تبیان، دستیار زندگی
هشدار مسئولان در مورد کاهش سن مصرف الکل به 20 سال حاکی از تهدیدی است که پیامدهای خطرناک آن در حال فراگیر شدن است. اپیدمی که کارشناسان حوزه مبارزه با مواد مخدر معتقدند نهادهای مسئول همچون وزارت بهداشت نتوانسته است مضرات استفاده از الکل را از نظر بهداشتی و
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سونامی مصرف مشروبات الکلی در کشور

هشدار مسئولان در مورد کاهش سن مصرف الکل به 20 سال حاکی از تهدیدی است که پیامدهای خطرناک آن در حال فراگیر شدن است. اپیدمی که کارشناسان حوزه مبارزه با مواد مخدر معتقدند نهادهای مسئول همچون وزارت بهداشت نتوانسته است مضرات استفاده از الکل را از نظر بهداشتی و سایر نهادها از نظر فرهنگی و اعتقادی برای جامعه به ویژه نسل جوان تبیین کنند. آن روی سکه نیز روان شناسان و جامعه شناسان قرار دارند که معتقدند نبود برنامه های مفرح و نشاط آور برای جوانان به منظور پرکردن اوقات فراغت دلیل اصلی رواج این پدیده شوم در نسل جوان است.

فرآوری :غزل کیانی - بخش اجتماعی تبیان
مشروب


خلاهایی که سبب شده بر اساس آمارهای بین المللی تعداد معتادان به الکل در جهان 10 برابر معتادان به مواد مخدر شود و در همین راستا نیز ایران رتبه 166 را در میان 199 کشور از آن خود کند. آمارهای داخلی نیز حاکی از آن است که جوانان استان های تهران، البرز، اصفهان، لرستان و کرمانشاه بیشترین مصرف الکل را به خود اختصاص داده اند و در کشور رتبه زنی کرده اند. رتبه شومی که تنها یک دستاورد دارد، به خطر افتادن سلامت فردی. اما سوال اصلی این است، چه باید کرد؟

آمارهای رسمی وجود خارجی ندارند

محمدرضا قدیرزاده، مدیرکل حوزه ریاست سازمان پزشکی قانونی در سومین سمینار علمی «سوءمصرف و اعتیاد به الکل از دیدگاه طب بالینی و قانونی» با اعلام اینکه هیچ آمار رسمی در خصوص شیوع و میزان مصرف الکل در کشور وجود ندارد، بلکه همگی آمارها بر اساس حدس و گمان های احتمالی مسئولان است، تاکید کرد که آمارهای پزشکی قانونی نیز تنها به آمار مسمومیت ها و مرگ و میر ناشی از مصرف الکل ارتباط دارد.
وی با ابراز تاسف از اینکه در جامعه در خصوص مصرف مشروبات الکلی آنچه دیده می شود با آنچه آمارهای رسمی است تفاوت فاحشی دارد، می افزاید: « در پژوهشی که دو سال پیش در دانشگاه شهید بهشتی انجام شد، مشخص شد که حدود 6 درصد مردم ایران تجربه مصرف الکل دارند. شیوع مصرف و اختلال الکل در کشور حدود یک درصد است که 7/0 درصد این افراد دچار وابستگی به مشروبات الکلی و 3/0 درصد نیز دچار سوءمصرف الکل هستند.»

در پژوهشی که دو سال پیش در دانشگاه شهید بهشتی انجام شد، مشخص شد که حدود 6 درصد مردم ایران تجربه مصرف الکل دارند


وی با بیان اینکه شاخص مصرف سنگین دوره ای در دنیا 3/6 درصد است، اما بنا بر آمارهای غیررسمی این شاخص در کشور ما 19 درصد است، یادآوری می کند: «این بدین معنا است فردی که در کشور ایران مشروب خواری می کند، نسبت به افراد دائم الخمر در کشورهای اروپایی سه برابر بیشتر الکل مصرف می کند. »

مصرف هم زمان مشروبات الکلی با مواد مخدر

آمارها حاکی از آن است که مجموع چرخش مالی و خرید و فروش مشروبات الکلی در کشور 658 میلیارد تومان است و 23 کارخانه تولید الکل در کشور وجود دارد. درباره آمار مرگ و میر ناشی از مصرف الکل ارجاعی به پزشکی قانونی نیز آمارها نشان داده است که در سال 89، 145 مورد، سال 90، 93 مورد، سال 91، 136 مورد، سال 92، 135 مورد و سال 93 نیز 81 مورد مرگ و میر ناشی از مصرف الکل ارجاعی به پزشکی قانونی در کشور داشته ایم. این آمار در سال 94 نیز حدود 90 مورد بوده است.
این مهم را قدیرزاده در حالی عنوان می کند که معتقد است: «متاسفانه به علت آن که افراد مصرف کننده مشروبات الکلی در ایران میزان وابستگی شان به این مواد افزایش می یابد، افراد ارائه کننده این مشروبات در بیش از 60 تا 70 درصد آن ها متادون، ترامادول و دیازپام اضافه می کنند به همین دلیل فردی که مشروب مصرف می کند همزمان متادون، ترامادول و دیازپام را نیز دریافت می کند.»

آمارها چه می گوید؟

بنا بر آمار ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ستاد مبارزه با مواد مخدر، سالانه حدود 80 میلیون لیتر مشروبات الکلی به ارزش 730 میلیون دلار وارد ایران می شود. این در حالی است که بر اساس اعلام پلیس، تنها 25 درصد از این قاچاق کشف می شود. ضمن اینکه علاوه بر مشروبات قاچاق ، افرادی در ایران مشروبات الکلی دست ساز و زیر پله ای هم تولید می کنند که هیچ آماری از آن ها در دست نیست.
در مورد تعداد الکلی ها و کسانی که به صورت مداوم الکل مصرف می کنند نیز آمار رسمی در دست نیست. تنها آماری که درباره این معضل اعلام شده، باز برمی گردد به دوره فرماندهی انتظامی اسماعیل احمدی مقدم که آن هم جار و جنجال های زیادی را در زمان خودش به همراه داشت. به طوری که بر اساس آن آمارها تعداد معتادان به الکل یک دهم معتادان به مواد مخدر است و با توجه به تعداد یک میلیون و 300 هزار معتاد مواد مخدری در کشور، تعداد الکلی ها در ایران 130 هزار نفر است. البته علی هاشمی دبیر کل اسبق ستاد مبارزه با مواد مخدر در مصاحبه ای تعداد معتادان را حدود چهار میلیون نفر اعلام کرد که با این آمار، تعداد دائم الخمرها به 400 هزار نفر می رسد.

سالانه حدود 80 میلیون لیتر مشروبات الکلی به ارزش 730 میلیون دلار وارد ایران می شود. این در حالی است که بر اساس اعلام پلیس، تنها 25 درصد از این قاچاق کشف می شود


در ابتدای امر انکارهایی از سوی مسئولین در رابطه با مصرف الکل در میان جوانان مشاهده می شد اما با گذشت زمان آشکار شد که دیگر انکار دردی را دوا می کند و باید به فکر چاره اندیشی بود و مصداق آن  را می توان در راه اندازی کمیته ملی مبارزه با مشروبات الکلی در سال 92، گشت تست الکل رانندگان و کمپ ترک اعتیاد به الکل  مشاهده کرد.
ازآنجایی که مصرف مشروبات الکلی در سطح جامعه و در میان خانواده های ایرانی به عنوان یک تابو به شمار می رود و جوانان در این محیط ها نمی توانند به مشروبات الکلی دسترسی پیدا کنند لذا اولین مکانی که بیشتر جوانان با اینگونه مواد آشنا می شوند گروههای دوستی است، و از آنجاییکه این مواجه به دور از چشم خانواده و جامعه می باشد لذا قابل کنترل نبوده و می تواند منشا آسیب های جدی برای جوانان باشد.
 می خوارگی به جز اثرات مخرب جسمی، زیان َ های شدیدی را به روح و روان آدمی وارد می َسازد و فرد را از حالت تعادل خارج می َکند و در نتیجه باعث بروز رفتارهای نابهنجار می َ گردد. متأسفانه حجم جرائم مرتبط با الکل در ایران هم بخش قابل تامل است.

مسئولین چه می گویند؟

سیدامیرحسین قاضی زاده هاشمی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نهم و عضو کمیسیون بهداشت مجلس دهم  عامل گرایش جوانان به مشروبات الکلی را کمرنگ شدن مذهب در میان جوانان و تغییر سبک زندگی افراد دانست و گفت: افزایش اختلالات رفتاری، رشد آمار طلاق و انواع بزهکاری ها در سطح جامعه ناشی از کمرنگ شدن دین نزد مردم است. همچنین روز به روز سبک زندگی مردم به سمت زندگی غربی متمایل می شود.
وی گفت: حتی در کشورهایی که نوشیدن مشروبات الکلی حرام شمرده نمی شود قوانین سخت گیرانه ای برای محدود کردن مصرف آن در سطح جوامع وجود دارد لذا انتظار می رود دستگاههای اجرایی و بخصوص وزارت بهداشت تمهیدات ویژه ای در این زمینه بیندیشند.
عبدالرحمان رستمیان عضو کمیسیون بهداشت مجلس نهم نیز گفت: نمی توانم این آمار را تایید یا رد کنم اما در این میان آمار پائین بیماری های کبدی ناشی از مصرف الکل در کشور نقطه قوتی به شمار می رود.

حتی در کشورهایی که نوشیدن مشروبات الکلی حرام شمرده نمی شود قوانین سخت گیرانه ای برای محدود کردن مصرف آن در سطح جوامع وجود دارد لذا انتظار می رود دستگاههای اجرایی و بخصوص وزارت بهداشت تمهیدات ویژه ای در این زمینه بیندیشند


وی افزود: گرایش مصرف جوانان به الکل ریشه فرهنگی دارد لذا باید بر روی مسایل فرهنگی سرمایه گذاری های بیشتری صورت گیرد تا جلوی اینگونه آسیب های اجتماعی گرفته شود.
در حدود یک سوم اقتصاد ایران مربوط به فعالیت های غیررسمی است و با توجه به آمار گزارش شده در زمینه مصرف الکل، پیش بینی می شود بازار تولید و واردات آن نیز از رونق خوبی برخوردار است.
با این وجود آیا دولت و مسئولان ذیربط راهکاری را برای مقابله با فعالیت سودآور قاچاق الکل اندیشیده اند یا باز هم باید شاهد کسب و کار غیر قانونی آن و تبعات آن در حوزه های اجتماعی و سلامت افراد باشیم؟



منابع: سپید/ تامین ۲۴