ویروس HPV ؛ ویروسی خطرناک در زنان و مردان
ویروس HPV (اچ پی وی) می تواند به بیماری هایی مانند زگیل تناسلی در زنان ور مردان یا سرطان دهانه رحم در زنان منجر شود و از آنجا که سرطان دهانه رحم پس از سرطان پستان شایع ترین سرطان در زنان محسوب می شود، شناسایی و پیشگیری از آن ضروری به نظر می رسد.
ویروس پایپلوم انسانی که اچ پی وی (HPV) نیز نامیده می شود، شایع ترین عفونت انتقال یابنده از راه تماس جنسی است. بیش از 40 نوع از این ویروس وجود دارد.
اچ پی وی می تواند موجب بروز مشکلات جدی سلامتی از جمله زگیل های تناسلی و برخی سرطان های خاص شود. البته در برخی موارد، اچ پی وی پیش از آن که مشکلی ایجاد کند، برطرف می شود و فرد مبتلا حتی متوجه وجود این عفونت ویروسی در بدنش نمی شود.
گفت وگوی زیر با خانم دکتر اعظم السادات موسوی، متخصص زنان و زایمان انجام شده است که در ادامه می خوانید.
ویروس اچ پی وی چیست؟
ویروس HPV یا پاپیلومای انسانی از طریق رابطه جنسی منتقل می شود. این ویروس عامل زگیل تناسلی و در برخی موارد سرطان به خصوص سرطان دهانه رحم است. اچ پی وی بسیار شایع است و بیشترین احتمال ابتلا به آن بلافاصله بعد از شروع فعالیت های جنسی است. مساله ای که نباید از آن غافل بود این است که انتقال این ویروس به ارتباط کامل جنسی بستگی ندارد، بلکه از طریق تماس پوستی در ناحیه تناسلی هم منتقل می شود.
متاسفانه باید بگویم آلودگی به این ویروس در کشورمان زیاد است و مطالعاتی که انجام داده ایم نشان داده مشابه کشورهای غربی و حتی بیشتر است.
این موضوع به رفتارهای ناسالم جنسی، بی اطلاعی مردم و واکسینه نشدن در برابر آن برمی گردد.
راه های پیشگیری از ابتلا به اچ پی وی وجود دارد؟
برای پیشگیری از ابتلا به داشتن رفتارهای جنسی ، واکسیناسیون و غربالگری نیاز است. این ویروس در مراحل اولیه علائمی ندارد که بتوان آن را تشخیص داد، اما با غربالگری می توان به آن پی برد.
یعنی می توان در برابر این ویروس واکسینه شد؟
بله. نکته مهمی که درباره این ویروس وجود دارد این است که برای آن واکسن وجود دارد. در حالی که برای هیچ سرطان دیگری واکسن وجود ندارد، ویروس پاپیلومای انسانی که به سرطان دهانه رحم منجر می شود واکسن دارد و تحقیقات نشان داده تزریق این واکسن، بیش از 90 درصد موثر است. این واکسن بهتر است از 11 تا 14 سالگی تزریق شود، چون آن موقع زمانی است که سیستم ایمنی قوی است و بدن هنوز در معرض این ویروس قرار نگرفته است.
در کشور ما این واکسیناسیون انجام می شود؟
بله ولی اطلاعات لازم درباره آن کم است و اشخاصی که آگاهی داشته باشند، خودشان این کار را انجام می دهند، در حالی که لازم است به طور جدی تری نسبت به واکسیناسیون این ویروس اقدام شود. از آنجا که این واکسن ارزان نیست، چندان تمایلی برای واکسیناسیون ملی آن از سوی مسئولان وجود نداشته است.
درباره غربالگری چطور؟
بعد از واکسیناسیون، لازم است در مرحله غربالگری هم موثر باشیم و کسانی را که بیمار اما قابل درمان هستند شناسایی کنیم. به طور کلی در دنیا سرطان دهانه رحم در کشورهای در حال توسعه که غربالگری به خوبی انجام نمی شود، بیشتر است و ما هم نیاز داریم این غربالگری را جدی تر بگیریم و اقداماتی برای سراسری بودن آن انجام دهیم.
در صورت ابتلا، این ویروس قابل درمان است؟
شاید بتوان گفت درمان قطعی وجود ندارد، اما برای هر کدام از عوارضی که این ویروس ایجاد می کند از جمله زگیل های تناسلی، سرطان دهانه رحم و ... درمان هایی وجود دارد که هرچه سریع تر شروع شوند، بیشتر تاثیرگذار هستند.
با این حال باید هزینه های بالای درمان را هم در نظر داشت و با توجه به شناسایی نه چندان ساده و هزینه های بالای درمان، بهترین راه، پیشگیری است.
چقدر باید نگران ویروس اچ پی وی در کشورمان باشیم؟
چالش هایی که در جامعه مدرن وجود دارد ممکن است کشورهای در حال توسعه را در معرض خطر قرار بدهد و تغییرات رفتاری را شاهد باشیم که به تبع آنها بیماری هایی ایجاد شود. ما در حال حاضر جامعه ای را داریم که رفتارهای جنسی در آن تغییر پیدا کرده و بیماری های مقاربتی و وابسته به رفتار جنسی فرد باید جدی گرفته شود. یکی از آنها ویروس اچ پی وی است.
اچ پی وی مردان را هم درگیر می کند؟
بله، این ویروس مردان را هم دچار سرطان خواهد کرد، ولی درصد درگیری آنها به مراتب کمتر از زنان است. هم در زنان و هم در مردان، اچ پی وی های تناسلی می توانند باعث زگیل ها یا ضایعات تناسلی گردند و در مواردی به سرطان منتهی شود. با این حال قشری که بیشتر در این زمینه آسیب می بیند، زنان هستند بنابراین لازم است که نسبت به این ویروس و بیماری های ناشی از آن اطلاعات کافی در اختیارشان قرار داده شود.
وظیفه ما پزشکان و اهالی رسانه است که آگاهی های لازم را به مردم بدهیم و مخصوصا در این شرایط که فضای مجازی و اینترنت، سرعت نشر اطلاعات را بالا برده، می توان از این فضا برای ارتقای سلامت مردم کمک گرفت.
زنان به عنوان نیمی از اعضای جامعه این حق را دارند که درباره بیماری های مربوط به خودشان اطلاعات لازم را داشته باشند. این حق را به آنها بدهیم و در اطلاع رسانی نسبت به این بیماری ها کوتاهی نکنیم. مدارس و صداوسیما فرصت خوبی برای آموزش های متناسب با سن و شرایط افراد هستند که لازم است نسبت به این موارد اهتمام بیشتری داشته باشند.
توصیه هایی به زنان
برای اینکه خانمی به ویروس HPV مبتلا نشود و یا اگر شد، از خطر ایجاد سرطان در وی کاسته شود، اقدامات زیر توصیه می شوند:
1- قبل از ازدواج از سالم بودن شوهر آینده خود با انجام آزمایشات لازم اطمینان حاصل کند. خانم می تواند درخواست کند که شوهر آینده خود هم توسط پزشک متخصص معاینه شود و هم اینکه آزمایش HPV جزو آزمایشات قبل از ازدواج انجام شود. مرد نباید از این موضوع ناراحت شود، چون این حق یک خانم است که از سلامت همسر آینده خود اطمینان حاصل کند و از ابتلا به مهم ترین عامل سرطان دهانه رحم جلوگیری کند.
2- اگر دختر خانم مجرد و سالم فکر می کند پس از ازدواج ویروس HPV از شوهر آینده به وی منتقل خواهد شد، بهتر است قبل از ازدواج واکسن بزند. همه باید این را بخاطر داشته باشند که اگر فردی دارای یک بیماری آمیزشی مثل زگیل تناسلی باشد، احتمال اینکه وی مبتلا به سایر بیماری های آمیزشی مثل هپاتیت و HIV نیز باشد هست.
3- اگر خانمی چند سال پس از ازدواج مبتلا به زگیل تناسلی شود، بلافاصله باید اقدامات تشخیصی و درمانی مناسب را انجام دهد.
4- اگر خانمی مشکوک به آلودگی به ویروس HPV می باشد، باید حتما آزمایش مربوطه را انجام دهد و با پزشک متخصص مشورت کند.
منابع:
خبرآنلاین
جام جم
وبسایت دکتر محمدرضا صفری نژاد (اورولوژیست)
