اینترنت چگونه توانایی نوشتن ما را خراب می کند؟
اگر شما دائما وقت خود را صرف اینترنت کنید، نوشتن تان به طرز وحشتناکی افتضاح خواهد شد. واقعیت این است که مشتری های ثابت اینترنت تاثیرات فراوانی در حوزه نوشتاری خواهند پذیرفت.
احتمالا همه کسانی که در حال خواندن این متن هستند، شوق و شعف خود از زمانی که برای اولین توانستند متنی را بخوانند به یاد می آورند یا لااقل مطمئن هستند که در آن زمان این اشتیاق باعث شده بود هر متنی را می بینند سریع برای اطرافیان خود بخوانند. کافی است چند لحظه بی سوادی را تصور کنیم تا ببنیم چه وضعیت اسف باری برای مان رخ خواهد داد و چگونه از دنیا جدا و به فردی منزوی تبدیل خواهیم شد.
اما واقعیت این است که آن چنان که باید قدر سواد خواندن و نوشتن را نمی دانیم. پژوهش جدیدی که بر روی دانشجویان دانشگاه مشهور فلوریدا در رشته MBA انجام گرفته نشان داده که عادات خواندن می تواند بر نوشتن ما تاثیر بگذارد. برای این پژوهش محققان مجموعه ای از دست نوشته های افراد بر روی نامه های آن ها را جمع آوری کردند تا نوع و پیچیدگی آن ها را بررسی نمایند. نامه ها از این جهت انتخاب شدند که معمولا هر کس سعی می کند بهترین جملات خود را در نامه برای فرد دیگر بفرستد.
محققان این پژوهش دریافته اند که در بین این افراد کسانی که به خواندن محتواهای اینترنتی معتاد هستند، متونی که نوشته اند، از پیچیدگی کم تری برخوردار است و در طرف مقابل افرادی که وقت خود را صرف خواندن مقالات آکادمیک و ادبیات می کنند در بالاترین درجه از پیچیدگی نوشتاری قرار دارند.
در این تحقیق بیش از 14 معیار در رابطه با پیچیدگی نوشتاری دانشجویان بررسی شد. طول جملات و بندها از جمله این معیارها بودند. آن ها هم چنین با مقایسه ای تطبیقی میان این نوشته ها با نوشته های مجلات و روزنامه ها میزان پیچیدگی در هر یک از پاراگراف های نوشته شده توسط افراد را بررسی کردند.پروفسور داگلاس مدیر این تیم تحقیقاتی می گوید: اگر شما دائما وقت خود را صرف اینترنت کنید، نوشتن تان به طرز وحشتناکی افتضاح خواهد شد. واقعیت این است که مشتری های ثابت اینترنت تاثیرات فراوانی در حوزه نوشتاری خواهند پذیرفت.
نتایج این تحقیق در واقع بیانگر آن است که انسان تمایل دارد در صحبت کردن از ساختارهایی برای صحبت کردن استفاده کند که آن ها را مطالعه کرده است.
در ادامه پاسخ سوال هایی را درباره تاثیر اینترنت بر نوشتن و حوزه های مربوطه را بخوانید:
آیا اینترنت پایان عصرطلایی مطالب بلند است؟
البته نتایج این پژوهش و تاثیر نوع نوشتن به معنای مرگ مطالب بلند در فضای اینترنت نیست هرچند که بسیاری معتقدند ویژگی‌های اینترنت و فضای مجازی سبب شده تا کسی حوصله خواندن مطالب بلند و عمیق را نداشته باشد، ولی تجربه‌های سال‌های اخیر برخی از شرکت‌ها و پایگاه‌های اینترنتی در این زمینه نشان داده که نه تنها این‌طور نیست بلکه با انقلاب تکنولوژیک و در دسترس بودن اینترنت، اگر برخی از بایسته‌های نوشتاری و تکنولوژیک رعایت شود، این شیوه روزنامه‌نگاری می‌تواند مخاطب زیادی جذب کند و درآمد زیادی برای صاحبان رسانه و ناشران مطالب داده باشد.
آیا اینترنت داستان سرایی را از بین برده است؟
کمی پیش از کریسمس سال 2009 در شبکه‌های اجتماعی درباره مقاله‌ای در تایمز لندن هیاهویی بپا شد. آن مقاله می‌گفت که اینترنت در حال از بین بردن نوشته‌ها و مطالب بلند و عمیق است. اگر چه بن مک‌اینتایر، نویسنده این مقاله، بیشتر دنبال مطرح کردن ترس روزنامه‌نگاران از این قضیه بود، ولی به‌طور تلویحی از کسان دیگری هم انتقاد می‌کرد. آنهایی که معتقدند فارغ از محو کردن مطالب عمیق و طولانی، اینترنت ما را از ساختارهای داستان‌پردازی نیز رها کرده است.
چه اتفاقی دارد می‌افتد؟ آیا اینترنت دارد داستان‌گویی را محو می‌کند و یا اینکه واسطه تکامل آن است؟ روزنامه‌نگاران و سازمان‌های خبری چگونه خود را با انواع و اقسام شیوه‌های مطلب‌نویسی و داستان‌گویی آن هم در قالب‌های بلند هماهنگ می‌کنند؟ چه ترفندهایی باید به کار بست؟ آیا روی صفحه مونیتور کسی حال خواندن مطالب بلند را دارد؟ آیا در این دنیای پرسرعت دیجیتال که همه‌چیز باید تند و تند انجام شود و خیلی سریع اصل مطلب به گوش مخاطب برسد، نوع روایت ما از اتفاق‌ها، می‌تواند مخاطبان را تشویق کند تا به مطالب طولانی‌تر دل بدهند و آنها را بخواند؟
مک‌اینتایر (2009) می‌گوید در عین حالی که در اینترنت حجم اطلاعات زیادی رد و بدل می‌شود، ولی این مطالب کمتر جنبه روایی و دنباله‌دار دارند. کمتر مطلبی را پیدا می‌کنید که بیش از 1000 کلمه باشد، ولی خوانده شود؛ یعنی به شکلی همه‌گیر مورد توجه قرار گرفته باشد.
وی از نیکولاس کار و مقاله‌اش نقل قول می‌آورد که هرچه میزان تمرکز روی مطالب وب بیشتر می‌شود، خواندن دقیق‌تر مطالب بلند غیر اینترنتی و روی کاغذ نیز سخت‌تر می‌نماید. عمیق خواندن با تفکر عمیق و انتقادی نیز پیوندی محکم دارد و اینجاست که مطالب بلندتر و دنباله‌دار با وجود سونامی مطالب آنلاین و اینترنتی به کناری گذاشته شده است.
نویسنده نیویورکر، سوزان اورلان، نظر دیگری دارد و می‌گوید: گفتن و نوشتن مطالب دنباله‌دار و بلند در بهترین وضعیت خودش است. هیچ وقت مثل امروز، زمان برای گفتن و نوشتن داستان‌های دنباله‌دار و بلند در رسانه‌ها به این خوبی نبوده است. ممکن است تکنولوژی‌های جدید به ظاهر مخرب به نظر برسند، ولی باید آن را در یک کلیت دید. یادمان باشد که محتوای اصلی در این کلیت تکنولوژیک تهدید نمی‌شود، اگرچه ممکن است برخی دیگر البته محو شود.
با این نظر جیم گیلِس، موسس سایت مَتِ که در آن مطالب بلند علمی و تکنولوژی می‌توانید پیدا کنید) نیز موافق است و می‌گوید: «زمانه خیلی خیلی هیجان‌انگیز و دلگرم‌کننده‌ای است؛ چون اتفاق‌های فوق‌العاده‌ای دارد می‌افتد.»
آیا مطالب بلند خواهان دارد؟
ایوان راتلیف،موسسه پایگاه اینترنتی دیگری به نام آتاویست که مطالب و داستان‌های بلند منتشر می‌کند، درباره بدبینی به اینترنت در حوزه مطالب بلند معتقد است: در حالی نشریات در حال کوتاه‌تر کردن مطالب خود هستند، حضور اینترنت نیز بر این بحث بیشتر سایه افکنده و فشار وارد می‌کند. ولی نباید تبلت کتاب‌خوان کیندل، وبسایت روزنامه‌نگاری عمیق و مطالب بلند از نظر دور داشت. منظور او از این نام‌ها سخت‌افزارها و همچنین پایگاه‌هایی است که امکان خواندن مطالب عمیق‌تر، جدی‌تر و طولانی‌تر را برای ما فراهم می‌کنند.
راتلیف یکی از فعالان و پیشگامان عرصه رسانه است که ناسازگاری آشکار میان مطالب بلند و عرصه اینترنت را به چالش کشیده است. او برای این کار از شرکت‌های فعال در عرصه تولید مطالب بلند روی اینترنت مثال می‌آورد. شرکت‌هایی مثل مدیااستروم آتاویست، متر و بای‌لاینر.
اندازه مطالب واقعا چه‌قدر باید باشد؟
عملکرد شرکت‌ها و وبسایت‌هایی که روی مطالب طولانی‌تر کار می‌کنند، شیوه عمل رسانه‌ها غالب را نیز به چالش کشیده است. به‌طوری‌که دیگر هیچ قاعده ثابتی برای ارائه کلمات و یا ستون‌ها وجود ندارد. برین استورم از پایگاه مدیا استورم در این باره می‌گوید:
«در شیوه کار قدیمی تلویزیون همه برنامه‌ها می‌بایست 27 دقیقه می‌بود و یا اینکه زمان برنامه باید دقیقا همانی باشد که در جدول برنامه‌ها معین شده است، ولی در شیوه کاری ما همان‌قدر که میزان بهینه اقتضا کند، برنامه خواهیم داشت و این نقطه قوت کار ماست.»
در واقع در این شیوه کار به شکل آنلاین پیش می‌رود و محدودیت‌های پیشین وجود ندارد. برای سایت‌هایی که مطالب بلند می‌گذارند، فقط بلندی یا کوتاهی مطالب چالش‌برانگیز نیست، بلکه نوع مخاطبان نیز اهمیت دارد. این سایت‌ها در مقابل رسانه‌های بزرگ در زمینه شناخت مخاطبان خویش حرفی برای گفتن ندارند؛ چرا که آنها از طریق پیمایش مخاطبان خویش را شناخته‌اند. با این همه سایت‌هایی مثل آتاویست و مدیااستورم دنبال یک‌دست دیدن مخاطبان و یا برنامه‌سازی برای مخاطبانی ویژه و خاص نیستند. اتفاقا یکی از دلایل موفقیت آنان در ارائه مطالب‌شان نیز همین است. ایوان راتلیف در این باره می‌گوید:«ما چندان با ویژگی‌های جمعیتی مخاطبان خود کاری نداریم، بلکه هرکسی که دوست داشته باشد مطالب صحیح و فوق‌العاده بخواند، مخاطب ما در این وبسایت است.» مدیا استورم نیز همین رویکرد را دنبال می‌کند.
انقلاب تکنولوژی جای خود، خوب نوشتن جای خود
انقلابی بزرگ در راه است. انقلابی متفاوت ولی نه در عرصه داستان‌گویی و مطالب بلندنویسی. ابزارهای جدید به کمک گفتن این داستان‌ها و نوشتن این مطالب آمده‌اند. نقش رایانه در حال تغییر است، چرا که تبلت‌ها، اپلیکیشن‌ها یا اپ‌ها دارند همه چیز را تغییر می‌دهند. کیندل‌ها و آی‌پدها نخستین ابزارهایی هستند که از طریق آن می‌توان براحتی مطالب بلند و طولانی را خواند. این همان جایِ مناسب برای مخاطبان روزنامه‌نگاری بلندنویسی است. حتی خود کسانی که در عرصه روزنامه‌نگاری بلندنویس کار می‌کنند نیز انتظار نداشتند که این وسایل جدید این‌گونه باعث رونق کار آنها شود.
آنهایی که می‌گویند اینترنت جای مطالب بلند نیست و اینترنت مطالب بلند و عمیق را از بین برده بیشتر به رایانه‌های شخصی و آنلاین روی میزِ کار می‌اندیشند. این در حالی است که امروز تمامی وسایل ما وصل به دنیای اینترنت هستند. در همین حال رشد تکنولوژیک تبلت‌ها کار با اینترنت را از رایانه‌های شخصی رومیزی جدا کرده و همه جا می‌توان با این تبلت‌ها به اینترنت وصل بود.
این درست که اینترنت تمرکز توجه ما را کاهش داده است و کودکان از خواندن کتاب‌های سرگرم‌کننده و سطحی مثل هری‌پاتر بیشتر لذت می‌برند، ولی نباید فراموش کنیم که هنوز هم عده زیادی در دنیا هستند که به دیدن برنامه‌ها و خواندن مطالب عمیق و بلند علاقه دارند.
منابع:فرهنگ نیوز، مدرسه همشهری
