چه کسانی در منطقه دیکتاتوری کرده اند؟

دیکتاتور یا مستبد به فرمانروا و در بیشتر موارد پایه گذار یک نظام حکومتی استبدادی اطلاق می شود. معنای این واژه در تعاریف جدید خود در بسیاری از مواقع با بی رحمی و ستم همراه می گردد.واژه ی دیکتاتور Dictateur از زبان فرانسه به فارسی راه یافته است.

دیکتاتور در واژه به معنی «کسی که دیکته می کند»

در طول یکصد سال گذشته تقریباً در تمامی نقاط جهان کودتاها و یا تلاش هایی برای کودتا انجام گرفته است. این تلاش ها و به ویژه تلاش های موفق در انجام کودتا غالباً در تاریخ این کشورها به عنوان تحولاتی تاریخی به ثبت رسیده است، تحولاتی که گاه موجب پیامدها و آثار مثبت شده و گاه پیامدها و آثاری به شدت منفی و فاجعه بار به همراه داشته است.

دیکتاتور از نگاه امام خمینی

بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران پیش از ظهر روز 18 خردادماه 1360 در جمع اعضای ستاد انجمن های اسلامی وزارت بهداری و بهزیستی سخنرانی کرد. در این دیدار که همزمان با بالاگرفتن اختلافات میان ابوالحسن بنی صدر رییس جمهوری وقت و سایر ارگان های کشور از جمله مجلس و دادستانی، در حسینیه جماران انجام شد، امام خمینی هرگونه مقاومت در برابر قانون مصوب مجلس که مورد تایید شورای نگهبان قرار گرفته است را دیکتاتوری خواند و تصریح کرد: «دیکتاتوری همان است که نه به مجلس سر فرود می آورد، نه به قوانین مجلس و نه به شورای نگهبان و نه به تایید شورای نگهبان و نه به قوه قضائیه و نه به دادستانی و نه به شوراهای دادستانی و همین طور به همه ارگان ها.»

دیکتاتورترین افراد در تاریخ

آدولف هیتلر وجوزف استالین بزرگترین دیکتاتوران تاریخ می باشند. البته در بین تاریخ دان ها و کارشناسان، این اختلاف وجود دارد که آیا هیتلر بزرگترین دیکتاتور تاریخ است یا استالین اما در این که این دو بزرگترین دیکتاتوران تاریخ می باشند شکی نیست.

آدولف هیتلر (زاده 20 آوریل 1889  درگذشته ی 30 آوریل 1945) رهبر کاریزماتیک حزب ملی سوسیالیست کارگران آلمان (حزب نازی) بود. او بین سال های 1933 تا 1945 صدر اعظم آلمان و از 1934 به بعد، هم زمان در مقام پیشوای رایش آلمان بزرگ نیز حکومت کرد.

یوسیف ویسارینویچ جوگاشویلی ژوزف استالین (زاده 18 دسامبر 1878-درگذشته 5 مارس 1953) رهبر و سیاست مدار کمونیست شوروی بود که از اواسط دهه 20 تا مرگش در 1953 رهبر عملی حزب کمونیست اتحاد شوروی بود.

او در شهر گوری در گرجستان که آن زمان بخشی از امپراتوری روسیه بود به دنیا آمد و در 1922 به مقام دبیر کل حزب کمونیست اتحاد شوروی رسید. پس از مرگ ولادیمیر لنین، استالین موفق شد در مبارزه قدرت در دهه 20 بر لئون تروتسکی پیروز شود و رهبری حزب را در دست گیرد. در دهه 1930 استالین تصفیه کبیر را آغاز کرد که به کمپینی از سرکوب سیاسی، دستگیری و قتل مخالفان معروف است که در 1937 به اوج رسید. اوغیر قانونی به قدرت رسید.

دیکتاتورهای منطقه

سرهنگ مُعَمَّر قَذّافی ، دیکتاتور لیبی

معمر محمد عبد السلام آبو منیار القذافی در 7 ژوئن سال 1942 میلادی، در روستایی به نام جهنم در نزدیکی شعیب الکراعیه در حوالی سرت به دنیا آمد. خانواده او به یک قبیله ی کوچک از بربرهای عرب شده به نام قذاذفه تعلق داشت .

وی در اول سپتامبر سال 1969 میلادی با کودتایی آرام حکومت محمّد ادریس سنوسی، پادشاه وقت لیبی که برای درمان به ترکیه رفته بود را سرنگون ساخت.حکومتِ طولانی مدتِ سرهنگ قذافی از کودتای 1969 میلادی تا سرنگونی در نتیجه ی جنگ داخلی در سال 2011، یکی از طولانی ترین دوره های زمامداری در طولِ تاریخ بود، از جمله قوانینی که قذافی اعلام کرد این بود که هر کسی که حزب سیاسی تشکیل دهد اعدام می شود!

مخالفان قذافی در سال 2011 میلادی اوضاع را اینگونه شرح می دهد.

هیچ کدام از ما نمی توانیم فرانسوی یا انگلیسی حرف بزنیم. او ما را غافل و کور کرده است.

رژیم اغلب مردم را در ملأعام اعدام می کند و اعدام ها در کانال های تلویزیونی دولتی مرتباً تکرار می شوند. طبق معیارهای مطبوعات آزاد، لیبی تحت فرماندهی قذافی سانسورکننده ترین کشور در خاورمیانه و شمال آفریقا است.

قذافی درباره ی تبعیدها در سال 1982 میلادی گفت: این مردم لیبی هستند که مسئول از بین رفتن چنین تفاله ای هستند که تصویر لیبی را در خارج از کشور تغییر داده است. قذافی شبکه ای از دیپلمات ها را استخدام کرد و نیروهای تازه ای را برای ترور سیاسی صدها منتقد در گوشه و کنار جهان به کار گماشت.

معمر قذافی در تاریخ 28مهر1390  و پس از ماه ها درگیری و فرار از دست شورشیان و انقلابیون لیبی در شهر محل زادگاه خود سرت دستگیر شد و اندکی بعد بدست انقلابیون کشته شد

صدام حسین، دیکتاتور عراق

صدام حسین عبدالمجید تکریتی متولد 28 آوریل 1937 در روستای العوجه تکریت در خانواده ای چوپان  و از سال 1979 به مدت 24سال رییس جمهور کشور عراق بود.

مادرش او را صدام نام نهاد که در عربی به معنای فردی است که بسیار آسیب می رساند. با اینکه چه کسی پدرش است اختلاف نظر است اما به گفته مادرش او هیچ گاه پدر خود «عبدالمجید» که پنج ماه پیش از تولدش ناپدید شده و یا فوت کرده بود را ندید. او تلاش کرد جنین خود را سقط کرده و خود را بکشد. پس از تولد صدام از نگهداریش سر باز زد. صدام تا سه سالگی در خانواده ی دایی اش، خیرالله طلفاح به سر برد. پس از بازگشت صدام نزد مادر، ناپدریش رفتار خشنی با او داشت. او مرد شیادی بود و صدام را مجبور به دزدی مرغ و گوسفند می کرد

وی که یکی از اعضای برجسته حزب بعث عراق محسوب می شد، نقشی کلیدی در کودتای سال 1968 داشت که منجر به حکومت درازمدت حزب بعث شد.

صدام در سال 1980 میلادی با بهانه قرار دادن اختلافات مرزی و به زعم سوء استفاده از فضای حاكم پس از انقلاب اسلامی در ایران به این كشور حمله كرد كه این جنگ 8 سال طول كشید.

بمب های شیمیایی صدام منحصر به نیروها و غیرنظامیان ایرانی نشد بلكه از آن علیه خود مردم عراق به ویژه كردهای این كشور نیز استفاده كرد از جمله اینكه نیروهای هوایی و توپخانه ارتش عراق اواخر جنگ تحمیلی در سال 1988 مردم حلبچه در شمال شرقی عراق را با بمب های شیمیایی به خاك و خون كشیدند كه در این حمله پنج هزار كرد كه بسیاری از آنان زنان و كودكان بودند جان باختند و ده ها هزار نفر زخمی شدند.

صدام در سال 1982 در روستای شیعه نشین دجیل در شمال بغداد به بهانه تیراندازی به سوی خودروی وی دستور كشتار غیرنظامیان را صادر كرد. در سركوب مردم دجیل بیش از 140 نفر اعدام و صدها خانواده به كوچ اجباری واداشته شدند كه از سرنوشت بسیاری از آنها خبری در دست نیست.

نیروهای صدام همچنین مزارع و باغ های دجیل را با بولدوزر تخریب و با ریختن نمك آنها را به شوره زار تبدیل كردند.

دیكتاتور عراق همزمان با جنگ ایران نیز به سركوب مردم این كشور و كشتار آنها ادامه داد، از جمله اینكه در سال 1983 هشت هزار نفر از مردم قبیله كرد بانفوذ بارزانی ها را كه به مسعود بارزانی رئیس حزب دموكراتیك كردستان و رئیس كنونی كردستان عراق گرایش داشتند، اعدام كرد.

صدام در سال های 1987 و 1988 در عملیاتی موسوم به عملیات انفال كردها را هدف حملات هوایی، زمینی و آتش توپخانه قرار داد كه بیش از 180 هزار نفر از آنها كشت و بسیاری از آنان را به كوچ اجباری واداشت و زمین ها و مناطق سكونت آنها را تخریب كرد.

در دور دوم از دادگاه صدام و همدستانش در كشتار كردها، اسنادی ارائه شد كه نشان داد وی در عملیات انفال نیز از بمب های شیمیایی استفاده كرده و شخصا دستور حملات را صادر كرده است.

صدام پس از ناكامی در حمله به ایران، 2 آگوست سال 1990  به كویت حمله كرد و هفت ماه این كشور را در اشغال خود داشت اما با شكایت كویت به سازمان ملل و حمله نیروهای ائتلاف، جنگ اول خلیج فارس برای آزادسازی این كشور در سال 1991 آغاز شد و صدام با آتش زدن چاه های نفت كویت نیروهای خود را از آن خارج كرد و بلافاصله پس از آن به سركوب اعتراض شیعیان پرداخت كه به كشته شدن بسیاری از آنها انجامید.

پل برمر حاکم موقت آمریکایی عراق در کنفرانسی مطبوعاتی در بغداد خبر دستگیری وی را این چنین اعلام کرد: «خانم ها و آقایان، او را گرفتیم.» او را در ساعت 8:30 به وقت محلی روز 22 آذر (13 دسامبر) در عملیاتی به نام سپیده دم سرخ و در یک چاله در خانه ای در روستای الدور در نزدیکی تکریت دستگیر کرده بودند. برمر در آن کنفرانس مطبوعاتی تصاویر ویدئویی صدام پس از دستگیری را پخش کرد.

سرانجام صدام در تاریخ یکشنبه 14 آبان 1385 (5 نوامبر 2006) به اعدام با طناب دار محکوم شد.

برگرفته شده از: لغت نامه ی دهخدا، سایت تاریخ ایرانی، زندگینامه قذافی ، زندگی نامه صدام