چرا "امام خمینی یک حقیقت همیشه زنده تاریخ" است؟

مقام معظم رهبری (مدظله العالی) بارها فرمودند: امام خمینی(ره) یک حقیقت همیشه زنده تاریخ است. این زنده بودن صرفا به خاطر جنبه سیاسی و علمی امام خمینی نیست بلکه امام چون سلف صالح خود دارای ویژگی های فردی و خصوصیات اخلاقی بود که ایشان را در پرتو جد بزرگوارشان رسول الله (صلی الله علیه و آله) اسوه تام بودند (لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِى رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن كَانَ یَرْجُوا اللَّهَ وَالْیَوْمَ الْءَاخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِیرًا)( احزاب,21)

حسن اختر /کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی - بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

وقت شناسی و نظم در امور

امام خمینی ساعات شبانه روز خود را تقسیم بندی کرده بودند و ساعت عبادت، استراحت، مطالعه، رفت و آمد و... ایشان مشخص بود و این تقسیم و برنامه ریزی، مبنای تنظیم برنامه خانواده امام نیز شده بود. توجه در رفتار و عملکرد امام، نشان می دهد که ایشان در تمام امور، بسیار به رعایت نظم  مقید بودند و با نظم و برنامه خاص از پیش معین شده، کارهای خود را انجام می دادند.

زمانی که ایشان برای وضو گرفتن (تجدید وضو) از اتاق مطالعه بیرون می آمدند، خدمتکار متوجه می شد که وقت طبخ برنج است و (اگر ناهار برنج داشتند) به آشپزخانه رفته و اجاق را روشن می کرد؛ یعنی ساعت وضو گرفتن امام نیز وقت مشخصی داشته است. ( برداشت هایی از سیره امام خمینی، ج2، ص 4)
حضرت امام، درباره نظم فکری می فرمودند: اگر در زندگی مان، در رفتار و حرکاتمان نظم بدهیم، فکرمان هم بالطبع نظم می گیرد؛ وقتی فکر نظم گرفت... یقیناً از آن نظم فکری کامل الهی هم برخوردار خواهد شد. (همان، ص 9)

قانون گرایی

امام امت (ره) آنچنان به قانون پایبند بودن که حاضر نبودند قوانینی حتی کشور های غیر اسلامی را بشکنند انسانی که بر مدار نظم زندگی می کند می داند قانون عامل نظم هست حتی اگر ما قانون یا قانون گذار را نپسندیم و شیوه اعتراض به قانونی که خلاف قانون اساس یا شریعت باشد را نیز براساس قانون و حدود شریعت می دانست.
خانم مرضیه حدیده چی می گوید: یادم می آید در نوفل لوشاتو که بودم، عده ای از ایران برای زیارت امام در دهه عاشورا به آنجا آمده بودند. به لحاظ ساده زیستن امام، اطرافیان ایشان نیز سادگی را در زندگی خود رعایت می کردند. غذای آنها در نوفل لوشاتو عموما نان و پنیر و گوجه فرنگی و تخم مرغ و گاهی اوقات هم اشکنه بود. برادرانی که آمده بودند. پولی جمع کردند و گوسفندی خریدند و آن را در پشت حیاطی که امام برای ادای نماز به آنجا می آمدند، ذبح کردند. سپس مقداری از گوشت آن را به منزل امام فرستادند؛ اما قانونی در فرانسه وجود دارد که ذبح هر حیوانی را در خارج از کشتارگاه منع می کند. هنگامی که امام از چنین قانونی مطلع شدند، فرمودند: «چون تخلف از قانون است، از این گوشت نمی خورم» ( طوبی - خردادوتیر 1385، شماره 7)
حجت الاسلام رودباری می گوید: در نجف شبی در محضر امام بودم که یکی از طلاب حاضر در مجلس از ایشان سوال نمود، آیا می توان برای تمبر هشت ریالی دو ریال داد و از تأدیه بقیه امتناع ورزید؟ امام در پاسخ فرمودند: «این کار جایز نیست.» و سپس اضافه فرمودند: «حتی اگر استالین هم روی کار باشد، حفظ نظم از اهم واجبات است» (همان)

حسن خلق

امام خمینی درباره حسن خلق فرمودند: شیوه ائمه ما و اولیای خدا و انبیای خدا بوده است که خودشان را خدمتگزار مردم می دیدند و با حسن معاشرت و با رفتار انسانی، با رفتار الهی رفتار می کردند و کارهایی را که باید انجام بدهند، با همین حسن رفتار انجام می دادند.(صحیفه امام، ج 17، ص 79)

امام نیز این حسن صورت باطنی را به خوبی با الگوگیری از ائمة معصومین, کسب کرده و با تمام اشتغالات ذهنی و فکری که داشتند، هم اهل مزاح و شوخی بودند و هم از خلق و خویی بالا برخوردار بودند. این نرم خویی و آرامش در کلام و رقّت قلب ایشان به گونه ای بود که همه افراد خانواده؛ حتی بچه ها به خود اجازه شوخی و مزاح با ایشان را می دادند. (مهر و قهر، ص 222)
از طلاب و شاگردان ایشان بسیار نقل شده است که هنگامی که خدمت ایشان می رسیدیم، برخورد ایشان طوری بود که گویی دو طلبه هم سطح هستیم و گاهی اوقات که خدمت ایشان می رفتیم، اگر فاصله مان حدود 10 ، 15 متر بود، سعی می کردیم جلوتر برویم و سلام کنیم تا ایشان متوجه شوند. اما ایشان قبل از رسیدن ما، سلام می کردند و همیشه پیشی می گرفتند و هیچگاه خودشان را به عنوان یک استاد نمی گرفتند و با خوشرویی با همه روبرو می شدند. (سرگذشت های ویژه از زندگی امام خمینی، ج5، ص 31)

احترام و علاقه به همسر

امام امت (رحمه الله علیه) علاقه خاصی به همسر خود داشتند که نامه های ایشان در ایام تبعید به همسرشان زبانزد است همچنین در منزل احترام خاصی به ایشان می گذاشتند و دوری ایشان را نمی توانستند تحمل نمایند خانم زهرا اشراقی (نوه امام) می گویند: امام علاقه و محبت وافری به همسرشان داشتند. به طوری که از نظر امام، همسرشان در یک طرف قرار داشت و بچه هایشان در طرف دیگر و این دوست داشتن با احترام خاصی همراه بود. یادم هست یک بار که خانم مسافرت رفته بودند آقا خیلی دلتنگی می کردند. وقتی ایشان اخم می کردند، ما به شوخی می گفتیم: اگر خانم باشند آقا می خندد، وقتی نباشد آقا ناراحت هستند و اخم می کنند. خلاصه ما هر چه سر به سر آقا گذاشتیم، اخم ایشان باز نشد. بالاخره من گفتم: خوش به حال خانم که شما این قدر دوست شان دارید و امام گفتند: «خوش به حال من که چنین همسری دارم. فداکاری که خانم در زندگی کردند، هیچ کس نکرده است.» (طوبی - خردادوتیر 1385، شماره 7)

خانم زهرا مصطفوی می گوید: فرض کنید اگر مادرمان یک قانون برای منزل ما وضع کرده باشد، ایشان حتماً رعایت می کنند. اگر احیاناً امام بیایند و بگویند: «من اینجا می خواهم بنشینم.» اگر مادرمان بگویند: نه، دیگر بنا به این نیست که اینجا کسی بنشیند؛ ایشان فوراً عمل می کنند.(همان)

پرهیز از اسراف

امام خمینی (ره) به عنوان فرد مسلمان و عالم جهان اسلام و رهبر شیعیان میداند که جامعه ای می تواند مستقل باشد که وابسته نباشد و اولین شرط دوری از وابستگی پرهیز از اسراف و افزایش تولید است وگرنه جامعه مصرف گرا حتما وابسته می شود.
دکتر محمود بروجردی می گویند: در منزل امام یک چراغ اضافه پیدا نمی کردید که روشن باشد. بعضی مواقع خود امام حتی مشغول ملاقات با شخصیت ها و افراد بودند که ناگهان متوجه می شدند که چراغی بی جهت روشن است. بدون آنکه به دیگران امر کنند، خودشان بلند می شدند و می رفتند آن را خاموش می کردند یا اینکه هنگام وضو گرفتن، یک قطره آب اضافی مصرف نمی کردند؛ حتی بین مسح سر و شست و شوی دست راست و چپ شیر آب را می بستند. (طوبی - خردادوتیر 1385، شماره 7)

منابع:
1. نشریه طوبی - خردادوتیر 1385، شماره 7
2. محمدرضا سبحانی نیا سعیدرضا علی عسکری، مهر و قهر (گلچینی از لطافت ها و صلابت ها در زندگی امام خمینی رحمه الله ، اصفهان، مرکز فرهنگی شهید مدرس، چاپ اول، 1379.
3. برداشت هایی از سیره امام خمینی رحمه الله ، به کوشش غلامعلی رجائی، موسسه چاپ و نشر عروج، چاپ اول، 1379.
4. اخلاق کارگزاران در کلام و پیام امام خمینی رحمه الله علیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ ششم، 1377.
5. غلام رضا گلی زواره، فرازهای فروزان، قم، موسسه فرهنگی انتشاراتی هنور، چاپ اول، 1379.
6. سر گذشت های ویژه از امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه),مصطفی وجدانی,انتشارات پیام آزادی6ج,فروردین62
7. صحیفه امام خمینی