خواص خیار در طب سنتی

خیار برای تسکین دادن حرارت بدن، صفرا و خون و التهابات بدن و کاهش زردی و یرقان و حرارت کبد مفید است. بنابراین باعث کاهش تشنگی می شود. خیار تا حدودی مدر است.

خیار در طب سنتی دارای مزاج در درجه دوم سرد و تر و مغز آن لطیف تر از جرم گوشت آن است.
در حدیثی از پیامبر (ص) آمده است: بر شما باد مصرف خیار، چرا که خدای متعال درمان هر دردی را در آن نهاده است. البته ذکر این نکته در اینجا لازم است که گاهی اوقات معصومین بزرگوار ما برای تأکید به مفید بودن یک ماده از این تأکید استفاده فرموده اند و لذا منظور این نیست که برای هر درد و بیماری فقط از این میوه استفاده شود.
در احادیث دیگری که هم از پیامبر (ص) و هم از امام صادق (ع) نقل شده توصیه شده است که ته خیار هم با خیار مصرف شود که دلیل آن شاید این است که طعم تلخ، مزاج گرم دارد و خود خیار هم مزاج سرد دارد که این عمل باعث تعدیل طبع آن می شود. همین استدلال برای مصرف همزمان خیار با نمک که مزاج گرمی دارد نیز صحیح است.
در حدیثی ذکر شده است که پیامبر (ص) خیار را با نمک میل می کردند. از امام صادق (ع) نیز نقل است که دیده شده خیار را با خرما میل فرموده اند. در واقع این دو حدیث ناظر به مصلحات می باشند.
طبع سرد خیار با مزاج گرم نمک خنثی شده و هم هضمش آسان می شود و هم سردی آن گرفته می شود.

خیار برای خنکی بدن

خیار برای تسکین دادن حرارت بدن، صفرا و خون و التهابات بدن و کاهش زردی و یرقان و حرارت کبد مفید است. بنابراین باعث کاهش تشنگی می شود. خیار تا حدودی مدر است.

خیار؛ مفید برای دیابتی ها

یک متخصص طب سنتی معتقد است که مصرف خیار به کاهش قند خون نیز کمک می کند چون این میوه دارای ماده ای شبیه انسولین است.

مصرف موضعی خیار

خیار به  طور موضعی نیز قابل استفاده است. به این صورت که می  توان خیار را لایه لایه کرده و روی پوست قرار داد. این کار برای پوست  های خشک ملتهب گرم (اگزما) مخصوصاً در افراد گرم مزاج و مکان های گرم و خشک بسیار مناسب است. این عمل باعث تسکین خارش و جوش های پوستی ناشی از حرارت نیز می  شود.
خیار را می توان رنده نمود و داخل تشت یا وان آبی ریخت تا شخص در آن نشسته یا غوطه  ور شود. این عمل برای کودکان و اطفال بسیار مفید و عملی است زیرا مزاج کودکان نسبت به بزرگسالان در بیشترین حد حرارت خود است و با افزایش سن حرارت بدن مخصوصاً بعد از 40 سالگی کاهش می  یابد. از این  رو است که انرژی برای دویدن و بازی و یادگیری مطالب در کودکان بیشتر است. بدیهی است با سبک زندگی غلط امروزی و مصرف فست فودها و تنقلات مضر (چیپس و پفک) یا سرخ کردنی ها و سس های تند، حرارت مزاج در اطفال بالاتر رفته باعث سوء مزاج، کم خوابی، بیش فعالی، کاهش تمرکز و افزایش پرخاشگری در کودکان می  شود.
اگر از تکه های خیار یا رنده شده آن در شربت ها استفاده شود، ضمن ایجاد تنوع و ظاهری زیبا، باعث خنک شدن مزاج شربت نیز می شود.

مصلحات خیار

افراد با مزاج سرد باید در مصرف خیار احتیاط کنند. مصلح آن عسل یا خرما و یا ادویه  جاتی مثل سیاه دانه و زنیان و یا نعناع می باشد. بدیهی است خیار هم نباید همراه غذا مصرف شود.

توصیه امام رضا (ع) برای بهبود سرماخوردگی

امام رضا علیه  السلام می  فرمایند، «کسی که بخواهد از زکام در هنگام زمستان جلوگیری کند روزی سه لقمه عسل بخورد و از بوییدن گل نرگس کوتاهی نکند و سیاه دانه نیز چنین است و اگر کسی از زکام در هنگام تابستان بترسد هر روز باید خیار تازه بخورد و از نشستن در آفتاب خودداری کند.»

روغن خیار در طب سنتی

روغن خیار بسیار رطوبت بخش و برای پوست های گرم و خشک مفید است. همچنین سردردهای ناشی از حرارت، با مالیدن آن بر گیجگاه و محل های دردناک، تسکین می یابد.

روش تهیه:
1. آب خیار را با روغن کنجد یا هر روغن دیگر می پزند تا آب تبخیر شود و روغن بماند.
2. خیار را با یک چهارم وزن آن پیه قلوه گاه بز کوبیده و روی آتش ملایم قرار داده تا ذوب شود و پیه روی سطح بیاید، کم کم روغن را برمی دارند، اگر کمی آب داشت مجدداً روی حرارت قرار می دهند تا فقط روغن بماند. بعد از سرد شدن باید آن را در فریزر نگه دارند.
برای جلوگیری از کپک زدن بنزوآت دو سود به ترکیب اضافه نمایند.

منابع:
دنیای تغذیه - دکتر سید مهدی میرغضنفری، پزشک و دکترای تخصصی فیزیولوژی
تندرستان
فارس