تبیان، دستیار زندگی
کشته شدن حافظ سعید، رهبر ولایت خراسان داعش به همراه شماری از بلندپایه ترین فرماندهان این گروه، افق مبهمی پیش روی داعش در افغانستان ترسیم کرده است.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : قبس زعفرانی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آینده داعش در افغانستان پس از حافظ سعید

کشته شدن حافظ سعید، رهبر ولایت خراسان داعش به همراه شماری از بلندپایه ترین فرماندهان این گروه، افق مبهمی پیش روی داعش در افغانستان ترسیم کرده است.

قبس زعفرانی - بخش سیاست تبیان

آینده داعش در افغانستان پس از حافظ سعید


پس از آنکه عملیات ارتش افغانستان زیر نام «قهر سیلاب» بلندپایه ترین چهره  داعش در افغانستان یعنی حافظ سعید، رهبر شاخه خراسان گروه داعش، در یکی از بخش های ولسوالی اچین ولایت ننگرهار، از پایگاه های محکم داعش در شرق افغانستان با بیست و سه تن از همراهانش هدف گرفت، هم اکنون یک منبع نزدیک به داعش ضمن تایید مرگ حافظ سعید از انتصاب «عبدالحسیب لوگری»، به عنوان جانشین حافظ سعید برای رهبری داعش در خراسان خبر داد.
همزمان با این یک منبع امنیتی در کابل تأکید می کند که عملیات برای کشتن حافظ سعید بر بنیاد اطلاعات موثق استخباراتی ارتش افغانستان طرح و تنظیم  شده بود.
حافظ سعید 13 روز پیش همراه با ملا انس، مسوول بخش استخدام داعش، در قریه تختوی ولسوالی ننگرهار هدف قرار گرفت. اینکه حافظ سعید در افغانستان دفن شده باشد، چیزی زیادی نمی دانیم. او آماج حمله های مرگبار هوایی و توپ خانه یی قرار گرفته و شاید حتا جسد وی نیز جمع نشده باشد.
افزون بر اینکه در عملیات ارتش ملی افغانستان در بخش هایی از ننگرهار، تاکنون بیش از 10 فرمانده برجسته  داعش بشمول جنگل پاچا و سعد اماراتی، معاون عملیاتی گروه داعش در افغانستان در کنار صدها داعشی در بخش های مختلف این ولایت کشته اند.

همزمان با انتشار این خبر، مقامات محلی در شرق افغانستان درباره مرگ حافظ سعید، با احتیاط صحبت می کنند. آنها هنوز این مساله را نه تأیید و نه رد کرده اند تا بررسی های آغاز شده تیم های استخباراتی برای پیدا کردن عمق مساله به نتیجه برسد.
اما خبر کشته شدن حافظ سعید رهبر داعش در افغانستان از ناوقت های دیشب به این سو میان خبرنگاران خبرگزاری های معتبر جهان دست به دست می شود. شماری از خبرنگاران خبرگزاری های جهان در صفحات تویتر شان نوشته اند که منابع امنیتی شان مرگ حافظ سعید را تأیید کرده اند. یکی از این خبرنگاران از زبان منابع امنیتی نوشته است که حافظ سعید، در پی کشته شدن اش در اچین ننگرهار، در همان جا به خاک سپرده شده است
در همین حال سال گذشته در ماه جولای2015 میلادی خبر کشته شدن حافظ سعید در افغانستان نیز دست به دست شده بود. آن زمان ریاست عمومی امنیت ملی افغانستان به رسانه ها گفته بود، اطلاعات استخباراتی درباره پناهگاه حافظ سعید را این نهاد فراهم کرده و سربازان امریکایی عملیات هوایی را انجام داده است. اما این خبرها بعدا از سوی داعش و ناتو رد شد که گویا حافظ سعید در هلمند کشته شده باشد.


 پپامد مرگ حافظ سعید
حافظ سعید، رهبر قبیله اروکزی مربوبط به پشتون های مناطق قبایلی پاکستان و از چهره های به شدت ضد شیعی در آن کشور و از فرماندهان برجست   طالبان پاکستانی فعال در افغانستان بود. اما بعدها، در اختلافاتی که با طالبان پاکستانی پیدا کرد، در هلمند از این گروه جدا شد و به داعش پیوست. او پس از بیعت با داعش، به عنوان والی خراسان و یا رهبر شاخه خراسان گروه داعش لقب گرفت.
در پی کشته شدن سعد اماراتی، از چهره های مهم داعش در افغانستان، حالا مرگ حافظ سعید ضرب   مهلکی بر پیکر این گروه در افغانستان خواهد بود. به گفت   آگاهان داعش در نبود یک رهبری واحد و قوی مانند حافظ سعید، توان فعالیت های منظم را در افغانستان از دست خواهد داد.
این مساله، در میان مدت احتمالن سبب بی باوری و ترس میان جنجگویان این گروه گردد و روحیه جنگجویان داعش را پایین آورد. از سوی هم، این احتمال وجود دارد، نیروی جنگی داعش در افغانستان، از ترس حملات بی وقفه دولت افغانستان و مأموریت قاطع، با گروه هایی مانند طالبان یک جا شود، مساله  َای که می تواند، به نابودی کامل داعش در افغانستان بیانجامد.
اما نگرانی های جدی دیگری درباره داعش در افغانستان وجود دارد. حمایت کشورهای منطقه به ویژه پاکستان از این گروه تروریستی یکی از این نگرانی ها است. مقام های افغان و آگاهان این کشور بارها گفته اند، داعش از سوی پاکستان حمایت می شود.
حتا چند روز پیش گزارش های نشر گردیده، تاکید می کرد، هشتاد درصد جنجگویان داعش در افغانستان، پاکستانی اند. در صورت دخیل بودن دست پاکستان در مساله داعش در افغانستان، این قصه از یک سو پیچیده می شود و از سوی دیگر، این کشور در صورت چنین حمایتی، به این زودی حاضر نخواهد شد، داعش در افغانستان نابود شود.
اگر پاکستان بخواهد، می تواند همانگونه که مشکل رهبری طالبان پس از مرگ مرموز ملا عمر، را زیرکانه حل کرد، اکنون راه حلی برای انتخاب رهبر جدید برای داعش پیدا کند.
مرگ حافظ سعید، به گون   قطع به معنای مرگ داعش نخواهد بود. اما واضح است، با کشته شدن شماری از چهره های کلیدی این گروه در افغانستان بعید است، داعش به این زودی ها توان انجام فعالیت های کلان و گسترده را در افغانستان داشته باشد.


اتحاد طالب و داعش در ننگرهار
بر این بنیاد گزارش های انتشار یافته تاکید می کند، داعش برای کاهش فشارهای روز افزون نیروهای ارتش بر خود، در بخش هایی از شرق افغانستان بشمول ننگرهار و کنر با طالبان آتش بس کرده است. منابع بلندپایه ارتش در شرق افغانستان می گویند: «قبلن داعش و طالب سخت با هم دیگر می جنگیدند، اما حالا تقریبا دو ماه می شود که جنگی میان شان انجام نشده است».
به گفت   این مقام ها، داعش برای این اتحاد با شماری از بزرگان قومی و ملا امامان مساجد صحبت کرده و از این طریق با طالبان اتحادی را بر ضد نیروهای دولتی و سربازان خارجی ایجاد کرده است.
مجبور شدن داعش به آتش بس با طالبان نشان می دهد، عملیات های ارتش برای محو داعش تا حدی اثرگذار بوده است. روی هم رفته، این شب و روزها داعش وضعیت دشواری را پشت سر می گذارد. از دست دادن بلندپایه ترین فرماندهان، مجبور شدن به اتحاد با طالبان و کاهش حمایت های مردمی، ادام   فعالیت این گروه را در افغانستان به شدت متأثر ساخته است.