فراموشی هایی که آلزایمر نیستند
نویسنده: صادق مظفری
در مایکروفر را باز میکنید و در کمال تعجب قهوه را که دیروز گرم کرده بودید تا بنوشید، در آن میبینید. نامها در خاطرتان نمیمانند و اکثرا فراموششان میکنید. تقریبا برای هر چیزی بر روی تلفن همراهتان برنامهی یادآوری را فعال میکنید و حتی گاهی با خودتان می گویید: من چرا دوباره از این مسیر میروم؟
این تقریبا طبیعی است که هر کسی دچار فراموشی شود، اما اگر شما روزانه با فراموشی های زیادی روبرو میشوید، شاید وقت آن رسیده که به بررسی عمیق تر و کشف دلایل آن بپردازید. نگران نباشید، فراموشی مزمن همیشه دلیل بر آلزایمر نیست. در واقع دلایل بسیار زیادی وجود دارد که میتواند سبب ضعیف شدن حافظه ی شما گردد. ببینید کدام یک از دلایل زیر ممکن است علت کاهش حافظه در شما باشد.
شما از دارویی با عارضهی جانبی برای حافظه استفاده میکنید
به عقیدهی متخصصان، اگر شما نگران کاهش قدرت حافظه خود هستید، اولین کاری که باید انجام شود این است که با کمک پزشک، لیست داروهایتان را بررسی کنید. داروهای زیادی وجود دارند که میتوانند سبب ضعیف شدن حافظه شوند.
آنتیکولینرژیکها داروهایی هستند که در کار انتقال دهنده عصبی با نام استیل کولین مداخله میکنند. برخی از آنتی هیستامینها، داروهای ریفلاکس معده، داروهای اسپاسم عضلات و داروهای افسردگی جزو آنتیکولینرژیکها هستند.
از داروهای دیگری هم که باید به اثرات شان توجه داشت میتوان به برخی از داروهای فشار خون، آرامبخشها و برخی داروهای ضد درد اشاره کرد. اگر مظنون به این هستید که داروهایتان بر روی حافظهی شما تأثیر نامطلوب میگذارند، از پزشکتان بخواهید تا جایگزین مناسبی از آن را برایتان در نظر بگیرد.
شما افسردهاید
وقتی از یک مشکل روحی و روانی رنج می برید، تمرکز روی اتفاقات کار بسیار سختی است و این امر، یادآوری مجدد وقایع را تقریبا غیرممکن میسازد. به عقیده ی محققان، افسردگی ممکن است در تغییر شکل بخشهای خاصی از مغز موثر باشد.
تحقیقات نشان میدهد که افسردگی میتواند با تغییر اندازه و عملکرد در بخشهایی از مغز که به مهارتهایی نظیر حافظه، سرعت فکر کردن، توجه و تمرکز و همچنین توانایی حل مسائل میپردازند، ارتباط داشته باشد.
انجام کارهای مختلف در آن واحد، بیداری تا دیروقت برای انجام کار، ورزش نکردن و عدم استفاده از غذاهای مناسب میتوانند عواملی برای فراموشی باشند
میزان تنش در شما بسیار بالاست
استرس سبب عدم تمرکز در هنگامی که باید چیزی را به خاطر بسپارید میشود. به همین دلیل است که وقتی شمارهای به شما گفته میشود و میخواهید به آن زنگ بزنید، فورا فراموشش میکنید، حتی قبل از آنکه گوشی را از جیبتان بیرون بیاورید و شماره گیری کنید.
به نظر محققان، کسانی که دچار اضطراب هستند به سختی میتوانند جتی یک گفتگوی راحت داشته باشند، زیرا این افراد دائما در حال مرور موضوعات نگران کننده هستند. همچنین به عقیدهی دانشمندان، استرس میتواند اثرات قابل توجهی بر ذهن داشته باشد. فرضا قرار گرفتن طولانی مدت ذهن در معرض هورمون هایی که در طول دوره ی استرس آزاد میشوند میتواند تاثیرات فراوانی بر آن بگذارد.
حتی مشکلات روزانه در مدیریت هزینههای خانواده و مشغلههای کاری و غیره میتوانند به تواناییهای ذهنی افراد لطمه وارد سازند. انجام کارهای مختلف در آن واحد، بیداری تا دیروقت برای انجام کار، ورزش نکردن و عدم استفاده از غذاهای مناسب میتوانند عواملی برای فراموشی باشند.
شما خیلی خستهاید
صرف اینکه شما هشت ساعت (و حتی بیشتر) در شبانه روز را بخوابید، بهاین معنا نیست که از کیفیت خواب مناسبی هم برخوردارید. تحقیقات نشان میدهد افرادی که زمان کمتری را به خواب و استراحت عمیق (مناسب) اختصاص میدهند، با مشکلات فکری و ذهنی بیشتری مواجه میشوند. خبر خوب اینکه گاهی یک چرت زدن کوتاه و مناسب، حتی کمتر از شش دقیقه، میتواند در تقویت حافظه تان موثر باشد.
به عقیدهی محققان اگر با وجود استراحت کافی، باز هم احساس خستگی میکنید، یک آزمایش (چکاپ) کامل انجام دهید. به عنوان مثال آپنه خواب میتواند مغز را از اکسیژن محروم کند و منجر به تغییر خون رسانی به مغز گردد که این اتفاق به تدریج سبب تأثیرات منفی بر حافظه و توانایی های فکری میشود.
ابتلا به بیماری آلزایمر بیشتر در سنین بالای 65 سال رخ میدهد، اما فراموشی خفیف بسیار شایع تر از آلزایمر است
شما از بیماریهای مزمن نظیر دیابت یا بیماری قلبی رنج میبرید
هر نوع بیماری نظیر دیابت، فشار خون بالا و یا کلسترول خون بالا که بر جریان خون مغزتان تاثیرگذار باشد، میتواند سبب مسدود شدن ذهن شود. مشکلات تیروئید، کبد، اختلالات کلیوی و یا حتی عفونت های ادراری ساده نیز میتوانند منجر به آشفتگی ذهن گردند.
گاهی اوقات اینکه نمیتوانید کلیدتان را بیابید میتواند نشانهای از کمبود ویتانین B12 باشد و اگر این امر دلیل فراموشی شما باشد، میتوانید با چک کردن سطح مصرف روزانه و استفاده از یک مکمل غذایی مناسب قدرت ذهن خود را بازیابی کنید.
شما فقط مسن تر شدهاید
با افزایش سن همانطور که پوست تان چروک شده و مفاصل تان درد می گیرند، مغز شما نیز ممکن است نشانه هایی از فرسودگی را نشان دهد. ابتلا به بیماری آلزایمر بیشتر در سنین بالای 65 سال رخ میدهد، اما فراموشی خفیف بسیار شایعتر از آلزایمر است. بنابراین در صورتی که در هنگام یادگیری مهارتهای جدید و حتی به خاطر آوردن کلمه ی مناسب در جملهای خاص، نیاز به تلاش زیادی داشتید، دچار ترس و واهمه نشوید. ورزش، انتخاب هوشمندانه مواد غذایی و قرار گرفتن در یک شبکهی حمایتی قوی میتواند موجب حفظ هوشیاری شما برای مدت طولانیتری شود.
مصرف مشروبات الکلی
شما می دانید که مصرف مشروبات الکلی سبب به همریختگی ذهن میشود و مصرف آن میتواند سبب فراموشی در کسانی شود که به مصرف زیاد آن اعتیاد داشته اند. برخی از افراد مخصوصا کسانی که سابقه ی مصرف طولانی مدت الکل را دارند، ممکن است هرگز نتوانند هوشیاری خود را به طور کامل به دست آورند.