«حمید سبزواری»که بود؟

زندگینامه شاعر معاصر

استاد حمید سبزواری، از شاعران معاصری بود که در طول سال های فعالیتش اشعار انقلابی زیادی سرود که خیلی از آنها در ذهن ماندگار شد. سرود خاطره انگیز «خمینی ای امام» از به یادماندنی ترین آثار اوست.

حسین ممتحنی، متخلص به «حمید» متولد 1304 در سبزوار از شعرای بنام معاصر در زبان فارسی است. این ادیب و شاعر بدلیل تولد در شهر سبزوار و فعالیت های سیاسی خود به مرور با نام حمید سبزواری شهرت یافت. پدر و پدر بزرگش نیز در جرگه شعرا بودند و وی این پیشه را از پیشینیانش به ارث برد.
حسین(حمید) اصول شاعری را از پدر خود آموخت که در بزرگسالی نابینا شده بود. از آنجائیکه مادرش بانویی باسواد بود و تمام حروف را در دوران پیش از مدرسه به او آموزش داده بود وقتی به مدرسه رفت در کلاس اول می توانست بسیاری از کتاب ها را بخواند و از همکلاسیانش بسیار پیش افتاده بود.
از همان ابتدا طبع شعر و علاقه و استعداد موسیقی در وجود حمید عجین شده بود، به همین خاطردر دوران مدرسه گاهی، شعرهای موجود در کتاب ها را برای خودش و سایر هم کلاسی ها بصورت آهنگین زمزمه می کرد. پدرش از دوران کودکی متوجه طبع شاعرانه حمید شد.
یکبار پدرش در ایام محرم جریان شهادت حضرت علی اصغر را برایش تعریف کرد و حمید به صورت خودجوش برای این واقعه تلخ تاریخی شعری سرود و پدر نیز به اصلاح آن پرداخت. از آن به بعد بود که حمید شعر گفتن را به صورت جدی دنبال کرد و قلم به دست گرفت و سرود.
این شاعر معاصر وی در دوران قبل از کودتای 28 مرداد 1332، بود که در شهر مادری اش سبزوار، ازدواج کرد.
استاد سبزواری چند دهه ابتدایی عمر خود را در زادگاهش سپری کرد و در آن سالها بیشتر به انجمن های شعر سبزوار می رفت و با برخی شاعران قدیمی و معلمان بازنشسته ادبیات سبزوار ارتباط و دوستی برقرار کرد. آقایان شاهرخی، مروجی، مجمع الصنایع، فاضل و... از دوستان دوران جوانی حمید در شهر سبزوار بودند.
همچنین دکتر علی شریعتی، نویسنده و اندیشمند معاصر نیز از مرتبطین با حمید سبزواری بوده است. مهمتر از همه این روابط و مراودات، دوستی استاد سبزواری با رهبر انقلاب اسلامی بود و این رابطه مربوط به همان سالهایی می شد که آیت الله خامنه ای طلبه ای جوان و مبارز بود، در نتیجه تعقیب و گریزهای سیاسی با مأموران رژیم پهلوی مدتی در سبزوار و نزد دوستان انقلابی خود پنهان شده بود و نخستین دیدارهای نزدیک حمید و رهبر انقلاب در آن سالها و در آنجا رقم خورد.

حمید سبزواری به دلیل روحیه انقلابی و ظلم ستیزانه اش فساد سیاسی و اوضاع وخیم اجتماعی دوران طاغوت را بر نمی تابید و به ناچار از آغاز جوانی اش، خود را مجبور به مبارزات سیاسی دید. وی در آن سالها به دنبال پیدا کردن بهترین راه رهایی به گروه ها و حزب های مختلفی که علیه رژیم شاه مبارزه می کردند، سرک کشید، اما در نهایت از چند سال قبل از پیروزی انقلاب، جذب و شیفته خط و مشی آیت الله خمینی و برپایی انقلاب اسلامی شد.
این شاعر نامی به دلیل همین فعالیت های انقلابی، در چند مرحله تاوان های سنگینی را تحمل کرد. از جمله اینکه پس از کودتای 28 مرداد از آموزش و پرورش اخراج شد اما  مدتی بعد به استخدام بانک تجارت سبزوار درآمد و سپس زندگیش را به تهران انتقال داد و بدین ترتیب خود را به کانون فعالیت های انقلابی و سیاسی آن زمان در تهران رساند.
فعالیت های وی در پایتخت به اوج خود رسید تا آنجا که ماندگارترین سرودهای انقلاب اسلامی ایران را در همین دوران سرود و برای همیشه هنر انقلابی اش را در اذهان ادیبان و حافظه تاریخی میلیون ها ایرانی ثبت نمود. هرچند استاد سبزواری به لحاظ سیاسی زندگی فعالانه و پرماجرایی داشته است، اما در زندگی خانوادگی همواره در کسوت همسری مهربان و همدل و پدری دلسوز و متین ظاهر شد و زندگی آرامی را به خانواده اش هدیه داد.
گذری بر آثار
از این شاعر سبزواری آثار مشهور و کتب معروفی باقی مانده که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
دیوان اشعار، کاروان سپیده، یاد یاران، سرود درد، گزیده ادبیات معاصر و سرود سپیده اشاره کرد. این متخصص شعر و ادیب معاصر در نتیجه مبارزات انقلابی و سالها تلاش شغلی و ذوق و قریحه ادیبانه در طول حیاتش افتخارات متعددی را کسب کرد و نامش را با آنها باقی نهاد.
مواردی از افتخارات سبزواری
مرحوم حمید سبزواری در طول زندگی اش افتخاراتی نیز کسب کرد که در زیر گوشه ای از این موارد را خواهید خواند:
1- سرایش سرود خاطره انگیز «خمینی ای امام» که همزمان با ورود حضرت امام (ره) به ایران در فرودگاه مهرآباد اجرا و همه گیر شد. به خاطر اثر بخشی، زیبایی و اثرگذاری فوق العاده ای که دارد، در حال حاضر در حال ثبت در فهرست آثار معنوی کشور است.
2- سرایش تعداد بسیار زیاد دیگری از اشعار خاطره انگیز و ترانه های پرمعنی برای انقلاب اسلامی ایران، دفاع مقدس، حرکتهای مردمی وشخصیت ها و چهره های برجسته کشور در دهه های اخیر، که بسیاری از این سرودها به ویژه در سالهای ابتدایی انقلاب ورد زبان همه مردم ایران شده بود.
3- تحسین و تقدیر امام خمینی از برخی سروده های حمید سبزواری یکی دیگر از افتخاراتی بود که خاطرش را منبسط می کرد.
تحسین امام خمینی به گونه ای بود که با شنیدن ترانه «ای مجاهد شهید مطهر» که در رثای آیت الله مطهری سروده شده بود گفت: انقلاب ما امروز به چنین سرودها و موسیقی هایی نیازمند است.
4- مقدمه نویسی رهبر انقلاب اسلامی بر یکی از کتاب های شعر حمید سبزواری از جمله موارد دیگری است که می توان به آن اشاره کرد. حمید سبزواری تنها شاعری است که رهبر انقلاب اسلامی تا کنون برای کتابش مقدمه نوشته است.
5- انتخاب استاد سبزواری به عنوان کارمند نمونه کشور در دهه 70
6- دریافت نشان درجه یک فرهنگ و هنر از ریاست جمهوری وقت ایران در دهه 70
7- انتخاب یکی از کتاب های شعر استاد به نام سرود سپیده به عنوان کتاب سال
8- برگزیده شدن استاد به عنوان چهره ماندگار شعر و ادبیات کشور در سومین دوره از همایش چهره های ماندگار کشور در سال 1382
 
این شاعر نامی و انقلابی در بامداد روز شنبه بیست و دوم خرداد ماه 1395 و پس از ماه ها تحول مشقت بیماری و رنج کهولت سن در بیمارستان، دار فانی را وداع گفت و رفت.