اختلال پردازش شنیداری
کمبود دانش و آگاهی در این مورد برای همگی دست اندرکاران به ویژه والدین و آموزگاران بسیار دلسرد کننده است هنوز بدرستی مشخصی نیست تدابیر درمانی موجود تا چه حد مفید واقع می شوند
در مطالب قبل با فعالیت هایی برای تقویت توجه شنیداری آشنایی پیدا کردید، اکنون در ادامه به اختلالات پردازش شنیداری می پردازیم.
اختلال پردازش شنیداری مرکزی غالباً مفهومی دور از ذهن و پیچیده است.
دانش آموزی با شنوایی هنجار و اختلال پردازش مرکزی شنیداری را می توان با دانش آموزی با بینایی هنجار مقایسه نمود که دچار اختلال خواندن باشد. حدت بینائی خوب است اما مغز به دلایل ناشناخته ای قادر نیست از داده های چشمی بهره کامل ببرد.
کودک دچار اختلال پردازش شنیداری مرکزی چنین مشکلی را در درک گفتار به ویژه در محیط های شنیداری نامناسب دارد.
البته تمامی این گونه دانش آموزان مشکل واحدی ندارند. برخی در تعاقب اصوات گفتاری، برخی در درک گفتار در محیط های شلوغ و برخی در جنبه های زمانی گفتار دچار مشکل اند.
کمبود دانش و آگاهی در این مورد برای همگی دست اندرکاران به ویژه والدین و آموزگاران بسیار دلسرد کننده است هنوز بدرستی مشخصی نیست تدابیر درمانی موجود تا چه حد مفید واقع می شوند، این اختلال به چه دلیل ایجاد می شود و یا مشکل در چه قسمتی است. زیرا غالباً هیچ نشانه ای از ضایعه مغزی دیده نمی شود و تاریخچه تولد و رشد کودک نیز طبیعی است.
این مسئله درمان دارویی ندارد آنچه می توان انجام داد تدابیر اصلاحی است. با تکنیک های تربیت شنوایی و اصلاح محیط شنیداری و راهکارهای جبرانی می توان عملکرد کودک را تا حد بسیار زیادی بهبود بخشید.
عوامل موثر در شیوع اختلال پردازش شنیداری مرکزی :
- جنس:
این اختلال در پسران بیشتر از دختران است.
- نیمکره غالب:
در کل ناتوانی های درکی و روخوانی در چپ دست ها بیشتر است.
معمولاً این اختلال در افراد دچار افت شنوایی شدید، بیشتر دیده می شود. افت حلزونی نیز می تواند تاثیر سوء روی دستگاه عصی مرکزی داشته باشد.
- وضعیت اقتصادی اجتماعی:
شیوع این اختلال در افراد سطح پائین اجتماع، بیشتر است
- ارتباط با اوتیت میانی:
معمولاً افراد دچار اختلال پردازش شنیداری مرکزی در سال های اولیه زندگی دچار اوتیت میانی بوده اند. در این میان تعداد دفعات ابتلاء، طول مدت و سن شروع بیماری، عوامل مهمی به شمار می روند. یک سال و نیم اول زندگی هر کودک بسیار بحرانی و حائز اهمیت است.
میزان شیوع اختلال پردازش شنیداری مرکزی:
در این مورد اطلاعات اندکی در دست است. چرماک و موزیک ( 1997 ) میزان شیوع اختلال پردازش شنیداری مرکزی را در کودکان 3-2% با نسبت 2 به 1 در پسران به دختران دانستند. کوپرو گیتس ( 1991 ) خاطر نشان ساختند این میزان در سالخوردگان بالاتر از 60 سال به 6/22% می رسد ( چرماک ، 1998 ). البته این گونه برآوردها بسته به تعریف مورد استفاده آزمون های تشخیصی و نمونه انتخاب شده متفاوت خواهد بود ( آلپینر ، 2000 ). عموماً موارد ملایم این اختلال نیز ناشناخته باقی می ماند. همچنین عملکرد افراد، با افزایش سن به میزان قابل توجهی بهبود می یابد. بنابراین تعیین فراوانی دقیق بروز مشکلات پردازش شنیداری مرکزی امری غیر ممکن است.
درمان اختلال پردازش شنیداری
- استفاده از وسایل کمک شنوایی مانند سمعک یا سیستم های fm با هدف تسهیل دسترسی به سیگنال های شنیداری
- تمرینات تربیت شنیداری و استحکام بخشیدن به مهارت های سطح بالای فرا زبانی و فرا شناختی
- تهیه و تدارک فعالیت ها و بازی های هدفدار و کامپیوتری که منجر به تحریک بیشتر فعالیت شنیداری می شود.
- مراجعه به گفتار درمانگر متخصص تا حد زیادی در فرایند بهبود کمک کننده خواهد بود.