مادری به وسعت یک دین

2- اخلاص در انفاق
اخلاص اگر در کارها نباشد هیچ سودی از آن کار عاید انسان نشده بلکه وزر و وبال او می‌شود.  پیامبر اعظم صلّی الله علیه و آله فرمودند:« إنّما الأعمال بالنّیّات و إنّما لكلّ امرئ ما نوى‏ [2] «جز این نیست كه ملاك و اعتبار پذیرش كارها به نزد خداوند، بستگى به نیّت‏‌ها دارد و براى هر كسى آن خواهد بود كه نیّت كرده است‏». اخلاص در انفاق و بخشش بارها در قرآن کریم با عبارتِ[فی سبیل الله] آمده است و حضرت خدیجه سلام الله علیها به خوبی، اخلاص را در جهاد اقتصادی خود نشان دادند. ایشان تمام مال و دارایی خود را در اختیار پیامبر خدا قرار داده و ذرّه‌ای از آن را برای خود نخواستند و این است معنای کاری که برای خدا انجام شود. نتیجه انفاقِ با اخلاص در این دنیا، برکت است همان‌گونه که قرآن کریم می‌فرماید:« مَثَلُ الَّذینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنابِلَ فی‏ كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ وَ اللَّهُ یُضاعِفُ لِمَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیم‏ [بقره/261] كسانى كه اموال خود را در راه خدا انفاق مى‏‌كنند، همانند بذرى هستند كه هفت خوشه برویاند كه در هر خوشه، یكصد دانه باشد و خداوند آن را براى هر كس بخواهد (و شایستگى داشته باشد)، دو یا چند برابر مى‏‌كند و خدا (از نظر قدرت و رحمت،) وسیع، و (به همه چیز) داناست‏». آری همه گسترش و توسعه و قدرت دین اسلام به واسطه انفاق خالصانه ثروتمندترین زن قریش است و این است معنای برکت! یکی از نشانه‌های اخلاص در انفاق منّت نگذاشتن است. همانطور که قرآن کریم می‌فرماید:«ثُمَّ لا یُتْبِعُونَ ما أَنْفَقُوا مَنًّا وَ لا أَذى‏ [بقره/262]  سپس به دنبال انفاقى كه كرده‌‏اند، منت نمى‏‌گذارند و آزارى نمى‏‌رسانند». هیچ گاه این بزرگ بانوی اسلام در قبال این بخشش بزرگ کوچک‌ترین منّتی بر پیامبر و یا مسلمانان نگذاشت بلکه هم‌دوش با پیامبر اکرم تمام سختی‌های راه اسلام را به جان خرید و این است باطن اخلاص!

3- سبقت در ایمان
حضرت خدیجه سلام الله علیه اولین زنی بودند که به پیامبر اکرم صلوات الله علیه ایمان آوردند. این مسأله زمانی اهمّیت بیشتری می‌یابد که رابطه ایمان و انفاق را در نظر بگیریم زیرا یکی از موانع انفاق در راه خدا وسوسه شیطان است. خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید:« الشَّیْطَانُ یَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَ یَأْمُرُكُم بِالْفَحْشَاءِ  وَ اللَّهُ یَعِدُكُم مَّغْفِرَةً مِّنْهُ وَ فَضْلًا  وَ اللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیم‏ [بقره/268] شیطان، شما را (به هنگام انفاق،) وعده فقر و تهیدستى مى‏‌دهد و به فحشا (و زشتی‌ها) امر مى‏‌كند ولى خداوند وعده «آمرزش» و «فزونى» به شما مى‏‌دهد و خداوند، قدرتش وسیع، و (به هر چیز) داناست. (به همین دلیل، به وعده‌‏هاى خود، وفا مى‏‌كند.)». بانویی مؤمن همچون خدیجه سلام الله علیها که مشتاقانه دعوت به اسلام را لبیک می‌گوید مسلّما در هنگام انفاق، اسیر وسوسه و ترساندن شیطان از فقر نشده بلکه با اطمینان خاطر به وعده‌های الهی، سخاوتمندانه و با اخلاص، دین خدا را به وسیله مالی که از راه پاک به دست آورده یاری کرده و خود را مستحق پاداش‌های غیر قابل توصیف معبودش می‌گرداند.

نتیجه اینکه؛ حضرت خدیجه سلام الله علیها به راستی شایسته عنوان برترین‌های زنان جهان است. جهادی که با مال خود در راه خدا انجام داد چنان بزرگ است که به جرأت می‌توان تمام مسلمین بعد از او را سر سفره برکت انفاق او دانست. این برکت از طرف خدایی است که او باور داشت و مصداق این روایت از امام علی علیه السلام است که فرمودند:« الصَّدَقَةُ تُنْمى عِندَ اللّه ِ [3] صدقه، نزد خداوند بارور مى شود». سلام بر بانوی بخشش؛خدیجه!

پی نوشت:
[1] الحكم الزاهرة با ترجمه انصارى، ص 630
[2] پیام پیامبر، متن ‏عربى، ص 328
[3] تحف العقول، 172

رهپویان قرآن