احصایی قران را به محقق می نویسد
به مناسبت تولد محمد احصایی، هنرمند برجسته خط و نقاشی
هشتم تیرماه سالروز تولد محمد احصایی، از هنرمندانی است که عرصه های مختلفی چون خوشنویسی، نقاشی و گرافیک را تجربه کرده است اما هم اکنون در حال نگارش قرانی به خط محقق است که قریب به یک سال دیگر به اتمام خواهد رسید.
او که در چندسال گذشته در ایران و کانادا زندگی کرده، این روزها ساکن تهران است. احصایی در آستانه 77سالگی است. محمد احصایی هشتم تیرماه 1318 در قزوین متولد شد. او فارغ التحصیل دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است. احصایی را از پایه گذاران هنر نقاشی خط در دوره معاصر می دانند. فعالیت او در زمینه خوشنویسی و نقاشی خط سابقه ای 50 ساله دارد.
استاد احصایی در چندسال گذشته به تحریر قران مجید پرداخته و در این روزها کارش همان تداوم تحریر کلام الله مجید است و هرروز یک صفحه پنج سطری 34 در 69 سانتی متری می نویسد تا بعدازظهر. طبق گفته استاد احصایی، وی این عادت از پنج، شش سال پیش تا امروز ادامه داده است. 26 جزء آن به اتمام رسیده و جزء 27م به تازگی آغاز شده است. استاد امیدوار است تا یک سال دیگر کار تحریر قران به پایان برسد.
ایشان در مورد ویژگی های خاص این قران اظهار داشته اند که کاغذهایی این قرآن مخصوص، نسبتا ضخیم و دست ساز هستند. درحال حاضر ارتفاع دسته صفحات نوشته شده بیشتر از نیم متر است. بنابراین وقتی به اتمام برسد، احتمالا به چند مجلد تقسیم می شود؛ یعنی احتمالا هر 300،400 صفحه در یک مجلد قرار می گیرد.
بر اساس پیش بینی استاد کل قرآن حدود دوهزارو 500 صفحه می شود. این قرآن در هر صفحه پنج سطر به قلم محقق نوشته می شود. این قلم در دنیا به قلم ایرانی معروف است که مدتی است به خاطر اجرای مشکل آن برای اتمام یک قرآن کامل کنار گذاشته شده است، به این وسیله به نوعی قلم محقق هم احیا می شود.
همچنین ایشان معتقدند به دلیل تغییراتی که در آناتومی حروف یا کرسی بندی کلمات داده اند چون گذر زمان و پیداکردن زیبایی شناسی های تازه موجب شد قرآنی به خط محقق متفاوت با آنچه در دوره تیموری و صفوی نوشته می شود، تحریر شود.
احصایی که صادقانه می گوید هنوز خودش هم نمی داند این تکلیف چگونه برایش تعیین شد در مورد چرایی انتخاب خط محقق برای کتابت این نسخه منحصر به فرد اظهار داشتند:
"در مطالعات زیبایی شناسی خط به این نتیجه رسیدم که این قلم در میان قلم های اسلامی ساختاری بسیار محکم و باوقار دارد بنابراین برای تحریر کلام خداوند مناسب ترین می نماید. این را باید اضافه کنم که قرآن ها برای مطالعه در اندازه های کوچک تر و با قلم نسخ نوشته می شده تا در یک جلد و داخل دو دست قرار بگیرد اما این نوع قرآن ها که اندازه های بزرگ را می طلبد، بیشتر به قصد تهیه اثر هنری که نشانی از مقام سفارش دهنده و ذوق شخصی او است، نمایش داده می شوند. بعضی از این قرآن ها -وسیله پادشاهان- برای تفاخر و نشان دادن اهمیت دوره ای ایشان انجام می شده که نمونه مشهور آن قرآن های منتسب به بایسنقرمیرزا در اندازه غول آسا یا ابراهیم میرزا، برادر او، به وسیله نوه های تیمور انجام شده است."
محمد احصایی در آستانه ی آغاز هفتادوهشتمین سال زندگی اش، می گوید:
"بعضی آدم ها موفق می شوند در دوره ای از زندگی شان، دامن شان را از دنیا برچینند. اکنون هم چیزی نیست که من را به خودش مشغول کند، یک تماشاگر واقعی و نظاره گر دنیای اطرافم هستم. امروز 77 سالم تمام می شود و به سال جدیدی از زندگی ام وارد می شوم. به قول گاندی نمی دانم هر سال که می گذرد، یک سال به عمرم اضافه می شود یا از آن کم! احساس پیری نمی کنم، چون اعتقادی به آن ندارم. اعتقاد من به تکامل است؛ به این ترتیب که انسان به سمت تکامل پیش می رود و مرگ انتهای یک زندگی کامل است. انسان مانند طبیعت است، همان طور که پیش می رود باید فصل به فصل و سال به سال نو شود.به جز انواع بیماری ها که تنم را آزار می دهند و در گذر زمان، آن را فرسوده کرده اند، حال روحی ام خوب است. بعضی آدم ها موفق می شوند در دوره ای از زندگی شان دامن شان را از دنیا برچینند و خوشبختانه این اتفاق به غریزه یا اراده، برای من افتاده است.همه چیز می تواند برای من جالب باشد. می توانم همه چیز را دوست داشته باشم، از تلخی ها بگذرم و خوشحالی ها مذاقم را شیرین کند. به همین دلیل است که حال روحی ام خوب خوب است."
ضمنا استاد مدتی را در کانادا زندگی کرده اند آن هم به دلیل تحصیل فرزندان، اما معتقدند هیچ کشوری در هیچ کجای کره زمین را به اندازه کشور خودش دوست ندارد؛ به ویژه دهی که در آن زندگی می کند. در کانادا با هیچ کس رفت و آمدی نداشته و بیشتر وقتش را به کار یا در کتابخانه عمومی یا در کتاب فروشی ها یا با پیاده روی می گذرانده. معاشرت با خارجی ها را هم اصلا دوست ندارد، گرچه به سفر و دیدن جاهای دیدنی و زندگی های متفاوت بسیار علاقه مند است.
در بیشتر نمایشگاه های مهم موزه هنرهای معاصر و فرهنگستان هنر، از این هنرمند تابلوهایی به نمایش گذاشته می شود. در سال 1385 گران ترین اثر نقاشی خط حراج کریستیز دبی متعلق به او، با نام «اسماءالله» بود. این اثر با قیمتی بیش از 100 هزار دلار به فروش رسید. در سال 1386 نیز دو اثر از او در نمایشگاه بزرگ سال گروه «هفت نگاه» به قیمت 20 و 15 میلیون تومان فروش رفت.
در همان سال و در حراجی ساتبیز لندن، تابلویی از این هنرمند به مبلغ 88 هزار پوند (بیش از 217 هزار دلار) به فروش رفت که رسانه های بین المللی به طور گسترده ای آن را بازتاب دادند. این اثر بالاترین نرخ را در میان اشیای حراجی این نگارخانه، به خود اختصاص داد و این اولین بار است که تابلو خطی از یک هنرمند معاصر ایرانی به چنین مبلغی فروخته شده است.
به امید طول عمر همراه با سلامتی و سعادت برای این هنرمند بزرگ
منابع:
هنرآنلاین
ایسنا
همشهری آنلاین
