وظیفه زنی که همسرش اعتقاد به پرداخت خمس ندارد!

شوهرم اعتقادی به پرداخت خمس به مراجع را ندارد و می گوید من خودم خرج می کنم. لطفا مرا راهنمایی کنید که چه باید بکنم ما تمام دارایی مان با هم است. مشکل اصلی من اعتقاد شوهرم است.

فراوری: حجت الاسلام تیموری - بخش احکام اسلامی تبیان

اگر در آمد مستقلی دارید که به آن خمس تعلق می گیرد باید خودتان مستقلاً خمس آنرا پرداخت نمائید. و اما نسبت به اموالی که از درآمد شوهرتان تهیه شده است باید توجه داشته باشید بسیاری از در آمدها قبل از اینکه خمس به آنها تعلق بگیرد مصرف می شود چون درآمد ایشان تا وقتی به سر سال خمسی نرسیده باشد که خمس ندارد، اما اگر مجبور هستید در اموالی که یقین دارید خمس به آنها تعلق گرفته و خمس آن پرداخت نشده است، مصرف کنید(مثل خوراکی هایی که از درآمد سال قبل تهیه شده و تا سر سال خمسی مصرف نشده)، باید از مرجع تقلیدخود اجازه بگیرید و در آنها تصرف کنید.

اما اگر مجبور هستید از اموالی که یقین دارید خمس به آنها تعلق گرفته و خمس آن پرداخت نشده است، مصرف کنید (مثل خوراکیهایی که از درآمد سال قبل تهیه شده و تا سر سال خمسی مصرف نشده)، باید از مرجع تقلید خود اجازه بگیرید و در آنها تصرف کنید .

وظیفه دیگر شما امر به معروف و نهی از منکر است. این از فروع دین اسلام است و از اهمیت ویژه ای برخوردار است تا جایی که حضرت اباعبد الله الحسین هدف قیام خود را امر به معروف و نهی از منکر می داند و هر مسلمان وظیفه دارد (البته با رعایت شرایط و مراحل امر به معروف و نهی از منکر و با در نظر گرفتن وسع خود) این فریضه الهی را بجا آورد. بنابراین در این مورد شما وظیفه دارید پس از بررسی مراحل و شرایط این فریضه نسبت به ادای آن اقدام نمایید البته یکی از شرایط بسیار مهم در امر به معروف و نهی از منکر این است که خالی از مفسده بزرگتر باشد و در این گونه مسایل که با زندگی زناشویی در ارتباط است باید کاملا مواظب جوانب امر باشید تا مفسده ای به دنبال نداشته باشد.

منابع خمس

اول: آن چیزی است که در جنگ کفّار گرفته می شود، منقول باشد یا غیر منقول.

دوم: معادن است و مستند آن اخبار مستفیظه می باشد مثل صحیفهٔ حلبی.

سوم: گنج که به عنوان مال ذخیره و در زمین معروف است و اجماع کافّهٔ علما بر وجوب خمس است.

چهارم:هرچه با غواصی از دریا خارج شود، مثل جواهر و دُر، اگر قیمتش یک دینار به بالا باشد.    پنجم:آن چه از هزینه سالانه شخص و نفقه خوارانش سرافتد.

ششم:هرگاه کافر ذمی، زمینی را از مسلمانی بخرد، خمس آنرا باید بدهد .

هفتم:هر گاه حلال با حرام مختلط شده باشد و قابل تمیز نباشد خمس بر آن واجب است.

تشریع و وجوب خمس در آیینه ی قرآن

مسئله ی خمس در بیان قرآن جزو انفاقات واجب است که آیه ی مربوط به آن در سوره انفال بیان شده است:

«وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْ ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبی وَالْیَتامی وَالْمَساکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَ ما أَنْزَلْنا عَلی عَبْدِنا یَوْمَ الْفُرْقانِ یَوْمَ الْتَقَی الْجَمْعانِ...»

«بدانید هر گونه غنیمتی به دست آورید، خمس آن برای خدا، و برای پیامبر، و برای ذی القربی و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه (از آنها) است، اگر به خدا و آنچه بر بنده خود در روز جدایی حق از باطل، روز درگیری دو گروه (با ایمان و بی ایمان) روز جنگ بدر نازل کردیم، ایمان آورده اید...»
آیه شریفه، پرداخت خمس را از نشانه های ایمان مشروط به آن نموده است. بنابراین نپرداختن خمس علامت نداشتن ایمان خواهد بود.
چنانچه حضرت حجت (عجل الله فرجه الشریف) در توقیعی می فرمایند: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ لَعْنَه اللَّهِ والْمَلائِکَه والنَّاسِ أَجْمَعِینَ عَلَی مَنِ اسْتَحَلَّ مِنْ مَالِنَا دِرْهَما...، لَعْنَه اللَّهِ والْمَلائِکَه والنَّاسِ أَجْمَعِینَ عَلَی مَنْ أَکَلَ مِنْ مَالِنَا دِرْهَماً حَرَاماً ». [۶]«... لعنت خدا و لعنت ملائکه و لعنت همگان بر کسی که یک درهم از مال ما را حلال بشمارد... ولعنت خدا و ملائکه و همگان بر کسی که یک درهم از مال ما را بخورد در حالی که حرام است ».

آثار نپرداختن خمس

به همین جهت فقها در آثار نپرداختن خمس، مسایلی را مطرح نموده اند:
الف) انسان تا خمس مالش را ندهد، نمی تواند در آن تصرف کند. مثلاً غذایی که در آن خمس باشد نمی تواند مصرف کند.
ب) اگر با پول خمس نداده، خرید و فروش کند ( بدون اجازه حاکم شرع) به اندازه خمس مال، معامله باطل است. چنان که اگر آن را به کسی هدیه نماید، گیرنده هدیه نمی تواند به مقدار خمس، در آن مال تصرف نماید.
ج) اگر بخواهد پول خمس نداده را به صاحب حمّام بدهد و در حمام غسل کند، غسل او باطل است.

در پاسخ سوال شما باید این موارد را متذکر شویم

1- عقل و شرع حکم می کند هر انسان وظیفه دارد به فرمان ولی نعمت خود خدای تبارک و تعالی عمل کند تا رسم شکرگزاری را بجا آورده باشد.خداوند فرامین تکامل بخش خود را توسط نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) و ائمه طاهرین(علیهم السلام) بیان فرموده است. حال یک مسلمان برای اینکه بتواند به احکام اسلام دسترسی پیدا کند باید یا خودش مجتهد باشد (توانایی علمی داشته باشد که احکام شرعی را از آیات قرآن یا احادیث استنباط کند) و یا اگر اینگونه نیست لازم است از یک مجتهد واجد شرایط (به عنوان متخصص در مسائل دینی) تقلید کند و یا با آگاهی از نظرات تمام مراجع تقلید، به فتوایی (نظریه) که مطابق با احتیاط است، عمل نماید تا یقین کند تکالیف الهی خود را به درستی انجام داده است.

2- مجتهد همان کارشناس و متخصص دینی است که وظیفه دارد پس از کسب توانایی های علمی لازم دستورات خداوند را که توسط نبی اکرم (ص) ابلاغ شده از منابع اسلامی استخراج کرده و هم خود به آنها عمل کند و هم در اختیار دیگران قرار دهد تا به آن عمل شود .

3- اهمیت و حکمت خمس:

خمس یکی از فریضه های اسلامی است و قرآن کریم آن را در کنار جهاد (قرار داده شده) است، و دارای حکمت ها و اسرار گوناگونی است که به بعضی از آنها اشاره می شود:

1. 3خمس به منظور تأمین هزینه های امام علیهم الاسلام به عنوان رئیس حکومت ،برای پیشبرد نظام اسلامی و اداره جامعه، واجب گردیده است. از این رو در روایت از خمس به عنوان "وجه الاماره" یاد شده است.

2. 3خداوند متعال برای حفظ کرامت و عزت پیامبر اسلام، محل تأمین بودجه فقیران بنی هاشم و منسوبان به آن حضرت را از خمس قرار داد و سهم آنان را قرین سهم خود و رسول کرد تا زمینه تحقیر نسبت به آنان از بین برود.

3. 3 خمس برای تأمین بودجه هر کار خیری است که امام بخواهد انجام دهد و برای هر موردی که صلاح بداند، مصرف کند.

4. 3 خمس وسیله ای برای رشد و کمال انسان محسوب می شود که ادای آن، باعث جلب روزی و وسیله آمرزش گناهان می گردد.به عبارت دیگر؛ با دادن خمس انسان تمرین می کند که از تعلق به دنیا و مادیات دور شود چرا که از مال خود دل کنده و باور می کند که این خدای متعال است که روزی دهنده اوست چرا که اعتقاد خود را به اینکه خمس دادن سبب برکت در مال است تقویت کرده و عملا این اعتقاد را پیاده می کند و این خود مرحله ای از ایمان به غیب است .

5. 3خمس برای احیای دین خدا و تحقق حکومت اسلامی واجب گردیده است.

منبع:
اسلام کوئست
ویکی فقه
ویکی پدیا