ترکیبات شیمیایی (2)
ترکیب شیمیایی یک ماده شیمیایی خالصی می باشد که از دو یا چند عنصر شیمیایی مختلف تشکیل شده باشد.
در مطلب قبل با ترکیبات شیمیایی آشنا شدید و دانستید که یک ترکیبات شیمیایی دیگر خواص عناصر یا اتم های سازنده خود را ندارند بلکه مواد جدیدی هستند که ویژگی های جدیدی پیدا کرده اند.
در مطلبی دیگر نیز بررسی کردید که واکنش سنتز یا ترکیب، واکنشی است که در آن چند ماده بر هم اثر کرده، فرآورده های تازه ای با ساختار پیچیده تر تولید می کنند. ترکیبی که ساختار پیچیده تری دارد، ترکیبی است که از نوع و تعداد اتم های بیشتری تشکیل شده باشد.
به ماده ای عنصر می گوییم که از مواد دیگر ساخته نشده باشد. به طور کلی مواد را به دو گروه ماده ساده و مرکب تقسیم می کنند. و عناصذ فقط از خودشان ساخته می شوند اما مواد مرکب از چند عنصر (ترکیب چند عنصر) ساخته شده است.
مواد مرکب مولکول هایشان از ترکیب اتم های چند عنصر شکل می گیرد اما مولکول عناصر فقط از یک یا چند اتم یکسان شکل گرفته است.
حال برخی از ترکیبات شیمیایی دیگر را بررسی می کنیم.
نام ترکیب شیمیایی | فرمول مولکولی و ساختار | ویزگی- کاربرد |
استیل سالیسیلیک اسید (آسپرین) |
| از مشتقات سالیسیلیک اسید می باشد و یک نوع دارو است، دارای دو گروه عاملی کربوکسیل و استر می باشد. |
CFC | نابود کننده لایه اوزون می باشد، فریون ، 11(CFCl3) و فریون - 12 (CF2Cl2) از پر کاربردترین آنها می باشد. | |
فسفر سفید | P4 | پایدارترین آلوتروپ فسفر است، در هوا شعله ور می شود و اکسید معروف آن به صورت P4O10 می باشد. |
متانول (متیل الکل) | CH3OH | الکل چوب، در غیاب اکسیژن از گرم کردن چوب تا دمای 400 درجه به حالت بخار به دست می آید، به عنوان حلال و تولید مواد شیمیایی در صنعت و سوخت تمیز در برخی کشورها می باشد، از واکنش گاز CO و H2 نیز تولید می شود و به هر نسبیتی در آب حل می شود. |
اتانول ( اتیل الکل) | C2H6O | الکل میوه، بر اثر تخمیر قندها و کربو هیدرات های موجود در مواد غذایی به دست می آید، پس از آب مهم ترین حلال صنعتی می باشد، بی رنگ و فرار و در آب به هر نسبتی حل می شود و برای ضد عفونی ضخم ها و تولید مواد دارویی و آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد. |
اتیلن گلیکول | C2H6O2 | الکل دو عاملی می باشد و به عنوان ضد یخ کاربرد دارد. |
گلیسیرین (گلیسرول) (1 و 2 و 3 پروپان تری ال) |  | الکل سه عاملی می باشد در تولید اسید چرب و نرم کننده در مواد شوینده و آرایشی بهداشتی کاربرد دارد. |
آمونیوم نیترات | NH4NO3 | در تهیه کودهای شیمیایی کاربرد دارند. |
آمونیوم سولفات | (NH4)2SO4 | در تهیه کودهای شیمیایی کاربرد دارند. |
H6NO4P | در تهیه کودهای شیمیایی کاربرد دارند. | |
لیتیم پر اکسید | Li2O2 | برای تصفیه هوای درون فضا پیماها استفاده می شوند. |
لیتیم هیدروکسید | LiOH | برای تصفیه هوای درون فضا پیماها استفاده می شوند. |
نقره برمید | AgBr | در تهیه فیل عکاسی کاربرد دارد. |
قلع (II) فلوئورید | SnF2 | در خمیر پر کننده دندان کاربرد دارد. |
سیلیسیم خالص | در تراشه های الکترونی و سلول های خورشیدید کاربرد دارد و از واکنش SiCL4 و Mg بسیار خالص تولید می شود. | |
سدیم آزید | NaN3 | از تجزیه آن در کیسه های هوای خودروها گاز نیتروژن آزاد می شود. |
آهن (III) اکسید | Fe2O3 | برای خنثی کردن اثر سدیم فلزی حاصل از تجزیه سدیم آزید در کیسه هوای خودروها و گرمای حاصل از واکنش آن با سدیم برای انبساط کیسه می باشد. |
ایزو اوکتان (2و 2 4 تری متیل پنتان) | C8H18 | هیدروکربن مورد استفاده در بنزین که از سوختن 2 مول از آن با 25 مول اکسیژن 10900 کیلوژول گرما آزاد می شود. |
نیترو گلیسیرین | C3H5(NO3)3 | ماده منفجره بسیار حساس می باشد. |
گاز آب | مخلوط گازهای H2 و CO | با عبور دادن بخار آب از روی زغال چوب در دمای 1000 درجه به دست می آید. |
C6H14 | آلکان 6 کربنه ناقطبی است و مایعی بی رنگ و فرار می باشدف از نفت خام به دست می آید و حلال ترکیبات ناقطبی می باشد و به عنوان رقیق کننده تیتر در رنگ های پوششی کاربرد دارد. | |
استون (پروپانول) (دی متیل کتون) |
| عضو کتون ها است (گروه عاملی کربونیل)، مایعی بی رنگ و فرار و در آب حل می شود و حلال مناسبی برای چربی و رنگ ها و انواع لاک ها است. |
کلسیم کلرید | CaCl2 | به عنوان نم گیر مورد استفاده قرار می گیرد و در بسته های تولید کننده گرما نیز کاربرد دارد. (انحلال آن در آب گرماده می باشد.) |
آمونیوم نیترات | NH4NO3 | انحلال آن در آب گرما گیر می باشد. (در بسته های تولید کننده سرما کاربد دارد.) |
H2 | از پالایش نفت خام و از طریق عبور بخار آب از روی زغال داغ به دست می آید. برای تولید آمونیاک در فرآیند ها مورد استفاده قر ار می گیرد. | |
N2 | از تقطیر هوای مایع به دست می آید و برای تولید آمونیاک از آن استفاده می شود. | |
NH3 | در تهیه کود شیمیایی و مواد منفجره و مواد شیمیایی صنعتی کاربرد دارد و در صنعت آمونیاک را در دمای 550 و فشار 150 تا 350 اتمسفر در مجاورت آهن و MgO و Al2O3 تهیه می کنند. | |
سیتریک اسید (جوهر لیمو) | C6H8O7 | اسید کربوکسیلیک می باشد و سه گروه عاملی کربوکسیل و یک گروه عاملی هیدروکسیل دارد. |
استیک اسید (اتانوییک اسید) | CH3COOH | معروف به جوهر سرکه می باشد. |
H2SO4 | جوهر گوگرد است که در اسید باتری خودرو وجود دارد. | |
متانوییک اسید (فرمیک اسید) | HCOOH | به اسید مورچه معروف می باشد و ساده ترین کربوکسیلیک اسید می باشد که از تقطیر مورچه سرخ به دست می آید. |
در صنعت بسیار کاربد دارد، ماده افزودنی در نوشابه گازدار است، در تولید کود شیمیایی و پاک کننده صابونی و غیر صابونی کاربرد دارد و در تصفیه آب از آن استفاده می شود. خوراک دام و در داروسازی مورد استفاده قرار می گیرد. | ||
به سود سوز آور معروف می باشد و یک باز قوی می باشد، در تهیه صابون جامد و ابریشم مصنوعی و باز کردن مجرای فاضلاب ها کاربرد دارد. | ||
به پتاس سوزآور معروف می باشد و یک باز قوی می باشد. در تهیه صابون مایع و باتری قلیایی مورد استفاده قرار می گیرد. | ||
Mg(OH)2 | خنثی کننده اسید معده می باشد. (شیر منیزی) | |
ماده آمفوتر می باشد، در آب نامحلول است و در اسید و باز حل می شود. کاتالیزگر مناسب فرآیندها بر (تولید آمونیاک) می باشد. | ||
CH3-COO-CH2-CH3 | نوعی استر و مایعی بی رنگ، خوش بو، فرار، نقطه جوش 77 و حلال صنعتی می باشد. در آب کم حل می شود و در چسب، رنگ سازی، تولید باروت و ساخت برخی داروها کاربرد دارد. | |
H2O2 | در رنگ رزی مو، کاغذ و پارچه کابرد دارد. |
ترکیبات شیمیایی (1)
منبع:
http://konkur.in
بخش مرکز یادگیری تبیان - مرجان سلیمانیان
