تکرار لحظه هایی که قبلا دیده ایم بیماری یا خاطره؟
حتما برای شما هم پیش آمده که در طی روز، حوادث یا تکه مشاهداتی داریم که برای ما آشناست؛ با خود می گوییم این لحظه چقدر آشناست، این را کجا دیده بودم. گویی حادثه ای دو بار برایمان رخ می دهد. این وضعیت را «آشناپنداری» یا «حالت پیش دیده» می نامند.
حالت پیش دیده یعنی تصور این که قبلاً این حادثه را دیده ایم و یا این کار را انجام داده ایم، و در واقع هیچ توضیحی برای این رخداد ذهنی ما وجود ندارد. انگار آن را قبلاً تجربه یا حس کرده ایم.
دانشمندان در مورد این واقعیت ذهنی، دستها را به نشانه تسلیم بالا می برند.
بعضی دانشمندان معتقدند حالت آشناپنداری، شامل پاسخ های احساسی عاطفی به حوادث مشابه است؛ سایر دانشمندان در توضیح این مسأله می گویند مغز از حالت اتصال کوتاه استفاده می کند، و حوادث را در کسری از ثانیه به حافظه می فرستد، درست پیش از آنکه آن حادثه را به هشیاری بسپارد.
طبیعت زودگذر و آنی آشناپنداری باعث شده مطالعه آن را به اندازه مطالعه دنیای پس از مرگ دشوار سازد. اگرچه افراد مختلفی، سعی کرده اند تا به درون ذهن نفوذ کرده و فرآیند این رخداد را کشف کنند. کریس مولین که کلینیک حافظه در دانشگاه لید بریتانیا را مدیریت می کند، بر روی این موضوع پژوهش هایی انجام می دهد؛ وی بیماری دارد که شیوه ساخت آشنا پنداری را تصویر می کند و آن را مرتبط با خاطراتی می داند که در ذهن شکل گرفته اند، در توصیف این حالت می گوید:" هنگامی که همسر این بیمار خاص از او می پرسد که صحنه بعدی که تلویزیون نشان خواهد داد چیست؟ بیمار ادعا می کند که آن صحنه را دیده ، و در توضیح فرآیند می گوید: " این که چگونه این صحنه را پیش از نشان دادن دیده ام، بخاطر مشکل ذهنی است که دارم! "
اما هنوز هم این موضوع نیاز به پژوهش های بیشتری دارد و ماهیت آن ناشناخته باقی مانده است.
