«کِنِس دِشو» ؛ جشنواره ازگیل پزان

در دهستان «چلاو» آمل ، جشنواره ای برگزار می شود که درآن ازگیل جنگلی را می پزند و ازآن رب به دست می آورند. امسال نیز این جشنواره در سوم دی ماه برگزار می شود. به همین دلیل گفتیم برایتان از حال و هوای جشنواره بگوییم تا اگر هوس امتحان یک طعم ملس طبیعی کردید، راهی سفر شوید. اگر نظر من را بخواهید، به شما می گویم تردید نکنید!

فرآوری: علیرضا عابدینی-بخش گردشگری تبیان

«کِنِس»، «کِندِس» در زبان محلی مازندرانی نام گونه ای میوه جنگلی است که نام فارسی آن ازگیل جنگلی یا ازگیل وحشی جنگلی و هم خانواده با سیب، گلابی، به ، زالزالک و گلابی وحشی است.
میوه ازگیل بسیار سخت و اسیدی است وتا زمانی که خوب رسیده نشود ، قابل خوردن نیست . گوشت ازگیل پس از رسیدن از رنگ سفید به قهوه ای تغییر رنگ می دهد و کاملا نرم وشیرین می شود.
این میوه سرشار از کلسیم می باشد که برای پوکی استخوان مفید است. ضمن اینکه دارای عناصر سدیم، پتاسیم ،منگز ، آهن و ویتامین C،D،B است و از پخته آن برای چاشنی غذا استفاده می شود.
اولین جشنواره ازگیل پزان در تاریخ 7 آذر 1393 برگزار شد و امسال سوم دی ماه دومین دوره آن برگزار می شود. در این مراسم علاوه بر نمایش چگونگی پخت ازگیل جنگلی توسط اهالی بومی، غرفه های صنایع دستی و غذایی منطقه هم تشکیل و به نمایش محصولات خود می پردازند.

محل برپایی جشنواره

این جشنواره با توجه به اینکه خاستگاه اصلی میوه دهی ازگیل وحشی(کندس) در جنگل های دهستان چلاو واقع در بخش امامزاده عبداله شهرستان آمل است وبه لحاظ موقعیت گردشگری منطقه ، در این منطقه برگزار می شود.چلاو روستایی در 20 کیلومتری جاده آمل-تهران است.

چگونگی برگزاری

میوه ازگیل را برای شستشو در داخل تشت بزرگی قرار می دهند و پس از جداکردن شاخ وبرگ وتمیزشدن کامل، آن را به همراه مقداری آب روی حرارت آتش قرار می دهند تا کاملا پخته وبه زبان محلی «پتکا» شود و برای تسریع در عمل آوری آن به تناوب چندین بار با کفگیر هم می زنند تا همه قسمتهای آن «پتکا» شود.
در ادامه آن را داخل کیسه ریخته و با ضربه زدن به ازگیل و جداکردن دانه وپوست از آن ، آب حاصل از آن را درون ظرف دیگری ریخته وپس از حرارت دوباره و تغییر رنگ آن به شکل قهوه ای، از آن رب از آن به دست می آورند.
از پخت کنس یا ازگیل، در تهیه انواع غذاهای محلی مثل ترش آش وگرناآش، فسنجون، پخت نوعی ته چین مرغ محلی ومرغ ترش و تهیه نوعی نان پیازی استفاده می کنند.
در این جشنواره، کارگاه پخت «کندس دشو» ، مراحل تهیه، آبگیری و تهیه رب آن به صورت عملی اجرا و مورد استقبال پرشور مردم قرار می گیرد.

برنامه های حواشی

در حاشیه این جشنواره ، اجرای موسیقی محلی، قرائت شعرهای مازندرانی و همخوانی گروه های موسیقی استانی و سخنرانی برخی چهره های فرهنگی و اجتماعی در موضوع های اهمیت حفظ واحیای خرده فرهنگ های رایج در روستاهای مازندران از برنامه های دیگر این همایش یک روزه است. در دوره گذشته اداره محیط زیست آمل هم غرفه خود را با حیوانات تاکسیدرمی شده ارائه کرده بود که بیش از دیگر غرفه ها با استقبال مواجه شد.

برگزار کنندگان

این جشنواره توسط گروه های کوهنوردی آمل (بهمن، شیدا، شهریار، نیشا، اسپرز) و با همکاری هیات کوهنوردی واداره محیط زیست آمل ، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی آمل ، آموزش و پرورش ، بخشداری امامزاده عبداله، دهیاری و شوراهای اسلامی روستاهای دهستان چلاو آمل ... برگزار می شود.

هدف جشنواره

هدف از برگزاری این جشنواره ، احیای آیین های بومی ومحلی رایج در منطقه وانتقال درست آن به آینده گان با برگزاری این برنامه است. همچنین اصالت دادن واحیای خرده فرهنگ وآیین های بومی ومحلی در راستای شکل گیری اجتماع سالم جامعه نیز کمک خواهد کرد. احیا و شناساندن بهتر وبیشتر مراسم فراموش شده بومی ومحلی رایج نیز با تلاش گروه های تحقیق وپژوهش واستفاده از ظرفیت های افراد بومی منطقه می تواند در جهت انتقال به اقشارمختلف جامعه تاثیرگذار باشد که با توجه به اینکه استقبال شهروندان آملی از این جشنواره نیز بسیار پرشور وکم نظیر بوده است ، بسیار می تواند تاثیر گذار باشد.