تبیان، دستیار زندگی
تحلیل برنامه های تلویزیون در رمضان 1395
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : احمد رنجبر
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کارنامه تلویزیون در رمضان 95 

تحلیل برنامه های تلویزیون در ماه مبارک رمضان

احمد رنجبر -بخش سینما و تلویزیون تبیان
برنامه ماه رمضان

تلویزیون همچنان مهم ترین رسانه کشور است ؛ هنوز هم برغم گسترش شبکه های مجازی و نفوذ دیگر رقبا، می تواند یکه تازی کند به شرط آن که خوراک خوب برای بیننده ها داشته باشد. هرگاه برنامه های سیما ویژه بودند، مخاطب درگیرش شده و کمتر سراغ دیگر رسانه ها رفته. در ماه مبارک رمضان که اقبال عمومی به تلویزیون بیشتر می شود فرصت عرض اندام برای آن هم مهیاتر است. 
 آیا برنامه سازان از این «زمان طلایی» برای میخکوب کردن بیننده پای گیرنده بهره بردند؟ این گزارش مروری است بر عملکرد سریال ها ، برنامه ها و بازیگران. فراموش نکنیم جام ملت های اروپا یکی از رقبای سرسخت برنامه های مناسبتی رمضان 95 بود.

سریال ها

پادری / محمد حسین لطیفی : «دودکش» یک اتفاق ویژه در کارنامه محمد حسین لطیفی در چند سال اخیر است. او که می دانست با این سریال کسب وجاهت دوباره کرده ، سراغ فصل دومش رفت. «پادری» اما از چند جهت نسبت به «دودکش» ضعف داشت. قصه قدرت فصل اول را نداشت و بیش از حد کش می آمد. دلیل این اتفاق را می توان در تغییر زمان پخش سریال هم جست و جو کرد. «پادری» برای نوروز ساخته شده بود اما در لحظه آخر از کنداکتور بیرون ماند و با طرحی جدید و افزایش تعداد قسمت ها به رمضان رسید.  
برادر/ جواد افشار:  سریال «برادر» می توانست به اثری قابل قبول تبدیل شود اما حجم شعاری های موجود در سریال روی قصه سایه انداخت و باعث شد مفاهیم به روتری شکل بیان شوند. نتیجه آن که کاراکترها به آدم های سیاه و سفید مطلق تبدیل شدند و بدتر این که از همان ابتدا معلوم بود که هستند و چه می کنند؛ دریغ از ذره ای پیچش داستانی. 
كشیك قلب /حسین مهکام:  شبكه یك برای شب های قدر سریال مناسبتی ای پخش كرد به نام «كشیك قلب». نویسنده و كارگردانی اش را حسین مهكام بر عهده داشت اما او در نخستین تجربه سریال سازی بشدت ضعیف عمل كرد و نمره قبولی نگرفت. «كشیك قلب» پر بود از صحنه ها و دیالوگ های آشنا كه این بار با اغراق توام بود. سریال داستان پسری بی كس را روایت می كرد كه یك آدم خیر از او حمایت كرده و حالا برای خودش پزشك كاربلدی شده . این پزشك محترم هم برای ادای دین خود،‌ بی چشمداشت بیمار ویزیت می كرد، مدام مشغول عبادت بود و ...  بازی غالب بازیگران هم بر مدار كلیشه ها استوار شده بود.

بازیگران

هومن برق نورد / پادری : بازیگر موفق سال های اخیر تلویزیون در «پادری» هم خوب ظاهر شد و بخش زیادی از طنز سریال را به دوش کشید. درست است که بده بستان‌های فیروز و نصرت به اندازه فصل اول، بامزه از آب در نیامده و از جذابیت زوج کمدی برق نورد و تشکر کاسته شده اما خود فیروز توانسته تا حدی این خلا را به تنهایی پر کند.  
بهنام تشکر/پادری:  نصرت در «پادری» موفقیت «دودکش» را ندارد چون از شخصیت اصلی فاصله گرفته و شده یک آدم دیگر؛ آن هم نه آدمی از جنس شخصیت های باورپذیر سریال.. نصرت یک آدم آویزان فرصت طلبی است که می خواهد از ساده ترین و بی‌دردسرترین مسیر به همه خواسته هایش برسد، اما اغراق بیش از حد بهنام تشکر در خلق این کاراکتر موجب شده تا نصرت به یک کاراکتر کارتونی تبدیل شود.   
سیما تیرانداز/ پادری: تفاوت بازی سیما تیرانداز در «پادری» نسبت به «دودکش» چندان محسوس نیست.درواقع عفت همان کاراکتری بود که در فصل اول به ما معرفی شده ؛ با همان وسواس‌ها و همان دستپاچه‌گی خاص خودش. هنر سیما تیرانداز این است که راکورد بازی‌اش را در «پادری» خیلی خوب حفظ کرد. 
امیر حسین رستمی/ پادری: او هم یکی از بازیگران موفق ماه رمضان امسال است که بخوبی از پس بازی در نقش پسر خجالتی و بی اعتماد به نفس خانواده بر بیاید. نگاه خیره او به آسمان ، حرت آرام چشم ها ، لحن خاص مرسی گفتن و ... از بهروز شخصیتی آشنا و بامزه ساخت. 
پوریا پورسرخ/ برادر : كارنامه بازیگری پوریا پورسرخ نوسان زیاد دارد ؛‌جایی كه از قالب بچه نازپرورده خانواده بیرون بیاد موفق است و جایی كه نتواند این قالب را بشكند بازی اش توی ذوق می زند. پورسرخ در سریال «برادر» یك بار دیگر عده دار نقش فرزند ناخلف خانواده شده و برای به رخ كشیدن آن تا توانسته نقش را آغشته به اغراق كرده. طبعا اگر كارگردان سخت گیرتری پشت دوربین می ایستاد حواسش به اكت های اضافی او بود و كنترلش می كرد. چیزی كه الان در قاب می بینیم ، یك بازیگر خوش استایل است كه بیش از آن كه حواسش به بازی باشد، ظاهر زیبایش را به رخ می كشد!‌  . 
گلاره عباسی / برادر: سریال «برادر» از همه عناصر برای رو بازی كردن و دادن شعار بهره می برد كه بازی های اغراق شده «ظاهرا» در این راستا است. شرایط برای بعضی بازیگران بدتر هم هست چرا كه انتخاب شان برای نقش از اساس اشتباه است و خودشان نیز به درك درستی از نقش نرسیده اند. گلاره عباسی در نقش دختر فریبنده (فم فتال) آن قدر رو و اغراق شده بازی می كند كه هر پسری با كمترین بهره هوشی می تواند متوجه نقشه شوم او شود. بازیگر قرار بوده بدجنسی و زرنگی كاراكتر را در پس چهره معصومش پنهان كند اما موفق نشده و كارگردان هم او را توجیه نكرده است. گلاره عباسی بازیگر خوبی است و در «شهرزاد» این را ثابت كرد اما در «برادر» مناسب نقش نبوده.

برنامه ماه رمضان

برنامه های مناسبتی

ماه عسل : برنامه «ماه عسل» امسال هم نمره قبولی گرفت. بعد از هیاهویی كه سال گذشته در گرفت و خیلی ها «خندوانه» را توی سر این برنامه كوبیدند، تیم تولید «ماه عسل» پا پس نكشید. حتی انتقادهای درون و بیرون سازمانی به خاطر دو سوژه عجیب و پر حاشیه باعث نشد «ماه عسل» به انزوا برود. سازندگان از اتفاقات سال پیش درس گرفتند و با طمانینه سراغ گزینش مهمان ها رفتند. در این میان چند سوژه بشدت فراگیر شد و تحسین مخاطبان و مسئولان مختلف را برای آن به ارمغان آورد؛‌مثل وصال یك مادر و فرزند پس از 36 سال. برنامه بی حاشیه هم نبود ؛ ‌اعترافات عجیب پرستو صالحی در «ماه عسل» از اتفاقات غیر قابل هضم است؛‌ چرا باید یك بازیگر به خاطر ترك پدر معتادش مدال شجاعت بگیرد؟!
سایر برنامه ها: شبكه یك اجرای ویژه برنامه افطار ماه رمضان امسال خود یعنی «شهر باران» را پدرام كریمی سپرد. از ابتدا می شد پیش بینی كرد كه این برنامه در كنار رقیبی چون «ماه عسل» ‌فرصتی برای عرض اندام ندارد. نه مجری اش در اندازه احسان علیخانی است نه سوژه ها و مهمان ها به بكری و جذابیت «ماه عسل».  این شبکه «دعوت» را هم هر شب روی آنتن داشت. «شیدایی» با اجرای عبدالله روا را روی آنتن شبکه دو رفت که هم مردم معمولی مهمانش بودند و هم چهره ها. ایده خلاقانه ای در آن دیده نشد و طبیعی است که به چشم نیاید. شبکه چهار «گنجینه رمضان» ، شبکه پنج «جشن رمضان» و شبکه تهران «باغ رمضان» را پخش کردند که همگی با دعوت از مهمان های خاص در محوطه ای با حضور جمعی از تماشاچیان قصد ترغیب مردم به کار خیر داشتند. عیبت شان در یکنواختی و شباهت بود.

برنامه ماه رمضان

برنامه های سرگرمی

دورهمی:بعد از اینکه مهران مدیری به عنوان کارگردان برنامه «دورهمی» معرفی شد، غالب بازیگران بخش آیتم ها عوض شدند اما همچنان کیفیت این بخش پایین است. برگ برنده برنامه به اجرای خود مدیری و گفت و گوهایش با مهمان هاست. «دورهمی» در مجموع برنامه موفقی است که در ماه رمضان هم توانست خیلی از بیننده ها را سرگرم کند. 
خندوانه: برخلاف رمضان 94 که برنامه «خندوانه» تحسین همگان را برانگیخت؛ امسال نتوانست نمره قبولی بگیرد. ایده مسابقه «خانواده باحال» هم به بار ننشست و انتظار مخاطبان را برآورده نکرد. 
قند پهلو : سابقه «قند پهلو» به تنهایی كافی است تا سازندگان و نیز مدیران شبكه آموزش فكری برای ساختار آن بكنند. این برنامه كه خیلی زود جای خود را میان دوست داران شعر و مطایبه باز كرد، همچنان از گرافیك های پیش پا افتاده استفاده می كند و سر و شكلش تفاوت چندانی با قبل نكرده است.

برنامه های ورزشی

جام پانزدهم: مسابقات جام ملت های اروپا یكی از مهم ترین اتفاقات فوتبالی است كه بیننده های میلیونی را درگیر خود می كند. پس همان قدر كه مسابقات مهیج هستند ویژه برنامه های تولید شده برای تحلیل آن ها هم پتانسیل جذاب شدن دارند. برنامه «جام پانزدهم» به همین منظور روی آنتن می رود اما تهیه كننده آن حسین ذکایی كه سابقه زیادی در تهیه برنامه های ورزشی دارد این بار هم نتوانست برنامه ای «ویژه» آماده كند و بر روی كلیشه ها حركت كرد. نبود خلاقیت را می توان در تك تك آیتم ها ، چینش كارشناسان و مهمانان و گرافیك برنامه دید. «جام پانزدهم» می توانست برنده اصلی ایام ماه رمضان شود اما حالا باید از دریغ و افسوس از آن یاد كرد. 
فصل داغ فوتبال: شبكه ورزش برای پوشش مسابقات همزمان یورو 2016 «فصل داغ فوتبال» را روانه آنتن كرد. از آن سو مسابقات كوپا آمریكا برگزار می شد و این برنامه ماموریت پخش این بازی ها را نیز بر عهده داشت. «فصل داغ فوتبال» در ضعف مفرط «جام پانزدهم» این فرصت را داشت كه خودی نشان دهد اما این اتفاق رخ نداد. برنامه برگ برنده ای نداشت و تازه در آخرین روزهای آنتن بود كه توانست خود را به رخ بكشد. ارتباط ویدئویی با كشور فرانسه و گفت و گو با وحید هاشمیان كه در آلمان بسر می برد ، برگ های برنده ای هستند كه اگر تعدادشان در برنامه بالا می رفت از «فصل داغ فوتبال» به عنوان برنامه تلف شده یاد نمی كردیم.