قد مردان ایرانی بلندتر شده است

نتیجه یک بررسی نشان می دهد مردان ایرانی در طی صد سال اخیر، بیشترین افزایش طول قد را در دنیا داشته اند.

بر اساس تحقیقی که به سرپرستی پروفسور مجید عزتی، استاد امپریال کالج لندن انجام شد، معلوم گردید که مردان ایرانی بین سال های 1914 تا 2014 به طور متوسط 16.5 سانتی متر افزایش قد داشته اند که بیشترین افزایش قد مردان در دنیا محسوب می شود و رتبه جهانی ایران را از 181 به 67 ارتقاء داد.

زنان کره جنوبی با 20.2 سانتی متر بیشترین میزان افزایش قد را در دنیا در این 100 سال داشته اند. در همین مدت، زنان ایرانی نیز از رتبه 159 به رتبه 88 صعود کرده اند.

بر اساس این تحقیق، مردان هلندی (با میانگین 182.5 سانتی متر) و زنان لتونیایی (با میانگین 170 سانتی متر) بلندقدترین مردان و زنان دنیا در حال حاضر هستند.

این تحقیق، بزرگ ترین پژوهش جهانی است که در زمینه قد انسان ها انجام شده است. در جریان آن، هشتصد دانشمند با همکاری سازمان جهانی بهداشت، اطلاعاتی را از منابع مختلف، اعم از اطلاعات سربازگیری، تحقیقات ملی در مورد تغذیه و سلامت و مطالعات جمعیت شناسی در سراسر دنیا گردآوری کردند و از این اطلاعات برای مقایسه روند تغییر قد افراد 18 ساله در سال 1914 (یعنی متولد 1896) و سال 2014 (یعنی متولد 1996) استفاده نمودند.

پروفسور عزتی می گوید: "این مطالعه، تصویری از سلامت ملل در قرن گذشته ارائه می کند. قد بعضی ملل ممکن است کوتاه تر شده باشد، در حالی که افزایش قد ملل دیگر هنوز ادامه دارد. این نشان می دهد باید فورا به محیط زیست و تغذیه کودکان و نوجوانان در سطح دنیا رسیدگی کنیم و مطمئن شویم که برای آنها بهترین شروع زندگی را رقم می زنیم.

تحقیق ما نشان می دهد کشورهای انگلیسی زبان، به خصوص آمریکا، از دیگر کشورهای ثروتمند اروپا و آسیا و اقیانوسیه عقب افتاده اند. با در نظر گرفتن وضعیت بد این کشورها در زمینه چاقی، نیاز به سیاستگذاری های موثرتر در زمینه تغذیه سالم در طول زندگی مشخص تر می شود."

تحقیق اخیر نشان می دهد طول قد مردان و زنان در آمریکا به ترتیب 5 و 6 سانتی متر و در بریتانیا حدود 11 سانتی متر افزایش یافته است. در مقایسه، این ارقام برای چین به ترتیب 11 و 10 سانتی متر بوده است.

آمریکا که در سال 1914، از نظر قد مردان سومین کشور و از نظر قد زنان چهارمین کشور دنیا بود، صد سال بعد به ترتیب به رتبه های 37 و 42 تنزل کرده است.

این تحقیق نشان می دهد در 30 تا 40 سال اخیر افزایش قد در برخی کشورهای دنیا متوقف شده است. آمریکا یکی از اولین کشورهای پردرآمد دنیا است که این افزایش قد در آن متوقف شده و الگوی مشابهی هم در بریتانیا، فنلاند و ژاپن دیده می شود، اما در کشورهایی مثل اسپانیا، ایتالیا و بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین و شرق آسیا افزایش قد همچنان ادامه دارد.

در برخی کشورهای دنیا در جنوب صحرای آفریقا، شمال آفریقا و خاورمیانه در 30 تا 40 سال اخیر حتی کاهش قد دیده می شود.

در عین حال، چیزی که در این صد سال تقریبا تغییر نکرده تفاوت قد زنان و مردان است. این تفاوت در سال 1914 معادل 11 سانتی متر و در سال 2014 معادل 12 سانتی متر بوده است.

به گفته محققان، بلندی قد به میزان زیادی تحت تاثیر تغذیه و عوامل محیطی است، هر چند ژنتیک افراد هم در آن نقش دارد. کودکان و نوجوانانی که تغذیه بهتری دارند و در محیط بهتری بزرگ می شوند قد بلندتر می شوند. سلامت مادر و تغذیه او در دوران بارداری هم در بلندی قد کودکان موثر است.

برخی محققان معتقدند افراد قد بلندتر به طور متوسط عمر طولانی تر، تحصیلات و درآمد بیشتری دارند. با این حال قد بلند ممکن است تاثیر منفی بر سلامتی نیز داشته باشد و احتمال سرطان پروستات و سرطان تخمدان را افزایش دهد.

برخی نکات دیگر این تحقیق

- چهار کشور اول دنیا از نظر قد مردان: هلند، بلژیک، استونی، لتونی

- چهار کشور اول دنیا از نظر قد زنان: لتونی، هلند، استونی، جمهوری چک

- کوتاه قدترین مردان در سال 1914 مردان لائوسی بودند (متوسط قد 153 سانتی متر) که معادل قد یک پسر 12 ساله امروزی با تغذیه مناسب است.

- 10 کشور اول دنیا از نظر بلندی قد، همگی اروپایی هستند.

نظرات متخصصان

دکتر فریدون عزیزی، فوق تخصص غدد در این باره می گوید:

«علت کوتاه قدی در اکثر موارد، تغذیه نامناسب و مسایل ژنتیکی است، اما در موارد محدودی ممکن است در یک مورد از هر 40 تا 100 هزار نفر، علت کوتاهی قد کمبود هورمون رشد باشد.

کوتاه قدی در ایران بیش از دیگر کشورهای در حال توسعه نیست و علت آن هم احتمالا مربوط به مسایل تغذیه ای و اندکی نیز ژنتیکی است.

از حدود چند دهه پیش تا کنون قد جوان های ایرانی چندین سانتیمتر افزایش پیدا کرده است، اما مشخص نیست که این افزایش همچنان ادامه پیدا می کند یا خیر، زیرا به دنبال از بین رفتن سوء تغذیه، افراد در سطحی از قد که بیشتر مربوط به علل ژنتیک است، باقی می مانند.

حتی در کشورهای توسعه یافته نیز که از تغذیه مناسب برخوردارند، قد طبیعی افراد دارای یک دامنه است.

قد افراد بر حسب مسایل ژنتیکی و بسیاری عوامل دیگر متفاوت است و اگر افراد از نظر هورمونی مشکلی نداشته باشند، باید خود را متقاعد کنند که با قد طبیعی خود زندگی سالمی داشته باشند.»

دکتر رضا ملک زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت نیز بیان می کند:

«بر اساس مطالعات بزرگ صورت گرفته اخیر در مجلات معتبر دنیا که مبنای آنها مقایسه وضعیت سلامت و شاخص های مهم سلامت در سطح جهان بوده است، ایران پیشرفت های بسیار محسوسی در رابطه با شاخص ها و وضعیت سلامت در دنیا داشته است.

یکی از پیشرفت ها و شاخص های مهم اجتماعی، افزایش امید به زندگی در ایران است. امید به زندگی در بدو تولد در زنان ایرانی به 80 سال و در مردان به 76.5 سال رسیده است.

بررسی و مطالعه میزان کم خونی در کشورهای مختلف در فاصله 10 تا 14 سال نیز نشان می دهد، ایران در کاهش میزان کم خونی در کشور پیشرفت قابل توجهی داشته است. در حال حاضر میزان کم خونی در ایران در مقایسه با سال های قبل از انقلاب اسلامی کاهش یافته است و بیشترین میزان بهبود کم خونی را در میان کشورهای جهان و منطقه داشته ایم.

این مسئله نشان می دهد که علاوه بر بهبود وضعیت تغذیه و اقتصاد در کشور نسبت به سال های گذشته، شاخص های سلامت بهبود چشمگیری داشته است.

یکی از شاخص های دیگر سلامت که در کشور ایران پیشرفت خوبی داشته است، افزایش قد افراد می باشد. بر اساس مطالعات صورت گرفته در میان چهل میلیون نفر در فاصله 40 سال مشخص شد که میزان افزایش قد مردان ایرانی بیشتر از مردان تمام کشورهای دنیا بوده است.

بهبود میزان کم خونی، افزایش امید به زندگی و افزایش قد ایرانی ها نسبت به سایر کشورها نشان دهنده این است که کشورمان در معیارهای سلامت پیشرفت چشمگیری داشته است.»

منابع:
ایرنا
ایسنا
مهر