تبیان، دستیار زندگی
تأثیر پویائی سطح دشواری محتوا بر توالی بخشی قطعات آموزشی با استفاده از انتگرال فازی چوکت و نظریۀ پرس...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تأثیر پویائی سطح دشواری محتوا - قسمت اول

برای شخصی سازی و تطبیق پذیری فرایند یادگیری و به منظور پشتیبانی از یادگیرنده مکانیزم های متفاوتی معرفی شده اند. یکی از این مکانیزم ها، توالی بخشی محتوا است که مناسب ترین و بهینه ترین مسیر یادگیری برای یادگیرنده با توجه به رفتار یادگیرنده در حین فرایند یادگیری مشخص می شود.

elearning

گسترش فناوری اطلاعات و زیرساخت های اینترنت، و بهره برداری از آنها در عرصه سیستم های آموزشی، تأثیرات مثبتی در فرایند های آموزشی به همراه داشته است. تأثیر فزاینده فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی در بهبود یادگیری افراد، موجب تحول و بازنگری در رویکرد های سنتی شده است.

در این رابطه ابزارها و روش های آموزش برای پشتیبانی از یادگیری (کسب مهارت و دانش توسط یادگیرنده) بسیار متحول شده اند. آموزش توسط کامپیوتر از ابزارهای اصلی در فرایند یادگیری به شمار می رود. یادگیری الکترونیکی شکل جدیدی از آموزش توسط کامپیوتر است که بر اساس پیش بینی های انجام شده و با توجه به نتایج مطالعات مختلف می تواند کیفیت فرایند یادگیری و بهره وری از آن را ارتقا دهد .

با این وجود، استفاده روزافزون از سیستم های اطلاعاتی و از جمله سیستم های یادگیری الکترونیکی، موجب گرانباری در استخراج اطلاعات مورد نیاز و ناکارآمدی فرایند یادگیری شده است. برای حل این مشکلات، در اواخر دهه 90 سیستم های فرارسانه آموزشی تطبیق پذیر با هدف افزایش کارایی فرارسانه ها از طریق شخصی سازی آن در محیط یادگیری معرفی شدند. سیستم های فرارسانه آموزشی تطبیق پذیر با ردیابی عملکرد کاربر در حین پیمایش محیء و بروزرسانی مدل او بر این اساس، نمایش اطلاعات را با مدل کاربر تطبیق داده و سیستم را برای یادگیرنده ای خاص شخصی سازی می کنند .
برای شخصی سازی و تطبیق پذیری فرایند یادگیری و به منظور پشتیبانی از یادگیرنده مکانیزم های متفاوتی معرفی شده اند. یکی از این مکانیزم ها، توالی بخشی محتوا است که مناسب ترین و بهینه ترین مسیر یادگیری برای یادگیرنده با توجه به رفتار یادگیرنده در حین فرایند یادگیری مشخص می شود.

بنابراین، توالی بخشی محتوای آموزشی یکی از عناصر اصلی یادگیری شخصی سازی شده به شمار می رود. توالی بخشی عموماً به نوع فعال و غیرفعال تقسیم بندی می شود. توالی بخشی فعال عبارت است از زنجیره ای از مفاهیم در قالب زنجیره ای از محتوای آموزشی که باید برای نیل به یک هدف آموزشی آموخته شوند.

این توالی بخشی با توجه به دانش یادگیرنده بهترین مسیر یادگیری را برای هدایت یادگیرنده در نیل به اهداف آموزشی ایجاد می کند. همچنین، بر اساس جزئیات قدم بعدی در فرایند توالی بخشی، دو سطح متفاوت برای آن تعریف می شود: 1- توالی بخشی سطح بالا، و 2- توالی بخشی سطح پایین. در توالی بخشی سطح بالا یا توالی بخشی مفهومی، سامان   یادگیری فقط به ارائ   مفهوم، درس، و یا موضوعی که یادگیرنده باید در مرحل   بعد بیاموزد اکتفا می کند و او در انتخاب قطع   یادگیری و محتوای آموزشی آزاد است. در توالی بخشی سطح پایین یا توالی بخشی تکلیفی، سامانه همان قطعه ای را که برای  یادگیری مناسب می داند و یادگیرنده باید در مرحل   بعد آنرا ملاحظه نماید مشخص نموده و ارائه می دهد.

انگیزه و بیان مسئله:

تا کنون در توالی بخشی محتوا، به ویژگی های همچون سطح دانش، توانایی و تمایلات یادگیرنده توجه شده است. نظریه پرسش  پاسخ یکی از مهم ترین نظریه هایی است که در این زمینه استفاده شده است در این نظریه، در هر یک از مراحل موجود در فرایند یادگیری، محتوایی که سطح دشواری آن با توانایی یادگیرنده تناسب بیشتری دارد، انتخاب و به او ارائه می شود.


مسئله  قابل توجهی که تاکنون به آن توجه نشده است، پویایی سطح دشواری مفاهیم موجود در محتوا است. در مطالعاتی که در این زمینه انجام شده اند، سطح دشواری محتوا ثابت فرض شده است. این در حالی است که یک مفهوم در محتوای یادگیری برای یادگیرندگانی با توانایی های مختلف، دارای سطوح دشواری متفاوتی است. بنا بر این، محاسبه پویای سطح دشواری مفاهیم یا به بیانی دیگر، تعیین سطح دشواری مفاهیم با توجه به سطح دانش هر یادگیرنده، می تواند عاملی باشد که ضمن آسان نمودن یادگیری مفاهیم، موجب افزایش اثربخشی فرایند یادگیری شود.

دست آوردهای پژوهش:

مهمترین نوآوری در روش پیشنهادی، استخراج پویای سطح دشواری مفاهیم موجود در محتوا بر اساس مدل یادگیرنده است. در این حالت، می توان محتوای آموزشی را که سطح دشواری آن متناسب با سطح دانش یادگیرنده است، به او توصیه نمود.


از جمله نکات نوآورنه ای که در این کار قابل توجه است استفاده از مدل یادگیرنده برای استخراج متغیرهای مورد نیاز برای محاسب   سطح دشواری محتوای آموزشی است. برای این منظور، از انتگرال فازی چوکت استفاده می شود. ادامه این مقاله به این شکل سازمان یافته است: در بخش دوم، نظریه های بنیادی به طور مختصر معرفی می شود. بخش سوم معماری سیستم آموزشی بر اساس روش پیشنهادی را توصیف می کند.