تبیان، دستیار زندگی
حوزه های علمیه و علمای متعهد در طول تاریخ اسلام و تشیع مهم ترین پایگاه محکم اسلام در برابر حملات و انحرافات و کجروی ها بوده اند. امام خمینی (ره) نیز در عالی ترین جایگاه این نهاد، یعنی «مرجعیت» از نقش خطیر و والای این قشر غافل نبوده و دارای دیدگاهی ژرف و م
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حوزه کارآمد از منظر امام خمینی

حوزه های علمیه و علمای متعهد در طول تاریخ اسلام و تشیع مهم ترین پایگاه محکم اسلام در برابر حملات و انحرافات و کجروی ها بوده اند. امام خمینی (ره) نیز در عالی ترین جایگاه این نهاد، یعنی «مرجعیت» از نقش خطیر و والای این قشر غافل نبوده و دارای دیدگاهی ژرف و منحصر به فرد در این زمینه اند.

بخش سیاست تبیان
امام خمینی

ضرورت جامع نگری، پیشرفت و روز آمدی در حوزه

معرفی و ارائه ی اسلام مستلزم این است که حوزه اصلاح شود بدین ترتیب که برنامه ی درسی و روش تبلیغات و تعلیمات تکمیل شود؛ سستی و تنبلی، یأس و نبود اعتماد به نفس جای خود را به جدیت و کوشش و امید و اعتماد به نفس بدهد؛ آثاری که تبلیغ و تلقین بیگانگان در روحیه ی برخی گذاشته از بین برود و افکار جماعت مقدس نما که مردم را از درون حوزه از اسلام و اصلاحات اجتماعی باز می دارند، اصلاح شود.
بعضی را می بینیم که در حوزه ها نشسته، به گوش یکدیگر می خوانند که این کارها از ما ساخته نیست چکار داریم به این کارها!؟ ما فقط باید دعا کنیم و مسئله بگوییم! این افکار، آثار تلقینات بیگانگان است؛ نتیجه ی تبلیغات سوء چند صد ساله ی استعمارگران است.
وظیفه ی ما بسیار سنگین است؛ چه از جهت این که تهذیب این دانشگاه اسلامی، دانشگاه بزرگ اسلامی که باید به دست مراجع بزرگ بشود و چه باب تعلیم و تعلم که باید باز تصفیه بشود و به دست بزرگان ما اداره و تصحیح بشود و چه در کیفیت تحصیل که باید تجدید نظر بشود.
مردم از شما توقع جمیع انحاء ارشادات را دارند اسلام همان َطوری که ابعاد مختلفه دارد به حسب ابعادی که انسان دارد، اسلام برای انسان آمده است. برای انسان سازی آمده است، قرآن کتاب انسان سازی است، همان طوری که قرآن ابعاد مختلف دارد، حسب ابعادی را جواب گو باشد، لکن یک حوزه ی مرکب از ده هزار نفر یا حوزه های مرکب از مثلاً سی هزار نفر، این ها می توانند دسته دسته باشند و هر دسته ای یک بعدی را اداره بکنند؛ یکی جهات عقلی را، یکی جهات سیاسی را، یکی جهات این هایی که همه در اسلام است. همه ی این جهات در اسلام هست و باید حوزه ها آن طور باشند، مجهز بشوند و همان طوری که اسلام ابعاد مختلف هست، حوزه ها هم ابعاد مختلفه داشته باشد.
همین طوری که فقه و انحاء فقه را تعلم و تعلیم می کنند، سایر موارد اسلام را و سایر ابعاد اسلام را هم باید تحصیل بکنند و باید تدریس بکنند و اشخاص ارزنده را بار بیاورند تا مردم را ارشاد و هدایت بکنند.

وصیت این جانب آن است که در همه اعصار، خصوصاً در عصر حاضر که نقشه ها و توطئه ها سرعت و قوت گرفته است، قیام برای نظام دادن به صرف وقت نموده و با برنامه دقیق صحیح حوزه ها را و خصوصاً حوزه علمیه قم و سایر حوزه های بزرگ و با اهمیت را در این مقطع از زمان از آسیب حفظ نمایند

فقه، تئوری واقعی و کامل اداره انسان و اجتماع از گهواره تا گوراست.
این مسئله نباید فراموش شود که به هیچ وجه از ارکان محکم فقه و اصول رایج در حوزه ها نباید تخطی شود. البته در عین این که از اجتهاد جواهری به صورتی محکم و استوار ترویج می شود، از محاسن روش های جدید و علوم مورد احتیاج حوزه های اسلامی استفاده گردد.
فقه سنتی که ارث سلف صالح است و انحراف از آن سست شدن ارکان تحقیق و تدقیق است محفوظ بماند و تحقیقات بر تحقیقات اضافه گردد و البته در رشته های دیگر علوم به مناسبت احتیاجات کشور و اسلام برنامه هایی تهیه خواهد شد و رجالی در آن رشته تربیت باید شود.

ضرورت روش مندی علوم اسلامی، به ویژه فقه در حوزه

اگر حوزه های فقاهت خدای نخواسته از بین برود یا سست بشود، رابطه مابین فقها و ملت قطع می شود. این حوزه فقاهت است که رابطه را محفوظ نگه داشته است.
از امور مهمی که این جانب نگران آن هستم، مسائل حوزه های علمیه، خصوصا حوزه های بزرگ مثل حوزه مقدسه ی قم است. آقایان علمای اعلام و مدرسین محترم که خیرخواهان اسلام و کشورهای اسلامی هستند، توجه عمیق کنند که مبادا تشریفات و توجه به ساختمان های متعدد برای مقاصد سیاسی و اجتماعی اسلام، آنان را از مسئله ی مهم اصلی حوزه ها که اشتغال به علوم رایج اسلامی و خصوصاً فقه و مبادی آن به طریق سنتی است، اغفال کند و مبادا خدای نخواسته اشتغال به مبادی و مقدمات موجب شود که از غایت اصلی که ابقا و رشد تحقیقات علوم اسلامی، خصوصاً فقه به طریقه ی سلف صالح و بزرگان مشایخ همچون «شیخ الطائفه» و امثاله (ره) و در متأخرین همچون «صاحب الجواهر» و شیخ بزرگوار «انصاری» (ره) باز دارد.
همه می دانیم که اگر خدای نخواسته حوزه ها به طور هرج و مرج و بدون برنامه صحیح و ضابطه اسلامی عقلایی اداره شوند، باید همه منتظر فاجعه شکست جمهوری اسلامی و اسلام بزرگ باشیم.
وصیت این جانب آن است که در همه اعصار، خصوصاً در عصر حاضر که نقشه ها و توطئه ها سرعت و قوت گرفته است، قیام برای نظام دادن به صرف وقت نموده و با برنامه دقیق صحیح حوزه ها را و خصوصاً حوزه علمیه قم و سایر حوزه های بزرگ و با اهمیت را در این مقطع از زمان از آسیب حفظ نمایند.

ضرورت جدیت و پشتکار در تحصیل علم

حوزه ها از درون تهدید می شود باید آن علاج شود و علاجی جز آن که شخصیت هایی که مورد قبول باشند و از حیث معلومات قابل عرضه باشند، در حوزه ها باشند، آنها این کار را به دست گیرند.
بهترین و موثرترین راه مبارزه با اجنبی مجهز شدن به سلاح علم و دین و دنیاست.

دنیاطلبی و خروج از زی طلبگی

لازم است خودمان را از لحاظ روحی و از حیث طرز زندگی کامل تر کنیم. باید بیش از بیش پارسا شویم و از حطام دنیوی رو برگردانیم.
باید توجه کیند که همه متوجه شما هستند. لذا زی اهل علم خودتان را حفظ کنید؛ درست مانند علمای گذشته ساده زندگی کنید. در گذشته، چه طلبه و چه عالم بزرگ شهر زندگی شان از سطح معمولی مردم پایین تر بود و یا مثل آنها بود. اگر روزی از نظر زندگی از مردم عادی بالاتر رفتید، بدانید که دیر یا زود مطرود می شوید.
پاسخ گویی به جهان اسلام
ان شاء الله با کمک همه دست اندرکاران امور حوزه موفق شوید پاسخ گوی سوالات جهان اسلام شوید.

روش های جدید و علوم مورد نیاز حوزه

به هیچ وجه از ارکان محکم فقه و اصول رایج در حوزه ها نباید تخطی شود. البته در عین این که از اجتهاد «جواهری» به صورتی محکم و استوار ترویج شود، از محاسن روش های جدید و علوم مورد احتیاج حوزه های اسلامی استفاده گردد.

روش علمی حوزه ها

بحمدالله حوزه ها از نظر منابع و شیوه های بحث و اجتهاد، غنی و دارای ابتکار است. تصور نمی کنم برای بررسی عمیق همه جانبه علوم اسلامی طریقه ای مناسب تر از شیوه علمای سلف یافت شود.


منبع : رسائل / حجت الاسلام سید هادی طباطبائی - دانش آموخته ی سطح سه حوزه علمیه قم