ستاره هشتم

كوتاه از زندگانی امام رضا"علیه السلام"

زادگاه

هشتمین پیشوای شیعیان امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در مدینه دیده به جهان گشود.

كنیه ها

ابوالحسن و ابوعلی

لقبها

رضا , صابر , زكی , ولی , فاضل , وفی , صدیق , رضی , سراج الله , نورالهدی , قره عین المومنین , مكیده الملحدین , كفوالملك , كافی الخلق , رب السریر , و رئاب التدبیر

مشهورترین لقب

مشهورترین لقب آن حضرت « رضا » است و در سبب این لقب گفته اند : « او از آن رو رضا خوانده شد كه در آسمان خوشایند و در زمین مورد خشنودی پیامبران خدا و امامان پس از او بود. همچنین گفته شده : از آن رو كه همگان , خواه مخالفان و خواه همراهان به او خشنود بودند. سر انجام , گفته شده است : از آن رو او را رضا خوانده اند كه مامون به او خشنود شد. »

مادر امام

در روایتهای مختلفی كه به ما رسیده است نامها و كنیه ها و لقبهای ام البنین , نجمه , سكن , تكتم , خیزران , طاهره و شقرا , را برای مادر آن حضرت آورده اند.

زاد روز

درباره روز , ماه و سال ولادت و همچنین شهادت آن حضرت اختلاف است .

ولادت آن حضرت را به سالهای (148 و 151 و 153 ق ) و در روزهای جمعه نوزدهم رمضان , نیمه همین ماه , جمعه دهم رجب و یازدهم ذی القعده .

روز شهادت

روز شهادت آن حضرت را نیز به سالهای (202 و 203 و 206 ق ) دانسته اند .

اما بیشتر بر آنند كه ولادت آن حضرت در سال (148 ق ) یعنی همان سال وفات امام صادق علیه السلام بوده است , چنان كه مفید , كلینی , كفعمی , شهید , طبرسی , صدوق , ابن زهره , مسعودی , ابوالفدا , ابن اثیر , ابن حجر , ابن جوزی و كسانی دیگر این نظر را برگزیده اند.

در باره تاریخ شهادت آن حضرت نیز عقیده اكثر عالمان همان سال (203 ق ) است .

بنابر این روایت , عمر آن حضرت پنجاه و پنج سال می شود كه بیست و پنج سال آن را در كنار پدر خویش سپری كرده و بیست سال دیگر امامت شیعیان را بر عهده داشته است .

این بیست سال مصادف است با دوره پایانی خلافت هارون عباسی , پس از آن سه سال دوران خلافت امین , و سپس ادامه جنگ و جدایی میان خراسان و بغداد به مدت حدود دو سال , و سر انجام دوره ای از خلافت مامون .

فرزندان

گرچه كه نام پنج پسر و یك دختر برای ایشان ذكر كرده اند , اما چنان كه علامه مجلسی می گوید : حداكثر تنها از جواد به عنوان فرزند او نام برده اند.

حضرت امام رضا"علیه السلام" به دسیسه مامون و با سم او به شهادت رسید و پیكر مطهر ایشان را در طوس در قبله قبه هارونی سرای حمید بن قحطبه طایی به خاك سپردند و امروز مرقد او مزار آشنای شیفتگان است . زندگی و شخصیت امامان شیعه , دو جنبه ارزشی متمایز و با این حال مرتبط با هم دارد :

اول : شخصیت عملی , علمی , اخلاقی و اجتماعی آنان كه در طول زندگی ایشان , در منظر همگان شكل گرفته است و فهم و ادراك آن نیاز به پیش زمینه های اعتقادی و مذهبی خاص ندارد , بلكه هر بیننده فهیم و دارای شعور و انصاف می تواند , ارزش ها و امتیازهای آنان را دریابد و بشناسد.

دوم : شخصیت معنوی و الهی آنان كه ریشه در عنایت ویژه خداوند نسبت به ایشان دارد. شناخت این بعد از شخصیت اهل بیت نیاز به معرفت های پیشین دارد; یعنی نخست باید به رسالت پیامبر(صلی الله علیه و اله و سلم) ایمان داشت و براساس رهنمودهای آن حضرت , ولایت عترت را پذیرفت و برای شناخت جایگاه عترت به روایات و راویان معتبر اعتماد كرد و كوتاه سخن این كه بینش های مذهبی مختلف , می تواند مانع شناخت این بعد از شخصیت اهل بیت علیهم السلام باشد.