مطالعه ثمر بخش
مطالعه کسب علم و دانش و زیر بنای توسعه و پیشرفت می باشد.
شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که در حین درس خواندن بعد از یک تایمی احساس خستگی می کنید و از درس خواندن خسته می شوید و تمایلی به ادامه مطالعه درس یا حتی یک کتاب آموزشی را ندارید. گاهی نیز خواندن مطلبی را با تکرار زیاد شروع می کنید و مدام به اول باز می گردید و دوباره مرور می کنید اما اخر سر حس می کنید که چیزی یاد نگرفته اید و از خواندن آن خسته می شوید و احساس خوبی ندارید.پس می توان نتیجه گرفت که یک مطالعه خوب و ثمر بخش کار بسیار سختی می باشد و برای یادگیری بهتر لازم است که اصولی را در مورد مطالعه بهتر یاد بگیرید و بدانید که این دو با هم در ارتباط می باشند.
در مطالب قبل نیز دانستید که مطالعه علمی با روش های علمی انجام می گیرد و چهار مرحله اصلی آن را بررسی کردید.
دانستید که تحقیقات نشان داده است که موسیقی ملایم و آرام بخش و بدون کلام توانایی یادگیری را افزایش می دهد و خیلی از شما به خاطر برداشت نادرستی که از این نتیجه کرده اید، به هنگام مطالعه به موسیقی گوش می دهید. باید تأکید کنیم که گوش کردن به موسیقی همزمان با مطالعه یعنی یک عامل حواس پرتی بسیار کارآ و موثر را دراختیار ذهن گذاشتن.
علاوه بر مسائلی که برای نحوه مطالعه صحیح مورد بررسی قرار خواهیم داد لازم است بدانید که برای مطالعه دقیقی که همراه با یادگیری برای دانش آموزان باشد، داشتن یک برنامه ریزی صحیح نیز لازم است.خلاصه نویسی یکی دیگر از راه های یادگیری بهتر می باشد، برای خلاصه نویسی و یادداشت برداری باید با چشمان خود مطالب را بخوانید و در زمان مورد نیاز آن را بلند بلند ادا کنید و نکات مهم را یاداشت کنید تا هم با مطالب مورد مطالعه درگیر شوید و حضوری فعال و همه جانبه در یا دگیری داشته باشید و هم در هنگام مورد نیاز خصوصا قبل از امتحان بتوانید از روی نوشته ها مرور کنید و خیلی سریع مطالب مهم را مجددا به خاطر بسپارید.
برای داشتن مطالعه ای فعال که همراه با یادگیری باشد یادداشت برداری کنید، خلاصه نویسی (دانش آموزان در مطالب قبل با خلاصه نویسی و راه های خلاصه کردن یک نوشته آشنا شده اند )، بخشی مهم و حساس از مطالعه می باشد كه باید به آن توجهی خاص داشت. چون موفقیت شما را تا حدود زیادی تضمین خواهد كرد و مدت زمان لازم برای یادگیری را كاهش خواهد داد. خواندن بدون یادداشت برداری یك علت مهم فراموشی می باشد.
تذکر: با علاقه بخوانید، بهتر درک کنید، به خاطر بسپارید. هدف دار باشید، هدف داری (هدف شما نگرش شما را بر زندگی و طبیعت معلوم می سازد و نشانگر شخصیت آدمی است.) شما را در یادگیری کمک می کند و فرایند آموختن را آسان تر و سریع تر می سازد.
در مطالعه همیشه تلاطم داشته باشید. (مطالعه فعال) دریا هم اگر ساكت و آرام باشد، به تدریج به مرداب تبدیل می شود.
یادداشت برداری
زمان مطالعه را كاهش می دهد و از تکرار مدام درس جلوگیری می کند. میزان یادگیری را افزایش می دهد زیرا نکات مهم و کلیدی درس را همیشه و همه جا همراه دارید و با نگاه کردن به آن می توانید درس را مرور کنید. مدت نگهداری مطالب در حافظه را طولانی تر می كند. با یادداشت برداری و خلاصه نویسی مرور کردن درس ها و اطلاعات آسان تر می باشد و به خوبی مطالب را بخاطر می سپارید.( در مطلب قبل دانستید که مرور کردن می تواند به 3 صورت پذیرد)
از نکات دیگری که برای یادگیری و مطالعه بهتر باید مورد توجه قرار گیرد شرایط محیطی که در آن مطالعه می کنید می باشد.شرایط محیط مطالعه
هوا و نور: کیفیت هوای تنفسی هم از نظر ایجاد نشاط و هم از لحاظ فراهم آوردن موجبات کسالت خیلی مهم است. تنفس در اتاق دربسته که هوا به قدر کافی در آنجا وجود ندارد ، کاردرستی نیست.
جهت تابش نور: نور باید از سمت چپ ، بالا و با زاویه تقریبی 45 درجه به کتاب و کاغذ بتابد . زیرا اگر از سمت راست بتابد ، خصوصاً هنگام نگارش ، باعث ایجاد سایه دست برروی کاغذ می شود که در دید اشکال ایجاد کرده و در نتیجه باعث خستگی چشم می شود.
استفاده از نور غیر مستقیم: بهترین نور برای مطالعه و کار ، روشنایی معمولی اتاق است که در هوای روشن به وسیله نور غیر مستقیم ایجاد شده باشد.
فاصله مناسب چشم ها با کتاب یا کاغذ: یک چشم سالم از فاصله 30 سانتی متری می تواند حروف کتاب را تشخیص دهد . اگر از این فاصله قادر به خواندن نیستید به پزشک مراجعه نمائید .
نوع مرکب یا خودکار: بهترین رنگها ، رنگ آبی و مشکی است که فشار کمتری به چشم وارد می کند و مانع خستگی می شود. رنگ های قرمز ، سبز و ... دید را مشکل و باعث خستگی چشم می شوند.
استراحت متناوب چشم ها: برای هر ساعت مطالعه یک ربع تا بیست دقیقه استراحت مفید لازم است . این استراحت نه تنها برای چشم بلکه برای مغز هم فرصت مناسبی است که یادگیری خود را مرور کند . در زمان استراحت باید به فاصله دور و بدون توجه و دقت نگاه کرد ، این کار باعث تنوع و تمدد اعصاب نیز می شود.
یکنواخت بودن نور محیط: نورهای محیط خصوصا اگر در زاویه دید چشمهای شما هستند باید یکنواخت باشد . یکی از معایب استفاده از چراغ مطالعه این است که تمرکز نور به سطح کتاب و تاریکی نسبی محیط اطراف باعث خستگی زودرس چشمها می شود.
وضع نشستن به هنگام مطالعه: وضع نشستن برای افرادی که زیاد مطالعه می کنند بسیار مهم است. نباید به صورت خمیده و یا در طرفین مطالعه نمود، چون به تدریج باعث تغییر ستون فقرات می گردد، ستون فقرات به هنگام مطالعه باید راست باشد ، بایدضمن مطالعه و در وقتهای استراحت چشمها و وضع نشستن خود را تغییر داده، مختصری حرکت نمایید تا از رکود خون در پاها جلوگیری شود. مطالعه در حال دراز کشیدن برای چشم مناسب نیست چراکه روشنایی کتاب تامین نمی شود و خستگی زودتر فرا می رسد همچنین مطالعه در وسط روز رو به شمال مناسب نیست زیرا نور بیشتر یا کمتر از حد طبیعی به چشم ها می رسد.
مطالعه موقع حرکت: مطالعه هنگام راه رفتن به علت تکان، حرکت و تغییر دائمی فاصله چشمها تا کتاب باعث خستگی و ضعف چشمها می شود.
نور لامپ های مهتابی: به علت داشتن نوسان ، چندان مناسب نیست و بهتر است به جای استفاده از یک منبع نوری از چند چراغ استفاده نمود . نور نباید نوسان داشته باشد تا روشنایی محل مطالعه یکسان بماند.
تعیین اوقات و برنامه منظم برای مطالعه: اگر مطالعه در ساعات معینی از شبانه روز انجام گیرد، آمادگی ذهنی و بدنی به هنگام مطالعه را می کاهد ، مگر اینکه زمان مطالعه کوتاه مدت باشد.
صرف غذا و مطالعه: بلافاصله پس از صرف غذا نباید مطالعه نمود، زیرا به علت شروع فعالیت دستگاه گوارش پس از خوردن غذا و هجوم خون به معده و احشاء داخلی، از میزان جریان خون در مغز کاسته می شود و آمادگی برای مطالعه کاهش می یابد.
تنفس هنگام مطالعه: انجام حرکات تنفسی متناسب در مطالعه بسیار مهم است. تنفس اگر نامنظم باشد، به تدریج باعث کاهش اکسیژن خون و ایجاد حالت خواب آلودگی می شود و درنتیجه از آمادگی ذهنی برای مطالعه می کاهد.
آرامش فکری: در هنگام مطالعه باید از اشتغالات ذهنی و عصبانیت جلوگیری نمود. اضطراب و ناراحتی باعث از بین رفتن تمرکز حواس می شود و حافظه کسانی که دارای اضطراب و عصبانیت هستند، به طور محسوسی از افراد عادی کمتر است.
ورزش و مطالعه: یکی از مشکلات اساسی در مطالعات طولانی اختلال در جریان خون است. افرادی که ساعت زیادی در شبانه روز به مطالعه می پردازند باید فعالیت و حرکات عضلانی کافی داشته باشند. چرا که در افراد پرمطالعه، خون بیش از همه جا، در مغز و کاسه سر گردش کرده و اختلالاتی در گردش خونشان به وجود می آید.
