تبیان، دستیار زندگی
«خندوانه» چند هفته ای است به مسیر اصلی بازگشته و بار دیگر به برنامه ای دوست داشتنی و سرگرم کننده تبدیل شده است.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : احمد رنجبر
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

روزهای خوب خندوانه

«خندوانه»چند هفته ای است به مسیر اصلی بازگشته و بار دیگر به برنامه ای دوست داشتنی و سرگرم کننده تبدیل شده است.

احمد رنجبر-بخش سینما و تلویزیون تبیان
خندوانه


فصل سوم «خندوانه» شروعی نومید کننده داشت؛ ایده «لباهنگ» مثل مسابقه «خنداننده برتر» گل نکرد و در ادامه، برنامه های روتین چنگی به دل نزدند تا جایی که عرصه برای رقیب (دورهمی) باز شد. در ماه مبارک رمضان «خانواده باحال» روی آنتن رفت اما با کیفیتی بشدت پایین. آمار شرکت کننده ها در این مسابقه یک چهارم «خنداننده برتر» نمی شد و حتی به پای «لباهنگ» نمی رسد و این خود گویای کیفیت بد آن است. در این شرایط بیم آن می رفت «خندوانه» از دست رفته باقی بماند اما مدتی است با برنامه ای روپا و شاداب روبرییم. چرا؟ دلیل بازگشت «خندوانه» به روزهای اوج چیست؟

پررنگ شدن عناصر جذاب

از عوامل اصلی موفقیت «خندوانه» رجوع به داشته ها و برگ برنده های اختصاصی خود است. نیما شعبان نژاد در کاراکترهای نیما، کیانا و بایرام هر وقت روی آنتن است از بیننده و تماشاچی خنده می گیرد. این اتفاق در حالی رخ می دهد که شعبان نژاد در فصل دو «خندوانه» حذف شد. نبود او در دوران موفق برنامه به چشم نیامد اما در فصل سه عدم استفاده درست از این کمدین لطمه ای اساسی به برنامه رامبد زد. حالا بده بستان های او و جوان یکی از نقاط قوت «خندوانه» است. استعداد و ملاحت شعبان نژاد بقاعده مورد استفاده قرار می گیرد و باعث می شود کاراکتر گرفتار مطول گویی و تکرار نشود.

احیای هویت برنامه

«خندوانه» از ابتدا مسیری برای خود تعریف کرده بود و بر اساس آن حرکت می کرد. هدف اصلی اش خنده است  و آیتم ها ، پلی بک ها و ترانه ها در این راستا قرار داشتند. در فصل سوم اما سهم ترانه های جدید کم شد و قدیمی ها هم جایی در برنامه نداشتند. از آن سو صدای جذاب محمود کریمی روی پلی بک ها حذف شد و صدای جدید نتوانست جذابیت آیتم ها را حفظ کند. کریمی حالا بازگشته و با شوخ و شنگی سابق نشاط را به آیتم ها داده است. وانگهی ترانه های جذاب جدید و موفق های قدیم در برنامه خوانده می شوند. نکته مهم دیگر این که «خندوانه» در مسیر درست قرار دارد و اگر نقد اجتماعی هم داشته باشد رسالت اصلی خود یعنی خنده را فراموش نمی کند ؛ جدی ترین حرف ها را با مطایبه و شوخی بیان می شود و همین مرز باریک تفاوت آن با نمونه های مشابه است.

وزن مهمان ها

یکی دیگر از دلایل توفیق «خندوانه» را باید در نوع گزینش مهمان ها دانست. «خندوانه» ضمن این که به تنوع مهمان ها در حوزه های مختلف توجه دارد، سعی می کند حداقل هفته ای یک مهمان معروف و محبوب به برنامه دعوت کند. در مناسبت های خاص، مهمان متناسب آن روز انتخاب می شود تا حال و هوای برنامه قرابت بیشتری با تقویم روز داشته باشد.

خندوانه

نشاط جوان

نه این که رامبد جوان متهم به کم کاریِ مقطعی باشد اما در روزهای بی رونقی «خندوانه» به وضوح می شد شاهد بی انگیزگی او در اجرا بود. جوان حالا با انرژی مضاعف جلوی دوربین می آید ، با مهمان ها راحت تر وارد گفت و گو و شوخی می شود. پایبندی او به ریتم دیگر اتفاق مثبت این روزهای «خندوانه» است ؛ یعنی حواسش هست که چه مقدار با مهمان گپ بزند، تا چه اندازه وارد دوئل با نیما و جناب خان شود و کمدین ها چه مدت از زمان برنامه را در اختیار بگیرند.

مورد ویژه جناب خان

جناب خان در فصل سوم تغییر هویت داده بود! حرف های گنده می زد و شوخی هایش بیننده را سر کیف نمی آورد. حالا اما شوخ است و سر حال ؛ مثل فصل پیش «خندوانه». اصلا بیاید سرگذشت این عروسک را طور دیگر مرور کنیم:  در دوره ای كه تلاش ها برای خلق شخصیت های عروسكی به بار نمی نشیند و همه نگاه ها به سمت قهرمان های برنامه «كلاه قرمزی» است ، سر و كله جناب خان در «خندوانه» پیدا می شود. فقط چند برنامه كافی است تا جای خود را باز كند و نگاه ها را به طرف خود بكشاند. رامبد جوان در این شخصیت چیزی دیده بود كه باعث شد او را از سریال خانگی «كوچه مروارید» بردارد و با مقداری حذف و اضافه در شخصیت پردازی، به مخاطبان «خندوانه» معرفی اش كند.

نه این که رامبد جوان متهم به کم کاریِ مقطعی باشد اما در روزهای بی رونقی «خندوانه» به وضوح می شد شاهد بی انگیزگی او در اجرا بود. جوان حالا با انرژی مضاعف جلوی دوربین می آید ، با مهمان ها راحت تر وارد گفت و گو و شوخی می شود. پایبندی او به ریتم دیگر اتفاق مثبت این روزهای «خندوانه» است

درك رامبد جوان بوده كه ذائقه مخاطبان امروز تلویزیون به سمت عروسك هایی از جنس «كلاه قرمزی» است یا خود محمد بحرانی و هر كس دیگر مهم نیست. پایه شخصیت این طیف عروسك ها مخلوطی از تجاهل و تعقل است كه گاه رفتار و گفتارشان نشان از بلاهت دارد و گاه گویی بهلولِ جمع هستند. این مدلی آشنا برای ایرانیان است كه حد كاملش را در عروسك مبارك دیده اند. ارجاع به عروسك مبارك ، یعنی ذائقه ایرانی تغییر نكرده و اگر خوراك خوب و منطبق با خواست او تامین شود ، عروسك ها همچنان كاركرد دارند. شخصیت جناب خان بعد از چند برنامه قوام یافت و مخاطبان متوجه شدند با یك عروسك (آدم؟) مواجه هستند كه ادبیات خاص خود را دارد ، در عین مودب بودن اهل رودربایستی نیست ، حق دارد در تلویزیون بوس بوس بگوید، عاشق احلام باشد و گاهی كنایه تند اجتماعی بزند.در عین حال سازندگان «خندوانه» حواس شان بود كه نكند حضور هر شب او روی آنتن ، بیننده را دلزده كند. وانگهی ذره ذره خرج كردن از جناب خان عطش بیننده را بالا می برد و بر «خواستنی بودن» اش می افزاید.

خندوانه


فصل دوم «خندوانه» تمام شد در حالی كه جناب خان ردای یك ستاره تلویزیونی بر تن داشت ؛ پس طبیعی است كه در فصل سوم چشم انتظارهای او بیشتر باشند. نمی دانیم چه شد و كی جناب خان را از مسیر اصلی خارج كرد؟ شد یك آدم عاقل كه حرف های جدی می زد ، هر شب روی آنتن بود و طراوت پیشین را نداشت. ظن این است كه مدیران تلویزیون برای بیان حرف های (بزعم خود) مهم ، جناب خان را مصادره كرده اند، گمان دیگر این است كه با گسترده شدن بیننده های «خندوانه»، این عروسك گرفتار ممیزی شده و برای بقا مجبور است به حوزه هایی ورود كند كه به شخصیتش نمی چسبد. نشان به آن نشان كه كم كم تكیه كلام هایش مثل بوس بوس و یا دلدادگی اش به احلام كمرنگ و كمرنگ تر شد.
باز هم نمی دانیم چه كسی متوجه شد جناب خان وارد مسیر اشتباه شده و باید به اصل خود بازگردد ؛ چه اگر همین طور پیش می رفت ، محبوبیتش را از دست رفته می دید. پس او حالا عروسكی است به ظاهر نادان كه حرف هایش از صد عاقل هم پر نكته تر است! حالا همان عروسك خوش خیال است كه تمنای وصال احلام دارد ، همانی است كه بدون مجامله با مهمانان برخورد می كند و حرف های داغ روز را در لوای شوخی و خنده به زبان می آورد و کسی هم حق ندارد به دل بگیرد!
جناب خان حالا جناب خان است. معایبی همچنان در او یافت می شود ولی ذیل ویژگی های خوبش به چشم نمی آید.درست مثل«خندوانه» که همچنان از دکور بزرگ لطمه می بیند اما چون نتیجه خوب است می توان نادیده اش گرفت. سازندگان برنامه با تعبیه ویدئو وال در گوشه ای از صحنه ، تماشاگران داخل استودیو را بیش از پیش درگیر حال و هوا کرده اند ؛ جوان مثل دو سری پیش آن ها را در آیتم های مختلف دخیل می دهد تا این گونه ضعف دکور کمتر به چشم بیاید.