راهنمای غذایی در مبتلایان به روماتیسم مفصلی (1)

برخی مکمل های غذایی مانند سلنیم، امگا 3 و ویتامین D برای افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی مناسب می باشد.

روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی و مزمن است. که با حمله سیستم ایمنی بدن به مفاصل و تخریب بافت مفصلی و غضروف ها بروز می کند. مواد آزاد شده توسط سیستم ایمنی بدن باعث ایجاد علائمی چون درد، التهاب، تورم، سفتی و ... می شود. این بیماری در سنین میانسالی و در بین زنان شایع تر می باشد.

برای درمان بیماری علاوه بر مصرف داروها، انجام فعالیت بدنی و رژیم غذایی مناسب به بیمار کمک می کند تا بیماری خود را کنترل و از شدت علائم و درد موجود بکاهد. در این مقاله شما را با کلیات رژیم غذایی و مکمل های مورد نیاز در این افراد آشنا می کنیم. در مقاله بعد 13 ماده غذایی مفید در بهبود علائم و نشانه های این بیماری را برایتان معرفی خواهیم کرد.

آیا غذاها می توانند التهاب ایجاد کنند؟

با وجود اینکه برای بیماری آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) درمان قطعی وجود ندارد. اما با خوردن برخی از غذاها می توان علائم آن را کاهش داد. در عین حال برخی مواد غذایی باعث تشدید التهاب و علائم ناشی از بیماری روماتیسم مفصلی می شوند. مواد غذایی چون همبرگر، مرغ و گوشت سرخ شده یا کباب شده در دمای بالا باعث افزایش محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGEs) می شوند. این محصولات باعث افزایش التهاب در بدن می گردند. اگرچه ارتباط مستقیمی بین (AGEs) و آرتریت ثابت نشده است. اما مقادیر فراوانی از (AGEs) در خون افراد دارای التهاب یافت شده است.

از دیگر مواد غذایی تشدید کننده التهاب، افزایش نسبت اسیدهای چرب امگا 6 به اسیدهای چرب امگا 3 می باشد. اسیدهای چرب امگا 6 در روغن ذرت، گلرنگ، آفتابگردان و سویا به فراوانی وجود دارد. در حقیقت مصرف مقادیر بیشتری امگا 6 به نسبت امگا 3 احتمال ابتلا به التهاب مفاصل و چاقی را افزایش می دهد. مثلاً مصرف بیشتر غذاهای سرخ شده و میان وعده های بی ارزشی چون چیپس، پفک، اسنک و ... و در عوض مصرف مقدار کمی ماهی در طول هفته باعث افزایش نسبت اسیدهای چرب امگا 6 به اسیدهای چرب امگا 3 در بدن می شود.
نیاز افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید به برخی از مواد مغذی، بعد از یائسگی یا در هنگام درمان بیمار با استروئیدها افزایش می یابد. بیشترین کمبود مواد مغذی در این افراد در زمینه اسیدفولیک، کلسیم، منیزیم، سلنیم، روی و ویتامین های C، D ,B6 ,B12, E مشاهده شده است.

توصیه های کلی در رژیم غذایی افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی

1. در رژیم غذایی افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی بهتر است دو سوم رژیم غذایی از میوه ها و سبزیجات تازه و غلات کامل باشد.
2. همچنین بهتر است، یک سوم باقیمانده از رژیم غذایی این افراد را لبنیات کم چرب و منابع پروتئینی بدون چربی مانند گوشت های بدون چربی یا حبوبات تشکیل دهد.
3. مصرف مقادیر فراوانی فیبر در رژیم غذایی این افراد توصیه می شود. زیرا فیبر باعث کاهش سطح پروتئین واکنشگر C که یکی از نشانگرهای التهاب است، می شود. برای این منظور مصرف سبزیجات خام، مصرف میوه ها با پوست، افزایش مصرف حبوبات و مغزهای روغنی و نیز مصرف نان های سبوس دار توصیه می شود.

مکمل های مورد نیاز برای افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی

سلنیم
سلنیم نوعی آنتی اکسیدان است و باعث کاهش التهاب می شود. محققان دریافته اند که در بدن بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، سلنیوم کمتری وجود دارد. سلنیم در غلات کامل، بادام برزیلی، تخمه آفتابگردان، سیر، جگر و جانوران دریایی مانند میگو، خاویار، ماهی و ... به فراوانی یافت می شود.
اما مصرف سلنیم به صورت مکمل احتمال ابتلا به دیابت را افزایش می دهد. در نتیجه قبل از مصرف مکمل سلنیم حتماً با پزشک خود در این رابطه صحبت کنید.

ویتامین D

ویتامین D و کلسیم که برای پیشگیری از استئوپروز تجویز می شود به کاهش ریسک آرتریت روماتوئید در زنان مسن کمک می کند. زیرا ویتامین D علاوه بر استحکام استخوان، باعث تنظیم سیستم ایمنی نیز می گردد. بهترین منابع ویتامین D عبارتند از تخم مرغ، مواد غذایی غنی شده با ویتامین D و روغن ماهی.

اسیدهای چرب امگا 3
اسیدهای چرب امگا 3 که در روغن ماهی به فراوانی یافت می شوند، یکی از مواد غذایی ضد التهاب می باشند. اسیدهای چرب امگا 3 باعث تسکین مفاصل متورم می شوند. در نتیجه باعث می شود که این افراد نیاز کمتری به داروهای مسکن پیدا کنند. برخی از بیماران مقادیر بسیار بیشتری از امگا 3 مصرف می کنند، خیلی بیشتر از آنچه پزشک برایشان تجویز نموده است. لازم به ذکر است که مصرف مقادیر زیادی از امگا 3 با برخی داروها بالأخص داروهای کاهنده فشارخون تداخل دارد.

ادامه دارد...