مولکول هایی که جهان را تغییر دادند - قسمت اول

در مطالب قبل با واژه مولکول آشنایی پیدا کرده اید، حال مختصری جهت یادآوری برای شما عزیزان بیان می کنیم.
مولکول، کوچک ترین ذره یک ماده شیمیایی خالص است که ویژگی های آن ماده را دارد. یک مولکول از دو یا چند اتم تشکیل شده که با پیوند شیمیایی به هم متصل اند. البته مولکول بعضی عناصر (همچون گازهای بی اثر)  تنها از یک اتم تشکیل شده است.

اتم های یک مولکول می تواند از یک نوع باشد و هم می تواند از چند نوع باشد.
مولکول های یک ماده در حال جنبش و حرکت دایمی هستند. این جنبش مولکول ها حرکت براونی نام دارد که برای اولین بار توسط روبرت براون در سال 1821 میلادی کشف شده است. وقتی ماده به شکل گاز است مولکول ها دارای جنبش بسیار زیاد هستند و فضای بین مولکول ها زیاد است. در حالت مایع فضای بین مولکولی کمتر و جنبش مولکول ها نیز کمتر است. در حالت جامد مولکول ها به صورت منظم چیده شده اند و دارای چرخش به دور یک فضای مشخص هستند. دمای یک ماده نشانگر میزان جنبش مولکول های آن ماده است.

همه مولکول ها خواص یکسانی ندارند. برخی مولکول ها جان میلیون ها نفر را نجات داده اند، برخی محیط زیست  را به نابودی کشانده و برخی دیگر جهان ما را رنگین کرده اند. در اینجا چند مولکول را انتخاب کردیم که مسیر تاریخ بشر را تغییر داده اند.

پنی سیلین (R-C9H11N2O4S)
در سال 1928 که الکساندر فلمینگ، میکروبیولوژیست بریتانیایی، پنی سیلین را به طور اتفاقی کشف کرد، هیچ گاه نمی توانست تاثیر آن را بر پزشکی نوین تصور کند. فلمینگ دریافت که در ظرف پتری حاوی کپک، باکتری رشد نمی کند. به این ترتیب وی نخستین آنتی بیوتیک جهان را کشف کرد. پیش از دهه 1940 که استفاده از پنی سیلین رواج یافت زخم و جرات و بیماری هایی مانند سیفیلیس مرگبار بود، اما از زمان استفاده از این دارو، تاکنون جان 200 میلیون نفر از مرگ نجات یافته است.
 
سدیم کلرید (NaCl)
نمک مسیر تمدن نوین بشر را هموار کرد. بشر از چهار هزار سال پیش از نمک برای نگهداری سبزی و گوشت استفاده می کرد. پیشینیان ما توانستند با استفاده از نمک مواد غذایی را برای روزگار سختی ذخیره کنند، به سفرهای طولانی بروند و در وضعیت های آب و هوایی دشوار زنده بمانند. علاوه بر این یکی از اجزای مهم برای تولید مواد شیمیایی مختلف از جمله صابون و کاغذ است. تقاضا برای مصرف نمک چنان بالاست که تنها در سال 2006، 240 میلیون تن نمک تولید شد.

پتاسیم نیترات (KNO3)
پتاسیم نیترات یکی از اجزای مهم باروت است و بشر توانست با استفاده از آن گلوله را از اسلحه شلیک کند، به همین دلیل چهره میدان جنگ تغییر کرد. امروزه حدود 500 میلیون قبضه سلاح سبک در اختیار مردم است که باعث می شود دست کم هزار فقره قتل در هر روز اتفاق بیفتد. به احتمال بسیار، فرمول باروت در قرن هشتم کشف شد، اما برای اولین بار در قرن سیزدهم برای شلیک توپ از آن استفاده شد.

ادامه دارد...

مولکول هایی که جهان را تغییر دادند - قسمت اول

مولکول هایی که جهان را تغییر دادند- قسمت دوم

مولکول هایی که جهان را تغییر دادند- قسمت سوم