ساخت داروی ضد انعقاد خون در زخم های سطحی از پسماندهای گیاهان – جلسه چهارم

اهداف جلسه

1- روند اجرای پروژه
2- مواد و روش ها – آزمایش و خطا
3- روش تهیه ی کرم آگار
4- روش کار استخراج پکتین از نهنج گل پریوش
5-  استخراج پکتین از پوست گوجه فرنگی به کمک الکل
6- روش تهیه کرم پایه


1-4) روند اجرای پروژه
ایده پردازی:
الف) ایده های اولیه: ایده های اولیه شامل میزان اثر ارتعاشات دستگاه رادیولوژی بر روی مغز، ساخت کرم پودر گیاهی، عصاره گیری و استفاده در مواردهای مختلف و بررسی میزان تاثیرپذیری آلاینده ها بر روی گیاهان است.
ب) ایده های نهایی: شامل استخراج پکتین از مواد جدید و استفاده از پکتین در دارو برای بیماران هموفیلی

نیاز سنجی:
الف) جایگزینی نهنج گل رز به ازای مرکبات جهت کمک به اهداف محیط زیستی و اقتصادی کشور
ب) کمک به بیماران هموفیلی که توانایی پرداخت هزینه های مربوط به داروها را بپردازند.
ج) استفاده از مواد اولیه کم هزینه از جمله پکتین نهنج گل رز جهت ساخت داروی در دسترس برای بیماران هموفیلی

امکان سنجی:
الف) فنی
دانش های مورد نیاز: مبانی بیوشیمی و بیولوژی (زیست)
ب) اقتصادی
نمونه اولیه: نشاسته + روغن کرچک + آب مقطر + وازلین = 100000 ریال
تولید انبوه : یک کیلوگرم نشاسته + روغن کرچک 60گرمی + 5 لیتر آب مقطر + یک کیلوگرم وازلین = 322000 ریال
هزینه تولید انبوه : هیدروکلرید اسید (1250ریال) + اتانول طبی 96 درصد (هر لیتر 46500 ریال) + دماسنج 80000 ریال + 5 لیتر آب مقطر (220000 ریال) + تنظیف 5000 ریال + 100 ترازو دیجیتالی 220000 ریال 
سودآوری : 1194750 ریال (هزینه های بدون سود) ، 1352000 ریال (هزینه های با سود)
میزان سود: 1572500 ریال

2-4) مواد و روش ها – آزمایش و خطا
روش استخراج پکتین از نهنج گل رز
مواد لازم:
بشر 250 سی سی، هم زن شیشه ای، ترازوی دیجیتال، پلیت، کاغذ PH، پیپت، استوانه مدرج، دماسنج مایعی، تنظیف
روش کار:
ابتدا آب مقطر توسط استوانه مدرج اندازه گیری و درون بشر ریخته شد. سپس به مقدار یک سی سی اسید در آن اضافه گردید تا به 1.5 سی سی برسد و PH آن توسط کاغذ مخصوص اندازه گیری شد. نهنج به بشر حاوی آب مقطر و روی شعله قرار داده شد. ماده روی شعله مرتب هم زده می شود و دمای آن توسط دماسنج تا زمانی که به 90 درجه سانتی گراد برسد، اندازه گیری می گردد. در این دما ماده از روی شعله برداشته و روی تنظیف ریخته شد. به اندازه ی 80 درصد ماده اتانول به آن اضافه گردید تا پکتین به صورت ژل جدا شود. ماده فوق به منظور نگه داری در ظرف در بسته در درمای 25 درجه (متعادل) خشک شد.

3-4) روش تهیه ی کرم آگار
مواد لازم:
آگار یک گرم، روغن کنجد 2 سی سی، آب مقطر 3 سی سی، گلاب 2 سی سی
وسایل لازم:
بن ماری، بشر 250سی سی، ترازوی دیجیتال، هم زن شیشه ای، پلیت، پیپت، پکتین نهنج گل رز
روش کار
ابتدا مقدار معین از آگار توسط ترازوی دیجیتال وزن کرده درون بشر حاوی آب مقطر اضافه می کنیم و سپس بشر را روی بن ماری قرار می دهیم تا آگار آب شده و حالت مایع غلیظ را پیدا کند. پس از اضافه کردن روغن کنجد و گلاب در ضمن هم زدن، زمانی که ماده غلظت مورد نظر را پیدا کرد، پکتین را به آن اضافه و تا زمان حل شدن کامل، هم زدن ادامه پیدا می کند. ماده ی کرم مانند به دست آمده در ظرف دربسته ریخته می شود. پس از چند روز مشاهده خواهد شد که کرم به دست آمده فرم اصلی خود را از دست داده و سفت شده است. بنابراین استفاده از آگار برای ساخت کرم مناسب نیست.

 4-4) روش کار استخراج پکتین از نهنج گل پریوش
مواد لازم: 
گل پریوش (نهنج)، آب مقطر، هیدروکلرید اسید، اتانول
وسایل لازم:
بشر 250 سی سی، همزن شیشه ای، دماسنج، ترازوی دیجیتال، پلیت، تنظیف، پیپت
روش کار
ابتدا نهنج گل را به صورت پودر جدا و در پلیت ریخته و توسط ترازو وزن کرده و به اندازه دو برابر آن آب مقطر با پیپت اندازه گیری می کنیم و درون بشر ریخته و پودر نهنج را به آن اضافه می کنیم. PH ماده توسط هیدروکلرید اسید به 1.5 رسیده و روی حرارت قرار می گیرد تا به دمای 85 درجه سانتی گراد برسد. در این مدت ماده مرتب هم زده می شود. ماده از روی حرارت برداشته شده و پس از خارج شدن اتانول به اندازه ی 80 درصد از آن، پکتین به صورت ژل ازآن جدا می شود. ماده ی به دست آمده در ظرف دربسته نگه داشته می شود. به دلیل این که گل پریوش فقط در فصول بهار و تابستان قابل دسترسی می باشد و نهنج آن بسیار کوچک است استخراج پکتین از آن مقرون به صرفه نیست.

5-4) استخراج پکتین از پوست گوجه فرنگی به کمک الکل
مواد لازم:
آب، گوجه فرنگی یک عدد، الکل 98 درصد
وسایل لازم:
ارلن یک عدد، چاقو، لوله آزمایشگاه
روش کار
ابتدا پوست گوجه فرنگی جدا شده به مدت 3 ساعت در آب قرار داده می شود. پس از آب کش کردن و به همراه 250 سی سی آب در ارلن روی شعله می گذاریم، بعد از 150 دقیقه محلول مایع را برداشته و به همراه میزان 40 درصد الکل در لوله آزمایشگاه استریل شده می ریزیم. این محلول به مدت یک هفته در بسته ی نفوذ ناپذیر و دور از نور نگه داری می گردد. بعد از یک هفته که از بسته خارج شد از کاغذ صافی عبور داده تا پکتین به دست آمده به صورت ژل جدا شود.
این آزمایش دو بار امتحان شد ولی به دلیل استخراج کمتر از 10 درصد ماده از محلول، پذیرفته نشد. گوجه فرنگی دارای مقدار فراوانی پکتین است. پوست گوجه ها توسط کارخانجات تولید رب گوجه فرنگی به عنوان ضایعات دور ریخته می شود و اگر پ=مقدار پکتین استحصال شده به حد کافی می رسید می توانست مورد بسیار خوبی برای استخراج باشد.

6-4) روش تهیه کرم پایه
مواد لازم:
روغن بادام تلخ 10 سی سی، گلاب 5 سی سی، موم 3 گرم
وسایل لازم:
استوانه مدرج، بشر 250 سی سی، بن ماری، هم زن شیشه ای، پلیت
روش کار
ابتدا موم را داخل بشر ریخته و روی بن ماری 80 درجه می گذاریم، سپس گلاب و روغن بادام را در استوانه مدرج اندازه می گیریم و به بشر حاوی موم اضافه می کنیم، پس از آن به مدت 10 دقیقه هم می زنیم. البته گلاب و روغن در یکدیگر حل نمی شوند، به همین دلیل گلاب در بشر دیگری ریخته شد تا به صورت جداگانه حرارت داده شود. سپس کرم پایه ای که از بشر اصلی به دست آمده بود در پلیت ریخته شد تا حرارتش را از دست بدهد. بشر حاوی گلاب را از بن ماری برداشته و روی کرم درون پلیت ریخته شد که در این صورت دو ماده جذب موم می شوند.
نکته: در مواقعی که قرار است کرم پکتین ( کرم پایه، پکتین نهنج گل رز) به دست بیاید، زمانی که گلاب از کرم جدا می شود پکتین به کرم اضافه و سپس مراحل ذکر شده انجام می گیرد.

مطالب مرتبط:

ساخت داروی ضد انعقاد خون در زخم های سطحی از پسماندهای گیاهان – جلسه اول
ساخت داروی ضد انعقاد خون در زخم های سطحی از پسماندهای گیاهان – جلسه دوم
ساخت داروی ضد انعقاد خون در زخم های سطحی از پسماندهای گیاهان – جلسه سوم
ساخت داروی ضد انعقاد خون در زخم های سطحی از پسماندهای گیاهان – جلسه چهارم
ساخت داروی ضد انعقاد خون در زخم های سطحی از پسماندهای گیاهان – جلسه پنجم

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
تهیه و تنظیم: اعظم اژدری