سلامت پوست نوجوانان و بزرگسالان

بهداشت پوست نوجوانان

در دوران بلوغ به علت تغییرات هورمونی و ترشح هورمونهای جنسی ، پیاز مو ، غدد عرق اكرین و اپوكرین در محلهای ویژه ای از بدن رشد بیشتری كرده و فعالتر می شوند . فولیكولهای مو در روی صورت مردان و... فعالتر و انتهای موها زبرتر می شوند .غدد چربی در روی صورت ، سینه و قسمت بالای پشت فعال می شوند و  دانه های غرور جوانی ممكن است بروز كند.

یكی از تغییرات چشمگیر دیگر كه در دوره نوجوانی در پوست بروز می كند ، ظاهر شدن تعدادی خالهای رنگدانه است كه معمولترین آنها كك و مك است كه به علت عدم انتشار یكنواخت ملانین در سطح پوست و تجمع آن در نقاط ویژه ای تظاهر می كنند . به طور متوسط ، نوجوانان سفید پوست ممكن است 20-15 عدد از این خال ها روی بدنشان پیدا شود و معمولاً بعد از دوره نوجوانی دیگر خال جدیدی ظاهر نمی شود . كك و مك كه دانه های كوچك قهوه ای رنگی هستند ، معمولا  در نواحی كه در برابر اشعه آفتاب قرار می گیرند ظاهر می شوند .یكی دیگر از مشكلات پوستی كه در دوره نوجوانی بروز می كند ،جوشهای غرور  است كه 90 درصد پسرها و 80 درصد دخترها را مبتلا می سازد  . بروز جوشهای غرور جوانی به علت فعالیت شدید غدد چربی است كه به وسیله هورمون اندروژن  تحریك می شوند . این جوشها ابتدا به صورت نقطه سفید رنگی هستند كه به علت خشك شدن چربی مترشحه در مجاری غدد چربی پوست ایجاد می شوند . پس از مدتی در اثر فشار مواد كراتینی مجاری باز شده و مواد داخل آن ، در اثر اكسیداسیون سیاهرنگ شده و چنانچه شرایط برای توسعه آنها مناسب باشد به صورت پابول  پوستول  و بالاخره در اثر عوامل میكروبی به صورت جوش برجسته التهابی  خودنمایی می كند . محل معمولی این جوشها بیشتر در صورت است . ولی در قسمت بالای فقسه سینه ، پشت شانه ها و روی شانه ها هم بروز می كنند .

غیر از تغییرات هورمونی عوامل دیگر مانند اضطراب عوامل شیمیایی ( فنوباربیتال ، ایزونیازید و فنی توئین ) ممكن است سبب بروز جوشها و تشدید آنها شوند . نوجوانانی كه دچار جوشهای غرور می شوند معمولاً پوست و موی آنها چرب است .

برای پیشگیری از عفونی شدن این جوشها ، بهترین روش رعایت اصول بهداشتی است : مانند استحمام روزانه و شستشوی پوست صورت با آب گرم و صابون ( به خصوص شبها قبل از خواب ) ، محافظت پوست از باد ،آفتاب ، گرد و خاك و ... اگر چه توصیه می شود كه رژیم غذایی در بهبود این جوشها نقش دارد، ولی محدودیت غذایی توصیه نمی شود بلكه بهتر است به نوجوانان آموزش داده شود كه خود دقت كنند و متوجه شوند كه چه غدایی سبب ازدیاد جوشها می شود تا از خوردن آنها پرهیز كنند .

مصرف مایعات فراوان ، میوه ها ، سبزی ها در پیشگیری از بروز جوشهای غرور و یا تشدید آنها موثر است  . خارج كردن چربی درون دانه ها با دستهای تمیز و گاز ضد عفونی توام با فشاری نرم و آرام پیشنهاد می شود . وسایل استحمام ، حوله صورت ، تیغ یا ماشین ریش تراش باید ویژه و شخصی باشد . لباس زیر هر روز تعویض ، شسته و اتوكشی شود . از دست زدن و بازی كردن با جوشها مطلقاً خودداری شود . ورزش كردن ، تفریح در هوای پاك و تمیز ، استراحت كردن به اندازه كافی در پیشگیری از بروز جوشهای غرور موثر است . پرهیز از سیگار كشیدن در سلامت پوست و حفظ زیبایی و درخشندگی پوست صورت نقش اساسی دارند . پایبند بودن به دین و خدای بزرگ ، به انسان، شكیبایی و اعتماد به نفس می دهد كه از عصبانیت و نگرانی ها و فشارهای روانی كه عاملی برای بروز جوشهای غرور هستند ، جلوگیری می كند . چنانچه جوشهای غرور به حالت التهابی بروز كنند ، ممكن است درمان با آنتی بیوتیك ( تتراسایكلین ) به صورت دوره ای ، كورتیكواستروئید ، تزریق در ضایعه ها ، جراحی های كوچك لازم باشد .

بهداشت پوست بزرگسالان :

تغییرات پوستی در بزرگسالان بستگی به وراثت و عوامل محیطی دارد ، ضایعات مختلفی در این سن در پوست دیده می شوند مانند بروز غدد چربی  كه به علت شاخی شدن بافت چربی است ، پیدا شدن آكنه های شاخی  و سیستهای چربی  و بالاخره منگوله های پوستی  ممكن است به تنهایی یا مشتركاً ظاهر شوند .

بعضی از تغییرات پوستی مانند پیدا شدن لكه های قهوه ای كه در بزرگسالان اتفاق می افتد موقتی و زودگذر است در صورت كه به علت بارداری و خوردن قرصهای ضد بارداری ، یا در اثر اشكال و تغییر در ترشح هورمون هاست كه در ساختار پوست ، تغییراتی ایجاد می كنند . این لكه ها بعد از زایمان ، با قطع قرصهای ضد بارداری و یا درمان اختلال ترشح هورمونها ناپدید می شوند . در این سن كم كم علایم چروكیدگی پوست خودنمایی می كند ، بهضی از مشخصات مردانه در زنها بروز می كند مانند پیدا شدن موهای بلند و پراكنده در ناحیه چانه و زیر چانه ، همچنین بروز میخچه در انگشتان پا در این سن بیشتر به چشم می خورد .

برای پیشگیری از این عوارض پوستی توجه به رعایت اصول بهداشتی دارای اهمیت خاصی دارد . مانند استحمام روزانه، توجه به رژیم غذایی صحیح و مناسب سن ، اجتناب از پوشیدن لباسهائی با الیاف مصنوعی ، پیشگیری از خستگی جسمی و روحی ، پرداختن به ورزش و تفریح در هوای پاك و دور از آلودگی های شهر و اجتناب ازپوشیدن كفش های تنگ و نوك باریك . افراد بزرگسال باید در هنگام حمام كردن ، پوست بدن خود را مورد بررسی قرار دهند و چنانچه تغییرات غیر طبیعی در آن مشاهده كردند هر چه زودتر با پزشك مشورت كنند تا از بروز هر اتفاق ناگواری پیشگیری شود . عمده ترین صدمات پوستی كه از سن جوانی تا بزرگسالی ممكن است بروز كند ، التهاب پوست به علت مصرف مواد آرایشی است كه یكی از رایج ترین آنها التهاب لب ها است؛ مواد رنگی روژلب دارای ائوزین است كه لبها را نسبت به نور خورشید حساس كرده و در نتیجه متورم و ملتهب می كند .

لذا بهتر است خانم ها از مالیدن روژلب و به كار بردن مواد آرایشی خودداری كنند و یا قبل از به كار بردن روژلب ائوزین دار ، از یك كرم محافظ برای مالیدن روی لبها استفاده كنند .