بیست و هشتم ابانماه سالروز صدور فتوای تاریخی تحریم تنب

بیست وهشتم آبان سالروز صدور فتوای پیروز تحریم تنباكو توسط میرزای شیرازی است .
در این روز میرزای شیرازی با صدور فتوای تحریم تنباكو , سرفصل جدیدی در مبارزه ملت مسلمان علیه چپاول كشور توسط بیگانگان گشودند و آغازگر مبارزات قهرمانانه و پردامنه ای گردیدند.
مرحوم میرزا در پانزدهم جمادی الاولی سال 1230 هـ . ق دیده به جهان گشود. در كودكی پدرش را از دست داد و تحت سرپرستی دائیش مراحل رشد و كمال را طی نمود.
او ده سال در اصفهان به كسب علوم مختلف پرداخت وپس از آن به عتبات عالیات سفر نمود ودر سال 1259 هجری قمری وارد كربلا و نجف گردید.
میرزا در نجف در حوزه درس علما واستادانی همچون مرحوم شیخ محمد حسن نجفی معروف به صاحب جواهر , مرحوم شیخ حسن آل كاشف الغطا صاحب « انارالفقاهه » و مرحوم سید ابراهیم صاحب « ضوابط » شركت می جست . مرحوم صاحب جواهر از جمله كسانی است ك به اجتهاد میرزا تصریح كرده است .
پس از رحلت صاحب جواهر , میرزا تصمیم گرفت به وطن باز گردد , ولی در همین حین به پیشنهاد یكی از دوستانش در جلسه درس علامه بزرگوار شیخ مرتضی انصاری حاضر شد واز آن پس بود كه شیفته جلسات درس شیخ گردید واز مراجعت به وطن منصرف گشت .
میرزا مورد احترام خاص شیخ مرتضی واقع گردید , بطوریكه بارها شیخ گفته بود كه : « من درسم را برای سه نفر می گویم : میرزا محمد حسن , میرزا حبیب الله , آقاس حسن طهرانی » .
همچنین نقل است كه وقتی میرزا در جلسه درس شیخ اراده سخن می كرد , شیخ اهل مجلس را ساكت كرده و می گفت : « جناب میرزا سخن می گوید »
با ارتحال علامه بزرگوار مرحوم شیخ مرتضی انصاری , مردم جهت تعیین تكلیف خود را مرجع تقلید , به شاگردان شیخ مرتضی مراجعه می نمودند. همین امر موجب گردید شاگردان بزرگ شیخ از جمله میرزا حبیب الله رشتی , میرزا حسن آشتیانی , آقا حسن نجم آبادی , میرزا عبدالرحیم نهاوندی , گردهم آیند ودر باره مرجعیت آینده جهان تشیع به مشاوره پردازند.
پس از مشورت همگی بر مقدم بودن میرزای شیرازی اتفاق كردند و سپس بدنبال میرزا فرستاده وبعد از حضور او در مجلس , گفتند :
« مردم نیاز به مرجع تقلید و زعامت دینی دارند و ماهمگی بر شایستگی شما اتفاق كرده ایم . »
میرزا در پاسخ گفت :
« من آمادگی این مهم را در خود نمی بینم و توانائی برآوردن احتیاجات مردم را هم ندارم , جناب آقا شیخ حسن نجم آبادی فقیه زمانه است و شایسته تر از من در این كار. »
آقا شیخ حسن در جواب گفت : « به خدا سوگند این امر بر من حرام است ونتیجه ورود من به آن , جز فساد چیز دیگری نیست . این مساله یك واجب عینی است , بخصوص بر شما , برآوردن احتیاجات مردم ساده است , ولی این زعامت دینی است كه نیازمند مردی جامع الشرائط , عاقل , سیاستمدار , آشنا به امور , و كامل النفس می باشد , واین همه در هیچكس جز شما جمع نیست . »
پس از آن , همه حاضرین بر وجوب تصدی این امر از جانب میرزا حكم كردند وسر انجام میرزای شیرازی در حالی كه به سختی می گریست این مسئولیت مهم را پذیرفت و قسم یاد كرد كه : « هیچگاه به فكرم خطور نكرده بود كه روزی مرجع دینی مردم بوده وبه این امر عظیم دچار شوم . »
یكی از مهمترین وحساس ترین حوادث دوران زندگی میرزای شیرازی قرارداد استعماری تنباكو بین دولت ایران وانگلیس بود. با این قرارداد امتیاز توتون وتنباكوی ایران بطور كامل در انحصار یك شركت انگلیسی در آمد و ملت ایران برای رفع نیاز خود چشمش به دست انگلیسی ها بود , روحانیت مبارز شیعه پس از اطلاع از متن قرارداد , مردم مسلمان را دعوت به مبارزه علیه سلطه استعمار نمود. این مبارزات به رهبری علما دین در شهرهای ایران گسترش یافت و نهایتا چشمهای همه متوجه سامرا شد تا آخرین تصمیم از جانب رهبر شیعیان جهان گرفته شود.
میرزای شیرازی ابتدا سعی كرد ناصرالدین شاه را از این تصمیم باز دارد وچون موفق به اینكار نشد. فتوای تاریخی خود را به طریق ذیل صادر نمود.
بسم الله الرحمن الرحیم ـالیوم استعمال تنباكو وتوتون بای نحوكان در حكم محاربه با امام زمان صلوات الله وسلامه علیه است . »
پس از صدور فتوای میرزا , ایران را شور و هیجان مبارزه و جهاد فرا گرفت و مردم مسلمان قلیانها را برچیدند واستعمال تنباكو را بر خویش حرام كردند. با ادامه مبارزات مردم , ناصرالدینشاه در اوج ناتوانی ودرماندگی امتیاز تنباكو را لغو نمود.
منبع : روزنامه جمهوری اسلامی