فطرت جوانان پاك است، اگراز بنده خوششان نیامد نباید بگو
رییس جمهور پس از بازدید از بخشهای مختلف دوازدهمین نمایشگاه بینالمللی قرآن در جمع اندیشمندان، علماء و فرهیختگان میلاد امام حسن مجتبی (ع) را تبریك گفته و نسبت به شناخت بیشتر ابعاد شخصیتی امام دوم شیعیان اظهار امیدواری كرد.
حجتالاسلاموالمسلمین سید محمد خاتمی گفت: حضرت امام حسن مجتبی(ع) با نرمش قهرمانانهی خود سبب شد تا اسلام مصون بماند و به تعبیر یكی از محققان، عاشورا بیش از اینكه حسینی باشد حسنی است و رمز و راز ماندگاری اسلام در عاشورای امام حسین (ع) بر پایهی تلاش و تدبیری بود كه آن بزرگوار با خوردن خون دل زمینه را برای آن حادثهی بزرگ جاودانه تاریخ كه در كنار جاودانگی آن حقیقت اسلام نیز جاودانه ماند، فراهم كرد.
وی افزود: برگزاری مراسم بزرگداشت خادمان قرآن در ماه مبارك رمضان كه ماه نزول قرآن است و همزمان با سالروز ولادت باسعادت سبط اكبر نبی اكرم(ص) با توجه به اینكه ثقل دیگری كه پیامبر برای امت خود در كنار قرآن گذاشت، اهل بیت بود، یك تصادف نیست بلكه انتخابی سنجیده و درست است كه اهمیت قرآن و نسبت آن با ماه مبارك رمضان و نسبتی كه با اهل بیت و ائمه طاهرین (ع) را دارد، نشان میدهد.
خاتمی با اشاره به استعفای خود در سال 1371 از مسؤلیت وزارت ارشاد گفت: فضایی كه بنده در زمان تصدی وزارت ارشاد اسلامی استعفا دادم، فضای خاصی است كه مطمئنا در تاریخ انقلاب ثبت خواهد شد و اینكه چه قضاوتی درباره آن باشد به عهدهی قضاوتگران، داوران و ارزیابیكنندگان منصف است ولی چندی قبل از اینكه از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بروم برادر عزیزم جناب آقای مسجد جامعی كه آن روز لطف كرده و معاونت فرهنگی وزارتخانه را پذیرفته بودند، پیشنهاد كار پایهیی، ریشهیی و بنیادی قرآنی را دادند كه به لطف خدا مورد توافق قرار گرفت، گرچه من این توفیق را نداشتم كه در دوره خود من اولین نمایشگاه برگزار شود ولی پایه و ریشهی نمایشگاه در آن دوران گذاشته شد و فكر میكنم در رمضان سال 72 اولین نمایشگاه كه در ابتدا خیلی ساده، كم حجم و كوچك هم بود در بهارستان برگزار شد و امروز آن نهال كوچك درخت تناوری است كه شاخ برگ خود را نهتنها در ایران كه به نحوی در همه دنیای اسلام گسترده است.
وی ادامه داد: بدون تردید یكی از جریانات پایدار و مهم عرصهی قرآنی همین نمایشگاهی است كه در این جا برگزار میشود كه نشاندهندهی فعالیت در عرصهها و شاخهها و شعبههای مختلف در داخل و خارج ایران نسبت به قرآن كریم است و من عرض كنم جناب آقای مسجدجامعی شما منشأ بركات خیلی بزرگی برای فرهنگ و هنر كشور و به خصوص فرهنگ دینی بودهاید و بنده به عنوان خدمتگزاری كوچك به خودم حق میدهم دربارهی این امور قضاوت كنم، میگویم اگر هیچ كار دیگری جز همین كار و خدمتی كه به قرآن كردید، نبود؛ شما یكی از بزرگترین خدمتگزاران فرهنگ، دین، معنویت، فكر، اندیشه،آزادی و پیشرفت در كشور بودهاید و بدون تردید نام شما خواهد ماند و با آن عشق و علاقهای كه شما پیگیری كردهاید و الان برای اینكه لااقل در چنین جمعهایی یك فعالیت عظیمی كه شده است و صاحب آن فعالیت دچار مظلومیت هم نشود، من اشارهای خواهم كرد كه در مدت این 7، 8 سال به خصوص در عرصه فرهنگ قرآنی و دینی چه تحول بزرگی در جامعه ما ایجاد شده است.
خاتمی خاطرنشان ساخت: قرآن مهمترین عامل وحدت میان ما مسلمانان است و علاوه بر اینكه وحی خداست و نقطهی اتصال ملكوت به ملك و ناسوت به ملكوت و زمین به آسمان است و كلام خداست كه به قلب مبارك پیامبر اكرم (ص) نازل شده است، تا ما بتوانیم از آن استفاده كنیم از آن علو و عظمت، نزولیافته و پایین آمده است ولی كلام خداست و از این جهت بیهمتا و بینظیر است. با توجه به سرنوشتی كه امت اسلامی دارد منهای این جنبهی قدسی و مابعدالطبیعهی قرآن و ماوراءالطبیعی آن، به عنوان عامل مهم وحدت و پیوستگی در دنیای اسلام به حساب میآید.
وی با تاكید بر این كه هیچ عاملی چون قرآن نمیتواند امت بزرگ اسلامی را كه در حساسترین نقاط جهان زندگی میكنند، پیوند دهد، افزود: پیوند امت اسلام سبب خواهد شد كه نیرومندترین بخش مذهبی و مادی جهان را به لحاظ منابع، موقعیت استراتژیك، نیروی انسانی، سابقهی تاریخی تشكیل بدهند و به همین دلیل هم باید اینها متفرق باشند تا این نقطهی مهم دنیا نتواند جایگاه و پایگاه خودش را در جغرافیا و تاریخ پیدا كند.
رییسجمهور ادامه داد: اگر وحدت مورد نیاز ماست، باید به جای نگاه به گذشته، به آینده و به حال خودمان و به عواملی كه سبب ادبار و فلاكت ماست، نگاه كرده، نقطههای اتحاد و همبستگی را بیابیم تا در كنار هم و با روی هم قرار دادن امكانات و استعدادهایمان آن جایگاه و پایگاهی را كه خداوند منان برای امت مسلمان خواسته است و نیز درخور و شایستهی ملتهای ماست كه روزگاری تولیدكنندگان بزرگ دانش، فرهنگ، معرفت، صنعت و هنر به بركت قرآن در دنیا بودهاند، بازهم بتوانیم آن موقعیت را به دست بیاوریم.
وی ادامه داد: منظور از بدست آوردن آن موقعیت، هرگز بازگشت به گذشته نیست، زیراكه تمدن اسلامی با همهی عظمت خود دورانش گذشته است و اشتباه است اگر خیال كنیم كه قرآنی كه متعلق به همهی عصرها و نسلها است، فقط یك صورت تمدنی دارد.
رییسجمهور با بیان اینكه اگر قرآن جاودانه است، باید پاسخگوی نیازهای انسان در همه روزگاران باشد، پرسید: مگر تمدن چیزی جز پاسخ به پرسشها و نیازهای انسان است؟ و افزود: پرسشها و نیازهای انسان در طول زمان تغییر میكند و بسته به اینكه انسان پرسش و نیاز زمان خودش را درك كند و با عرضه به قرآن و منابع اسلامی پاسخ آنها را بگیرد، ما میتوانیم و باید در طول تاریخ تمدنهای متعدد اسلامی داشته باشیم كه هركدام با ظرف زمانی و مكانی خود مناسبت دارد و میتوانیم با تكیه بر قرآن بازهم تمدنآفرین باشیم نه اینكه در مصرف تمدن دیگران نیز عاجز.
حجتالاسلاموالمسلمین خاتمی تصریح كرد: ما روزگاری تولیدكنندهی فرهنگ و علم بودیم و امروز با كمال تأسف در مصرف تولید دیگران هم ناتوان هستیم، تمدن اسلامی تنها تمدنی است كه پیرامون یك متن (متن قرآن كریم) شكل گرفته است.
وی افزود: درست است كه ما نمیتوانیم آنچه را كه در تمدن اسلامی تحقق پیدا كرد عین اسلام بدانیم اما به هر حال آن وحدت و هویتی كه تمدن و فرهنگ اسلامی پیدا كرد ناشی از این بود كه حول محور یك متن كه به نظر ما وحی الهی است، شكل گرفت و وحدتی كه این چنین ایجاد میشود وحدت بسیار استواری است.
رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی تاكید كرد: به همین دلیل است كه میبینیم كه با كمال تأسف، سیاست در دنیای اسلام تحت تاثیر هوس، خودكامگی و فزونطلبی و جهالت سیاستمدارانی قرار گرفت كه به نام دین خدا و اسلام جنایت كردند.
خاتمی ادامه داد: اگر چه به لحاظ سیاسی دنیای اسلام از همان نیمه دوم قرن اول در كوران فتنهها و آشوبها، كشتارها و در به دریها فرو رفت اما به لحاظ فرهنگی یك نوع اتحاد و همبستگی در سراسر دنیا ایجاد شد به همین دلیل است كه میبینیم كه فقیه طوسی در آندلس، حجتالاسلام میشود و فقیه آندلسی در بغداد قاضی میشود و فیلسوف ماوراءالنهر در خاورمیانه محور و مدار اندیشه میشود و اندیشه اخوان الصفا در ماوراءالنهر و در حیطهی حكومت سامانی نشر مییابد و با همهی اختلافاتی كه به لحاظ مذهبی وجود داشت یك نوع همبستگی و وحدت به لحاظ فرهنگی در دنیای اسلام ایجاد شد.
وی اختلافات مذهبی در تاریخ اسلام را عمدتا سیاسی دانست و گفت: اگر هم این اختلافات، فرهنگی بود، سیاستمدارانی كه میخواستند تفرقه بیاندازند و حكومت كنند و دشمنان خود را به انحاء و اقسام مختلف منكوب كنند، به آن دامن میزدند.
رییسجمهور تاكید كرد: امروز هم میتوانیم چنین وحدتی را در جهان اسلام شاهد باشیم به شرط اینكه كلام حضرت امیرالمؤمنین(ع) را قبول داشته باشیم و ملاك و معیار را حق قرار دهیم، نه اینكه هوا و هوس، و بدتر از آن، هوا و هوس توجیه شدهی با دین، ملاك و محور حق قرار گیرد و هركس كه با آن ناسازگار بود را ناحق و باطل به حساب بیاوریم.
رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: اگر توانستیم قرآن و حقیقت دین خدا را و ارزشهای الهی، عقلانی و انسانی را بنای قضاوت خود قرار دهیم، بسیاری از مشكلاتمان حل خواهد شد.
وی افزود: خوشبختانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه تقویت جریانی كه میتواند منابع، مأخذ و مراجع فكر اسلامی را در جامعه تقویت و بارور كند، برنامههای خوبی داشته است و من در اینجا نمیخواهم كه حقانیتهای وزارت ارشاد در عرصههای مختلف فرهنگی، هنری و اجتماعی كه داشته است را مطرح كنم و آن جای دیگری را میخواهد. در عین حال ادعا نمیكنم كه هیچ عیب و نقصی در كار نیست، كدامیك از ما بدون عیب و نقص هستیم و كدامیك كارمان بدون ایراد است؟ مهم این است كه در مجموع كار مثبت است یا منفی و نیز جهت كار به كدام سو است؟
خاتمی افزود: سیاست وزارت ارشاد در عرصهی فرهنگ و هنر و از جمله در فرهنگ دینی، تقویتبخش خصوصی و پشتیبانی و حمایت از این بخش است، همین فعالیتهای قرآنی، فعالیتهای قرآنپژوهی كه كارهای بزرگی انجام گرفته است، تأسیس خبرگزاری قرآنی و مؤسسات پژوهشی قرآنی، اموری است كه حركت فكری قرآنی را به صورت یك جریان وقفهناپذیر و مداوم در كشور درآورده است، یعنی هركس و هر مسؤولی كه باشد باید این جریان را پاس بدارد و حتی این جریان بدون اتصال به دولت؛ اگر روزی دولت هم نخواهد كمك كند، ادامه خواهد یافت. گر چه كار ارشاد بیشتر پشتیبانی بوده است و كار اصلی را عالمان، محققان، هنرمندان، برجستگان عرصهی فكر و هنر قرآنی انجام دادهاند و قضاوت را باید به خود آن بزرگواران واگذار كنیم.
رییس جمهور ادامه داد: من یك نمونههای كوچكی را گزارش میدهم تا حداقل در ستمی كه ممكن است بشود من شریك نباشم و نسبت به فعالیتهایی كه ارشاد فقط و فقط در عرصههای دینی انجام داده است، ادای دین كرده باشم.
وی افزود: عناوین نشریات تخصصی دینی به شدت در دوران این هفت سال افزایش پیدا كرده است، جامعهی جوان ما كه نیاز به توجه خاص دارد مورد توجه ارشاد بوده است و فعالیتهای فرهنگی نوجوانان و جوانان در قالب صدها كانون فرهنگی مساجد با همكاری ائمه جمعه، علماء و دانشمندان یكی از كانونهای جوشان جذاب فعالیتهای فرهنگی دین برای جوانان ما شده است.
رییس جمهور گفت: از سال 76 تا امروز كتابهایی كه دربارهی معصومین (ع) به چاپ رسیده است، از 1050 جلد، به 6300 جلد در سال 82 رسیده است، مقالات منتشره درباره حضرت امیرالمؤمنین (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) و حضرت حجت (عج) بیش از دو برابر شده است و جالب این است كه 60 درصد عنوانهای كتاب منتشر شده دربارهی نماز متعلق به این دورهی 7 ساله است یعنی بیش از 900 عنوان كتاب فقط دربارهی نماز در این مدت با حمایت و تقویت ارشاد تولید شده است.
وی ادامه داد: عنوان كتابهای دینی از سال 76 كه 3377 بوده است در سال 82 به 7491 عنوان رسیده است یعنی صد در صد عنوان كتابهای دینی در این مدت افزوده شده، و اعتبارات فرهنگی و اجتماعی تنها در حوزهی علمیه در این دولت بین 3 تا 11 برابر افزایش یافته است.
خاتمی با تاكید بر اینكه نقد و انتقاد حق دیگران هست و باید هم انجام شود، افزود: اگر هم مشكلاتی در جامعه هست، همه سهم خود را به اندازهی خودمان قبول كنیم و نیز فعالیتهایی كه شده است آن فعالیتها را نادیده نگیریم. اگر جوان ما هم كه من معتقدم فطرت جوانان پاك است، علاقهی به دین دارند و اگر از شخص بنده خوششان نیامد، نباید بگوییم اینها از دین زده شدهاند. جوانان ما دارای فطرت پاك هستند و دین را قبول دارند و همین جوانان بودند كه در دفاع مقدس شركت كردند، امروز هم مطمئن هستم اگر دین و استقلال میهن به خطر افتد، همین جوانان، اولین و پیشگامترین افراد هستند، همان جوانی كه ممكن است به خاطر ظاهرش مورد خشم و غضب ما هم در خیابانها قرار گیرد.
رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینكه باید سهم هر دستگاهی را در ناكامیهای احتمالی و كامیابیها معین كنیم، ادامه داد: تبلیغات دینی چقدر با حسن نیت انجام و سبب جذب جوانان و یا رمیدن جوانان از دین شده است، شما تصور نكنید هرچه به نام دین بود در خدمت دین است و هرچه كه به نام دین نبود به زیان دین است.
وی افزود: گاهی یك جریانی كه خیلی هم دینی نیست، جریان بدی هم هست، خودش سبب ترویج و تقویت دین میشود و گاهی هم رفتارها و روشهایی كه ما داریم در بعضی موارد شاید حسن نیت هم باشد كه من نمیدانم حسن نیت هست یا نیست، سبب گریز و دوری شود، اینها را باید در حد خودش عالمانه و دور از هیاهو مورد بررسی قرار دهیم.
رییس جمهور تصریح كرد: همهی ما دلمان میخواهد جامعه سالم باشد و معارف دینی و اهل بیت نشر پیدا كند، رشد فكر و فرهنگی در جامعه باشد و دختران و پسران ما از فضیلت، وقار، دانایی، آگاهی، اخلاق و ایمان برخوردار باشند. همه میخواهیم علتها را جای خودش بشناسیم، بنابر این باید دست به دست همدیگر بدهیم و از گذشته درس بگیریم و برای آینده برنامهریزی كنیم.
وی افزود: من در آخرین سالی كه این افتخار را دارم كه در جمع قرآنی شما به عنوان خدمتگزار كوچك شما حضور دارم و از زحمت 8 سالهی خودم از همهشما معذرت میخواهم و از همهی شما التماس دعا دارم. بر خود لازم دانستم كه از یك طرف از كار بزرگی كه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه تقویت جریان فكری اهل بیت (ع) در كشور ما انجام داده در كنار فعالیتهای دیگرش تشكر كنم و بگویم كه به لطف خداوند علاوه بر ظاهر قرآن كه تلاوت و حفظ كه در جای خود معتبر است، ما شاهد یك نوع حركتهای عمیق هم در عرصهی قرآن بودیم
خاتمی گفت: نمیتوان نام از قرآن و فعالیتهای قرآنی برد و یاد حضرت آیتالله العظمی گلپایگانی، مرجع بزرگواری كه در كنار كار بزرگ فقهی و علمی خود، اهتمام به قرآن داشت و به عنوان یك اصل در حوزههای علمیه و حوزه تفكر، مسائل قرآنی را دامن زد، گرامی نداشت. نمیشود نام از قرآن برد و یاد آن بزرگ را نكرد. انسانی كه در همان حیات پربركت خود به این مساله اهتمام داشته و زمینههای كار را بنیاد نهادند و امروز هم یكی از كانونهای بسیار پرثمر و پربركت فعالیتهای قرآنی منتسب به نام بلند این مرجع بزرگوار است و در این شب و ماه مقدس، سالروز ولادت امام حسن مجتبی (ع) از خداوند میخواهیم كه روح این عالم بزرگ را متعالی و به همه توفیق شناخت قرآن و معارف دین و عمل به آنها را عنایت فرماید.
پیش از سخنان رییس جمهور، احمد مسجدجامعی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به ارائهی گزارشی از فعالیتهای قرآنی و فرهنگی این وزارتخانه پرداخت.
همچنین از فعالیتهای 16 تن از برگزیدگان و خادمان قرآنی از سوی رییسجمهور تجلیل به عمل آمد.
منبع : ایسنا