مساجد و جنگ نرم

از جنگ نرم با عنوان جنگ شکل دهی ترجیحات دیگران یاد می شود[۱]. جنگی که در آن سه محور ماهواره، فضای سایبر و نرم افزارهای دیجیتال فعالیت می کنند، تا اراده و اختیار انسان ها را در چنگال خود بگیرند و آنگونه که می خواهند دیگران را تربیت نمایند. اگر در جهان اسلام می بینیم عده ای اولویت ها را فراموش کرده و به جای پرداختن به موضوعات مورد نیاز و به روز، به مسائلی دیگر می پردازند این ناشی از جنگ نرم دشمن است. همان دشمنی که با سه سلاح خود در خانه و کاشانه ها وارد شده و تمام اقشار جامعه را مورد هدف قرار داده است. در این بین هستند پایگاه های که با جنگ نرم دشمن به مبارزه بپردازند و حیله گری های دشمنان را آشکار سازند. اما اجتماعی ترین، مردمی ترین و با سابقه ترین پایگاه مساجد است. همواره از صدر اسلام تا کنون این مساجد بوده اند که به عنوان سنگری فعال در مقابل توطئه های سخت و نرم دشمن ایستادگی کردند. مسجد به عنوان عقبه آماده سازی، تشکیل و تجهیز لشگریان اسلام همواره مطرح بوده و همانگونه که در جنگ تحمیلی تجربه نمودیم از برترین نقش ها نیز برخوردار بود. پس از عرصه جنگ سخت و حتی همگام با آن نقش مسجد به عنوان سنگری در جنگ نرم نیز مطرح بوده و هست. برای بیان کارکردهای مسجد در جنگ نرم می بایست ابتدا نحوه عملکرد دشمن در جنگ نرم بررسی شود تا به عرصه های اثرگذاری و مقابله با دشمن بپردازیم.
عملکرد دشمن در جنگ نرم
دشمنان اسلام برای جنگ نرم با مسلمانان همواره چند نوع عملکرد داشته اند که در مقابل هر روش آنها مسجد می تواند نقش آفرینی نموده و توطئه ها و مکرهای آنها را به خودشان بازگرداند. شکست دشمن در جنگ نرم روحیه بسیار بالایی به نیروهای خودی می بخشد و نهایت ذلت و ضعف دشمن را آشکار می سازد. از این رو است که جنگ نرم اهمیت خاصی می یابد.

الف) استفاده از شایعه پراکنی و دروغ پردازی
یکی از قدیمی ترین روش های جنگ نرم، شایعه پراکنی و دروغ پردازی است. از جنگ اُحد که شایعه شهادت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) را مطرح کردند تا اخبار دروغی که درباره قدرتمندی دشمنان و میزان ادوات و نفرات جنگی آنها ساخته می شد؛ همه و همه در پهنه جنگ نرم مطرح می شود. کفار قرآن کریم را به دروغ افسانه و اساطیری معرفی می نمودند و  شایعه می کردند که پیامبران مجنون و شاعر اند. در مقابل این هجمه ها پاسخ های دندان شکن الهی نقشه آنها را برهم می زد. مثلاً در سوره مؤمنون آمده است: «لَقَدْ وُعِدْنَا نَحْنُ وَآبَاؤُنَا هَذَا مِنْ قَبْلُ إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِیرُ الْأَوَّلِینَ قُلْ لِمَنِ الْأَرْضُ وَمَنْ فِیهَا إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ  سَیَقُولُونَ لِلَّهِ قُلْ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ  [مؤمنون/ ۸۳-۸۵] درست همین را قبلا به ما و پدرانمان وعده دادند این جز افسانه هاى پیشینیان [چیزى] نیست. بگو اگر می دانید [بگویید] زمین و هر كه در آن است به چه كسى تعلق دارد. خواهند گفت به خدا بگو آیا عبرت نمى گیرید».
امروزه نیز  دشمن با تمام امکانات و ۲۴ ساعته به پخش شایعات و دروغ در جامعه اسلامی مبادرت می کند تا در سایه آن بین مردم و مسئولان خدمتگذار فاصله انداخته و بدنه مردمی جامعه اسلامی را نسبت به دفاع از میهن و پایبندی به ارزش های اسلامی سست کند. مساجد باید در مقابل این هجمه ها روشنگری نموده و دروغ ها و شایعات آنها را برای مردم آشکار سازند.
ب ) مسدود نمودن راه بندگی خدا
جلوگیری از عبودیت و بندگی خدا و ممانعت از برپایی مراسم های عبادی نیز از گذشته تا کنون از راه های مقابله نرم دشمن با یکتاپرستان بوده است. قرآن این کار کافران را قبیح شمرده و به آنان وعده عذاب داده است. «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ كَثِیرًا مِنَ الْأَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ لَیَأْكُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَیَصُدُّونَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ وَالَّذِینَ یَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّةَ وَلَا یُنْفِقُونَهَا فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ أَلِیمٍ [توبه/ ۳۴] اى كسانى كه ایمان آورده اید بسیارى از دانشمندان یهود و راهبان اموال مردم را به ناروا مى خورند و [آنان را] از راه خدا باز مى دارند و كسانى كه زر و سیم را گنجینه مى كنند و آن را در راه خدا هزینه نمى كنند ایشان را از عذابى دردناك خبر ده».
اما در دنیا نیز وظیفه تمام مسلمانان است که با همیاری یکدیگر به مقابله با این نوع هجمه ها بپردازند و پایگاه هایی مردمی مانند مساجد به حمایت از حقوق مسلمانان برخیزند و فضایی مناسب برای انجام برنامه های عبادی مسلمانان ایجاد کنند.
ج ) اشاعه فحشا و مفاسد در جامعه اسلامی
یکی از کثیف ترین راه های جنگ نرم و مقابله با اسلام، گسترش فحشاء در جامعه اسلامی است. این عمل بسیار بسیار در قرآن نهی شده است و برای آن عذابی دردناک بیان شده است.«إِنَّ الَّذِینَ یُحِبُّونَ أَن تَشِیعَ الْفَاحِشَةُ فِی الَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ»[نور/ ۱۹] كسانی كه دوست دارند زشتی ها در میان مردم با ایمان شیوع یابد، عذاب دردناكی برای آن ها در دنیا و آخرت است».
متأسفانه آن چیزی که حکومت اسلامی آندلس را به انحطاط کشاند، گسترش فساد و بی بند و باری در بین حاکمان و مسلمان آنجا بود. فراگیر شدن فساد در سطح حاكمیت و جامعه، آنان را از توجه به صلاح و سلامت و پیشرفت جامعه باز داشت و حمیت و غیرت دینى را در آنها از بین برد و آنچه كه برایشان اهمیت داشت، قدرت طلبى و خوش گذرانى بود. در نتیجه، شهرها یكى پس از دیگرى از تحت حكومت آنان خارج گردید و به تصرف دشمن درآمد.[۲] این خطر امروزه هر جامعه اسلامی را نیز تهدید می کند و برای مقابله با آن باید به گسترش معرفت دینی و تقوای جمعی پرداخت تا توطئه دشمن خنثی شود. در این بین نقش مساجد واضح و آشکار است.
د ) گزافه گویی، شبهه افکنی، هوچی گری و بازی با کلمات
متأسفانه امروزه هم شاهد هستیم که افرادی به عنوان بلندگوهای دشمنان و کافران وارد صحنه شده اند و موضوعات اساسی و به روز را با گزافه گویی های خود به فراموشی می سپارند. مثلاً آن هنگامی که لازم است مردم بدانند در عرصه بین المللی و سیاست خارجی دولتمردان مشغول چه قراردادهایی هستند؛ به ناگاه گزافه گویی یک عنصر خودفروخته یا فریفته آغاز می شود و بحث روز مردم را به یک مسئله دسته چندمی و دروغین تبدیل می سازد. این مسئله نیز سابقه داشته است. به طور مثال دستور اسلام همواره رعایت تقوا و کسب آمادگی برای قیامت بوده است ولی گزافه گویان دغدغه اینکه چه زمانی قیامت فرا می رسد را مطرح می کردند.
یَسْئَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ وَ ما یُدْرِیكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَكُونُ قَرِیباً * اِنَّ اللهَ لَعَنَ الکافِرینَ وَ أَعَدَّ لَهُم سَعیراً [احزاب / ۶۳و۶۴] مردم از تو در باره (زمان قیام) قیامت سۆال مى كنند، بگو علم آن تنها نزد خدا است، و چه مى دانى شاید قیامت نزدیك باشد؟! خداوند كافران را لعن كرده (و از رحمت خود دور داشته) و براى آنها آتش سوزاننده اى آماده نموده است.
مساجد هم برای مقابله با این روش باید مطالب به روز مردم را همواره مورد یادآوری قرار دهند و آتش مطالبات بحق مردمی را روشن نگهدارند. آشکار ساختن این توطئه دشمنان نیز از مساجد و محافل مذهبی و جلسات سخنرانی ساخته است و ناگفته پیداست که پاسخ دادن به شبهات و رفع آنها از جامعه وظیفه مبلغان دینی بوده و پایگاه مهم آنان مسجد است. آنها وظیفه دارند با رصد لحظه ای رسانه های بیگانه به شناخت شبهات مطرح شده بپردازند و دشمن را ناکام گذاشته و فریبکاری آنها را آشکار نمایند.
ه ) تفرقه افکنی
سیاست تفرقه اندازی و حکومت کردن از سیاست های قدیمی استعمار بوده است. به راستی اگر وحدت اسلامی را در جامعه شاهد باشیم هیچ مشکلی جلودار پیشرفت اسلام و مسلمین نخواهد بود. اما متأسفانه وحدت در بین کشورها و مذاهب اسلامی بسیار کمرنگ گردیده است. بسیار لازم و ضروری است که مساجد علاوه بر آنکه به تفرقه افکنی نمی پردازند؛ برای ایجاد وحدت نیز نهایت کوشش را نمایند. که این مسئله در اصل دستوری از جانب خداوند است و راه کسب رحمت الهی معرفی شده است.
«فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَاعْتَصَمُوا بِهِ فَسَیُدْخِلُهُمْ فِی رَحْمَةٍ مِنْهُ وَفَضْلٍ وَیَهْدِیهِمْ إِلَیْهِ صِرَاطًا مُسْتَقِیمًا [نساء / ۱۷۵] و اما كسانى كه به خدا گرویدند و به او تمسك جستند به زودى [خدا] آنان را در جوار رحمت و فضلى از جانب خویش درآورد و ایشان را به سوى خود به راهى راست هدایت كند».