لوئیچی کُلانی و طرح های ارگانیک
لوئیچی کُلانی ، این طراح جهان میهنی، در سرزمین هیجان انگیز و پیشتازان فردا کار می کند. به راستی که برای او آینده، بخشی از گذشته است. اما شاید مهمترین مشخصه کارهای او را بتوان پایبندی اش به طرح های ارگانیک و آیرودینامیک دانست.
لوئیچی کُلانی دوربین عکاسی ، ابزار آلات رایانه یی ، عینک آفتابی ، خودرو و نیز ابرتانکر (سوپر تانکر) و هواپیما را با الهام گرفتن از طبیعت، به ویژه فرم های گرد بدن انسان طراحی می کند. این مجموعه طرح ها به خاطر فرم های گردی که دارند، اصطلاحا به تخم مرغ های کُلانی معروف هستند. او به واقع یک طراح معاصر است.
به جرات می توان گفت که بیشتر طراحان، بویژه طراحان صنعتی او را می شناسند و آرزو دارند که در الهام گیری از طبیعت مخلوق پروردگار ، همچون وی باشند؛ کلانی در طراحی صنعتی ، مرزی برای خود قائل نیست. الهام دهنده مورد علاقه او ، مام طبیعت است.
کلانی یک طراح جهانی است و همه چیز طراحی می کند ؛ در یک چهارچوب محدود و مشخص کار نمی کند و دیدگاه او به جای مشخصی محدود نمی شود. زمین، دریا و آسمان خانه ی لوئیچی هستند. او با همه اِلِمان ها خو گرفته است و آنها را به کار می گیرد.
مجله فرانسوی "پارچ ماچ"، لوئیچی کلانی را لئوناردو داوینچی قرن بیستم می خواند و در ژاپن او را با "آنتونیو گائودی" ، آرشیتکت بزرگ اسپانیایی مقایسه می کنند. لوئیچی می خواهد که نامش هم ردیف کلمبو، ریموند لِوی و لاکی استرایک برده شود.
کلانی همه چیز را از خودروهای اسپورت و ابرتانکر گرفته تا جمبوجت طراحی می کند و به خوبی می داند که چگونه از قانون های طبیعی ، به طور استادانه بهره ببرد. او از باد و آب الهام می گیرد. در طراحی چیزهایی مانند مبلمان، وان حمام، کیسه خواب ، جامه، ساعت مچی، عینک ، لوازم شیشه ای، فندک و ابزار گلف، تنها مدل او انسان است.
کلانی می گوید: " تصور اینکه تولیدات مدرن و فرافن آورانه باید به صورت گوشه دار و به رنگ سیاه مات باشند احمقانه است. ابزار روزمره انسان باید از بدن انسان فرم گرفته شده باشند. اگر من دوربینی برای کانُن طراحی می کنم این دستها هستند که فرم را مشخص می کنند و اگر مبلمان طراحی کنم، در فرم دهی، تمام بدن را در نظر می گیرم. این گونه طراحی منطقی است و چیزی است که من آن را "بیودیزاین" می نامم. انسان همیشه در کانون توجه قرار می گیرد؛ پس این گونه است که خط های محیطی منطقی طرح یا خط های انسانی و فرم دهی درست، به دست می آیند. بنابراین راه حلی که بدست می آید ساده و طبیعی است."
این طراح خلاق و کوشا چنین ادامه می دهد:
"دنیا گِرد است و همه چیز طبیعت خطوطی گِرد دارد. تنها در بلوز، خط های راست وجود دارد. بنابراین من هم [به عنوان یک انسان] گرد و نرم است. برای یک طراح، خط کش همانند یک ابزار کُشنده است. اگر من خط می کشم، مچ یا ساعد من گردشگاه این خط ها هستند . این خط ها همانند خط های موجود در طبیعت، منحنی هستند."
لوئیچی کُلانی بر این تئوری باور دارد که "هر چه می جنبد، در حقیقت خود را فرم می دهد. طراحی هواپیما، خودرو و کشتی در حد زیادی به وسیله ی قانون های آیرودینامیک و هیدرودینامیک دیکته می شود؛ یا بهتر بگویم باید این گونه بشود." بنابراین کلانی، در طراحی هواپیما، خودرو و کشتی ، خود را مو به مو به قانون طبیعت پایبند می کند. او می گوید: " من فقط تکامل طبیعت را پیش می برم. من نیز بر این باور هستم که فرم دهی باید از درون ابزار سرچشمه بگیرد. فرم باید بازتابی از هدف و عملکرد باشد."
بیشتر حشره ها و پرندگان، الهام دهندگان طبیعی لوئیجی برای طراحی هواپیماهای خارق العاده اش هستند. او با یک میکروسکوپ که تا 350 برابر بزرگنمایی دارد، مگس ها ، زنبورها و حشره های دیگر را بررسی می کند.
لوئیچی یا لوتس (Lutz) ، نامی که به هنگام غسل تعمید به او نهاده شد، در سال 1928 میلادی به دنیا آمد. پدرش یک سوئیسی ایتالیایی زبان و طراح دکور فیلم و مادرش یک هنرپیشه لهستانی بود. *
در برلین پرورش یافت و در رشته نقاشی و مجسمه سازی به تحصیل پرداخت. با آغاز بیست سالگی به فرانسه مهاجرت کرد و در دانشگاه سوربن به تحصیل پرداخت. سپس به تصویرسازی و طراحی کفش در خانه های بزرگ مُد پرداخت.
پس از آن به کارخانه "داسو" رفت و به عنوان طراح هواپیما مشغول به کار شد و تجربه های ارزشمندی به دست آورد که در دوران بعدی به کارش آمد.
همین تجربیات جایگاه وی را به عنوان یک طراح هلی کوپتر و مهندس هواپیماهای "بوئینگ" و "راک ول" تثبیت کرد. سپس به طراحی ماشین های اسپرت فرانسوی چون "سیم کا" و "اِورو" روی آورد.
در دهه 50 به برلین بازگشت و برای کارخانه های خودرو سازی ای چون "رُمیچ" و "اِردمان و رُسی" طراحی کرد که در نهایت وی را برنده طراحی فیات و برنده جایزه "رُز زرین ژنو" کرد.
در سال 1968م به "رِدا " شهری در آلمان نقل مکان کرد و با شروع طراحی مبلمان ، پیشه جاودانه خود یعنی طراحی صنعتی را آغاز نمود. طراحی انواع مسواک، وان حمام، مداد، رایانه، شیشه، سرامیک، عینک، ساعت، کفش، جامه ورزشی، اسباب بازی، بلندگو، تلویزیون، موکت، مبلمان، جنگ افزار، دوچرخه و... دامنه گسترده کارهای او را تشکیل می دهند.
سپس کُلانی به ژاپن نقل مکان کرد؛ کشوری که برای او موفقیت های چشمگیری را به ارمغان آورد. قرارداد با شرکت های بزرگ و شناخته شده ای چون "کانن"، "سونی" و "پرینس" و "یاماها " برخی از موفقیت های کُلانی در ژاپن است. در سال 1985م بزرگترین مجله ی طراحی ژاپن، کلانی را "طراح سال" نامید و نام او را بالاتر از نام های طراحانی چون "پُرشه" و "جوجارو" قرار داد. چند ماه بعد، دوربین کانُن T90 او ، به عنوان بهترین دوربین ژاپنی سال شناخته شد.
لوئیچی کلانی در سال 1986م به اروپا بازگشت و در سوئیس به طراحی های شگفت انگیز خود ادامه داد و در نهایت به سال 1991 سوئیس را به مقصد جنوب فرانسه ترک گفت و هم اکنون در همانجا مشغول به فعالیت و خلق آثار خارق العاده است.
پی نوشت:
* ترجمه مقاله ای از مجله" پنت هاوس" انتشارات "تایگر"، به قلم بابک رضوانی، هنرنامه،ش 6
