داستان گم شدن تابلوی «پیکاسو» در اقیانوس

اوایل سپتامبر سال 1998 وقتی پرواز شماره 111 سوییس ایر در اقیانوس اطلس دچار سانحه شد، علاوه بر خسارت های جانی جبران ناپذیر، خبر رسید که بخش قابل  توجهی از بار این هواپیما که شامل سنگ های الماس، زیورآلات و یک تابلوی نقاشی از «پابلو پیکاسو» بود، گم شده است.

پاپلو پیکاسو، یکی از تاثیرگذارترین هنرمندان دوران مدرن بود و در دوران فعلی نیز می توان او را محبوب ترین و در عین حال مشهورترین هنرمند مدرن دانست. وی با ایجاد و ابداع مکتب کوبیسم، نام خود را برای همیشه در تاریخ هنر به عنوان یک نابغه ثبت نمود. با آنکه اصالت پیکاسو به اسپانیا بازمی گشت، اما بیشتر عمر خود را در فرانسه گذراند.

نقاشی، مجسمه سازی، گراور سازی، طراحی صحنه، و... زمینه های هنری ای بودند که پیکاسو در آنها به هنرآفرینی پرداخت و الحق که در تمامی آن ها نیز نابغه و سرآمد بود.

در دوران حاضر، در هر حراجی بین المللی وقتی تابلویی از او ارائه می شود قیمتها شکسته می شوند، صعود مبالغ سرسام آور، نشان از رقابت گالری دارها و مجموعه داران و متصدیان موزه برای بدست آوردن اثری  از او دارد.

حال تصور کنید که تابلویی از این هنرمند پرآوازه ، به دلیل یک صانحه هوایی، به قعر اقیانوس بیفتد!

«دیلی بیست» در گزارشی درباره داستان مدفون شدن تابلوی «نقاش» پیکاسو زیر آب های اقیانوس نوشت: دوم سپتامبر 1998 عصر آرامی برای ساکنان سواحل «نووا اسکوشیا» بود. سازمان هواشناسی احتمال بارش باران و ابر غلیظ را برای این منطقه پیش بینی کرده بودند اما ساعت 10:31 بود که صدای مهیبی آسمان را پر کرد.

یکی از بومیان در مصاحبه با «نیویورک تایمز» گفت: ما صدای مهیبی شنیدیم. اول فکر کردیم رعد است، اما بعد دوباره یک غرش ضعیف تر به گوش مان رسید. صدای رعدمانندی بود، ولی باران و برقی دیده نشد.

پرواز شماره 111 «سوییس ایر» دچار سانحه شده بود و هواپیما در اقیانوس اطلس افتاد. کمتر از یک ساعت پس از پریدن از فرودگاه «JFK» نیویورک به مقصد ژنو سوییس، خلبان متوجه دودی در اتاقک خود شد. آن ها پیام اضطراری فرستادند و درخواست فرود اضطراری دادند، اما مسافران و خدمه پرواز که انتظار اتفاق بدتری را داشتند، ماسک های اکسیژن و جلیقه های نجات را باز کردند.

کمتر از 40 مایل از فرودگاه «هالیفاکس» فاصله داشتند که خلبان تصمیم گرفت به سمت اقیانوس دور بزند و سوختش را کم کند. مخزن پر، فرود را خطرناک تر می کرد و همان جا بود که هواپیما پایین آمد و صدای اول شنیده شد.

لاشه هواپیمای سوییس ایر

بلافاصله پس از سانحه، محلی ها سوار قایق ها شدند و به محل حادثه رفتند. گروه های امداد و نجات هم به سرعت از کانادا و آمریکا خود را به این مکان رساندند و تا چند هفته، بقایای هواپیما و سرنشینان آن را از کف اقیانوس بالا آوردند.

229 نفر در آن هواپیما بودند که هیچ یک زنده نماندند. این یکی از بدترین سوانح هوایی بود که علت آن نیز استفاده از سیمی معیوب و ایجاد حریق در کابین پرواز اعلام شد. این سانحه وقتی وحشتناک تر شد که هواپیما فقط 10 دقیقه از فرودگاه فاصله گرفته بود. نیروهای امداد و نجات پس از رسیدن به محل حادثه متوجه شدند، علاوه بر 215 مسافر و 14 خدمه و کادر پرواز، محموله ای گران بها هم در این سانحه از دست رفته است.

خط هوایی «سوییس ایر» اغلب توسط بانکدارها، جواهرسازها و تجار برای انتقال اجناس از آمریکا و سوییس و برژس مورد استفاده قرار می گیرد. در این هواپیما علاوه بر 970 پوند چک، 110 پوند طلا و پول نقد، 14 پوند ساعت و زیورآلات و چهار پوند الماس حمل می شد؛ اما گران قیمت ترین کالا در بار این هواپیما، یک نقاشی از «پابلو پیکاسو» بود.

حدس و گمان های بسیاری درباره دفن شدن این تابلو زیرآب ها و در کنار باقی مانده لاشه هواپیمای پرواز 111 سوییس ایر وجود دارد، اما سخنگوی این خط هوایی در مصاحبه ای که پس از این سانحه با «نیویورک تایمز» انجام داد، گفت:  معمولا این نوع نقاشی ها در جعبه ای چوبی قرار داده می شوند که واقعا ضدضربه نیست. ما نمی توانیم مطمئن باشیم، اما تصور می کنیم این ضربه شدید احتمالا آن را از بین برده است.

نقاشی «پیکاسو» که در بار این هواپیما حمل می شد، «نقاش» نام داشت و در سال 1963 کشیده شده بود. این اثر هنری در بخش  بارهای کلی و نه گران قیمت قرار داشت. گفته می شود «پیکاسو» در سال 1963 شش نسخه از این تابلو را کشید، اما چون این اثر هیچ گاه از زیر آب های اقیانوس بیرون نیامد، نمی توان به طور حتم گفت که این، کدام نسخه بود.

تابلو «نقاش» اثر گمشده «پیکاسو»

با این حال، برخی بر این باورند که این همان تابلویی است که سال 1996 در حراجی «ساتبی» لندن به قیمت 867 هزار دلار به فروش رفت. ارزش این نقاشی در زمان سانحه هوایی سال 1998 حدود یک میلیون و 500 هزار دلار تخمین زده شد. اگر این همان تابلو باشد، منظره ای از یک نقاش ریش دار را در حال خلق اثر جدیدش نشان می دهد. این اثر در اصل در تم آبی، سیاه و سفید کشیده شده بود.

جدا از سرانجام نامشخص این نقاشی، هویت مالک و گیرنده این محموله ارزشمند هم هرگز معلوم نشد. با این وجود، برخی معتقدند این نقاشی برای مجموعه داری اروپایی فرستاده می شد.

پس از غواصی های چند هفته ای، بیش از 98 درصد لاشه هواپیما و قربانیان حادثه همراه 16 تن از بار آن کشف شد، اما همچنان اجناس ارزشمندی مثل الماس ها که قیمت شان به بیش از 500 میلیون دلار می رسید، گمشده باقی ماند. تنها اثری که از «نقاش» پیکاسو پیدا شد نیز تکه ای 20 سانتی متری از بوم این نقاشی بود که روی لاشه هواپیما شناور بود.

«پابلو پیکاسو» که او را به عنوان بنیان گذار سبک کوبیسم هم می شناسند، با گذشت 40 سال از مرگش هنوز از محبوب ترین و تأثیرگذارترین هنرمندان جهان است. شهرت او علاوه بر کارهایش، به سرقت پی درپی آثار هنری اش مربوط است. او نقاش، طراح صحنه، پیکرتراش و سرامیک کار اسپانیایی و یکی از برترین و تأثیرگذارترین هنرمندان قرن بیستم بود که به دلیل جست وجوگری، نوآوری، پرکاری و اثرگذاری بر هنرمندان معاصران به عنوان مهم ترین هنرمند قرن می خوانند

منابع:
ایسنا
گهر