چرا آسپرین اثر نکرد؟

آن چه علاوه بر داستان، سریال «آسپرین» را واجد تحسین می کند‌کارگردانی فرهاد نجفی است. او تا حدود زیادی قواعد ژانر معمایی را رعایت کرده، از بازیگران بازی های خوبی گرفته و موسیقی جذابی که حاصل ذوق گروه کاکو بند است، برای ابتدا و انتهایش انتخاب کرده. با این حال سریال نتوانسته در شبکه نمایش خانگی موج ایجاد کند. چرا؟

چهار عامل اصلی كه باعث شده سریال فرهاد نجفی جایگاه خوبی در شبكه نمایش خانگی نداشته باشد به این شرح است:

نداشتن ستاره

كیفیت بازی بازیگران «آسپرین» قابل دفاع است ؛‌ بازیگران نام آشنا و حتی چهره هاش ناشناخته در سطح استاندارد بازی می كنند اما این مزیت به تنهایی برای موفقیت یك سریال در شبكه نمایش خانگی كافی نیست. سریال فرهاد نجفی بازیگر چهره ندارد و اولین ضربه را از همین ناحیه خورده است. بدتر این كه سریال از هیچ ستاره ای (به معنای متعارف) استفاده نکرده ،‌در حالی كه باید دست كم بازیگر نقش اصلی سریال نمایش خانگی به تمام معنا سلبریتی باشد. علیرام نورایی خوب بازی كرده ولی استار نیست. «آسپرین» ‌اگر چند ستاره می داشت ، بازی بقیه هم به چشم می آمد.

شروع گنگ

نیاز به یادآوری نیست كه قسمت های اول هر سریال، حكم قلاب دارد ؛ ‌اگر گیر كند موفق است اگر نه قافیه را باخته و كار سختی دارد كه خودش را ثابت كند. سریال «آسپرین» شروع خوبی نداشت ، داستانش گنگ و مبهم بود و مخاطب را در فهم قصه گیج می كرد. به همین نسبت آدم ها هم مبهم و غیر سمپات بودند. اگر فرهاد نجفی كمی از غالفگیری و جذابیت قسمت های اخیر را به دو قسمت اول تزریق می كرد شرایط «آسپرین» به مراتب بهتر از چیزی است كه الان می بیینم. حالا هم داستان روان شده و هم شخصیت ها همراهی برانگیز هستند.

ژانر معمایی

سریال«آسپرین» از نمونه های خوب و قابل دفاعی است كه در ژانر معمایی ساخته شده. روی كاور و نیز در خلاصه داستان سریال تاكید می شود كه بیننده قرار است یك اثر معمایی را به تماشا بنشیند. این كد، همان ابتدا باعث ریزش بخشی از مخاطبان است كه كلا یا این ژانر با سلیقه شان همخوان نیست و یا به دلیل سریال های بی كیفیت تلویزیون نسبت به همه تولیدات وطنی بدبین شده اند. از آن طرف تجربه نمایش خانگی ثابت كرده آثار كمدی و ملودرام پتاسنیل بیشتری برای موفقیت دارند. «آسپرین» الان روی خط ملودرام حركت می كند و اگر قصه اش زودتر به این سمت كشیده شده بود، وضع بهتری می داشت.

بالارفتن توقع مخاطب

سریال«آسپرین» زمانی به بازار آمد كه مخاطبان سرخوش از «شهرزاد» بودند و درگیر داستان بزرگ آقا و قباد و دیگران. حسن فتحی با «شهرزاد» (فارغ از كیفیتش) توقع مخاطب را بالا برده بود. پس طبیعی است كه سریال های بعدی شبكه نمایش خانگی با «شهرزاد» قیاس شوند و مخاطب جنسی از آن داستان را بخواهد. «آسپرین» در قیاسی نادرست روبروی «شهرزاد» قرار گرفت در حالی كه ژانر و مسیر این دو سریال به كلی متفاوت از یك دیگر است. در این قیاس طبیعی است كه «آسپرین»نتواند توقعات را برآورده كند. بویژه آن كه شروع سریال خوب نبود و برگ برنده هایش دیر رو شد.

یک نکته فرامتن

در طول توزیع «آسپرین» مهم ترین ایرادی که از آن گرفته شده ، استفاده بیش از حد از الفاظ منشوری است. نمی دانیم فرهاد نجفی چه اصراری دارد که برای جذاب کردن سریالش سراغ کلماتی خارج از ادب رفته و مدام از دیالوگ های دوپهلو استفاده می کند که از قضا می توان متوجه شد هدف کارگردان از این تصمیم حرکت روی قرمز است. او نویسنده و کارگردان مستعدی است ؛ چه بهتر که به جای عاریت از الفاظ منشوری ، بر توان خود تکیه کند نه جذابیت های فرامتنِ خارج از عرف.