داروهایی که ریزش مو می آورند
برای همهی ما داشتن موهای سالم و زیبا و البته پرپشت از اهمیت بالایی برخوردار است. موها تاثیر زیادی در زیبایی و جوانی چهره دارند و ریزش آنها هر کسی را به وحشت و نگرانی می اندازد. البته ریزش مو دلایل و عوامل متعددی دارد. از مسائل ژنتیکی گرفته تا تغذیهی ناسالم و استفادهی بی رویه از محصولات آرایشی مو و غیره جزو عمده دلایل ریزش موها هستند. اما در این بین نباید تاثیر برخی داروها را نادیده گرفت.
داروهای زیادی وجود دارند که به طور مستقیم روی پوست سر تاثیر می گذارند و به ریزش موها منجر میشوند. لذا اگر شما هم صبح با بالشتی پر از مو از خواب بیدار میشوید و در طول روز نیز شاهد ریزش آنها هستید، علاوه بر دیگر عوامل، حواستان به داروهای مصرفی تان نیز باشد.
گفتگویی با دکتر داریوش دائر، متخصص پوست و مو انجام داده ایم تا در خصوص این داروها بیشتر بدانید.
هر دارویی که مصرف میکنیم علاوه بر خواصی که دارد عوارضی نیز به جا می گذارد. موهای ما نیز از این عوارض در امان نیستند. چه داروهایی بیشترین تاثیر را در ریزش مو دارند؟
برخی داروها که به صورت طولانی مدت مصرف میشوند در ریزش مو دخالت دارند. اما بیشترین تاثیر مربوط به داروهای شیمی درمانی میشود. در واقع بیماران مبتلا به سرطان که تحت شیمی درمانی هستند دچار ریزش موی زیاد میشوند، چون داروهای ضد سرطان جزو داروهای بسیار مهاجم و قوی محسوب میشوند که تولد و تکثیر سلولهای مو را مسدود میکنند. البته تمام داروها الزاما منجر به ریزش مو نمیشوند.
امروزه با پیشرفت علم داروهای جدیدی تولید شدهاند که بیش از پیش روی تومورها متمرکز شده و آسیب کمتری به سلولهای دیگر وارد میکنند. در این صورت نیز ریزش مو کمتر میشود. البته باید گفت که پوست سر برخی افراد در مقایسه با افراد دیگر حساسیت بیشتری نسبت به ترکیبات شیمیایی نشان میدهد و به همین دلیل تاثیر داروهای شیمی درمانی در افراد مختلف متفاوت است.
افرادی که دچار مشکلات تیروئیدی هستند، اگر دارویشان را با دوز مناسبی مصرف نکنند، در برخی موارد دچار ریزش مو میشوند
این داروها با چه مکانیسمی باعث ریزش مو میشوند؟
سلولهای سرطانی با سرعت زیادی تکثیر میشوند. از طرف دیگر تقسیم سلولی در مناطقی مانند پیاز مو نیز با سرعت بالایی انجام میشود. داروهای شیمی درمانی به گونهای ساخته شدهاند که بیشترین تاثیر را روی سلولهای پُرتکثیر داشته باشند. در نتیجه در دورهی شیمی درمانی، ریزش مو در سر و همچنین بدن با سرعت بالایی اتفاق میافتد.
خوشبختانه بعد از اتمام دورهی شیمی درمانی موها مجددا رشد میکنند. اما در برخی موارد که دارو برای نابودی برخی از تومورهای مغزی یا تومورهای مخچه به کار میرود، در یک تا دو درصد امکان رویش مجدد موها وجود ندارد. یا اینکه موهای رشد کرده بیکیفیت هستند.
از بین داروهای دیگر که در بین مردم رواج بیشتری دارند، کدام یک به ریزش مو منجر میشوند؟
داروهایی که برای درمان اختلالات تیروئیدی به کار می روند نیز همین تاثیر را دارند، چون غده تیروئید مسئول ترشح هورمون هایی است که تجدید و رویش موها را کنترل میکند. کم کاری یا پرکاری تیروئید میتواند باعث بر هم خوردن چرخهی رویش مو شده و ریزش مو ایجاد کند.
افرادی که دچار مشکلات تیروئیدی هستند، اگر دارویشان (مانند لووتیروکسین) را با دوز مناسبی مصرف نکنند، در برخی موارد دچار ریزش مو میشوند. برای مقابله با این مشکل، بیماران باید توصیههای پزشک معالج خود را جدی بگیرند.
داروهای ضدکلسترول و ضدفشارخون و حتی داروهای ضدمیگرن نیز جزو داروهای پرمصرف هستند. آیا اینها نیز در ریزش مو تاثیری دارند؟
برخی از استاتین ها مانند پراواستاتین باعث بروز عوارض جانبی در پوست سر مانند بروز خارش یا ریزش مو میشوند. ممکن است مصرف طولانی مدت داروهای ضدکلسترول و داروهای ضدفشارخون روی ساخت موها (کراتینی زاسیون) تاثیر منفی بگذارد. در این صورت نیز موها قبل از ریزش، حساس و شکننده میشوند. افراد که دچار چنین وضعیتی میشوند بهتر است با پزشک معالج خود مشورت کنند تا تغییراتی در نوع داروی آنها داده شود.
در خصوص میگرن نیز باید بگوییم این دردهای کمابیش فلج کننده، بیمار را مجبور به مصرف دارو میکند. افرادی که مجبور هستند به مدت طولانی و حتی تمام عمر دارو مصرف کنند بیشتر در معرض عوارض آنها روی موهایشان قرار می گیرند. این افراد نیز میتوانند با مشورت با پزشک معالج شان تغییراتی در داروهایشان بدهند.
در برخی موارد بیمارانی که از مشکل صرع رنج می برند نیز از ریزش مو شکایت دارند. این داروها با چه مکانیسمی باعث ریزش مو میشوند؟
داروهایی که برای درمان مشکل صرع مصرف میشوند، بخصوص داروهای بر پایه سدیم والپروات، عوارضی مانند ریزش مو حتی تغییر در نوع و حالت طبیعی مو ایجاد میکنند. به عنوان مثال ممکن است موهای صاف تبدیل به موهای مجعد شوند. واقعیت این است که مکانیسم تاثیر سدیم والپروات در تغییر طبیعیت مو یا ریزش آنها هنوز به درستی مشخص نشده است.
برخی محققان معتقد هستند که این نوع داروها مواد مغذی مورد نیاز موها یعنی زینک، مس و منیزیم و غیره را از بین می برند و باعث ریزش مو میشوند. خوشبختانه با قطع مصرف این داروها ریزش مو نیز متوقف میشود. البته بیمار نباید به طور خودسرانه اقدام به قطع مصرف دارو بکند و هر نوع تغییری در مصرف دارو یا تعویض آن باید تحت نظر پزشک معالج انجام شود.
تاثیر داروهای ضدافسردگی و ضدبارداری که جزو داروهای پرمصرف هستند را چگونه ارزیابی میکنید؟
مصرف برخی داروهای ضدافسردگی نیز باعث ریزش مو میشود. سیکل حیات مو با مصرف این داروها دچار اختلال شده و کوتاه میشود. در واقع ریزش مو بعد از دو تا سه ماه از شروع مصرف داروهای ضدافسردگی کلید می خورد. ریزش موی ایجاد شده در اثر مصرف این داروها با قطع مصرف دارو متوقف میشود و همهی داروهای ضدافسردگی نیز چنین عوارضی ندارند. توصیه میکنیم افراد بدون تجویز پزشک اقدام به مصرف خودسرانهی این داروها نکنند، چون عوارضی بیش از ریزش مو ایجاد میکنند.
قرص های ضدبارداری نیز تغییراتی در موها ایجاد میکنند. در واقع موی خانم ها نسبت به تغییرات هورمونی بسیار حساس است. بنابراین در دوران نوجوانی، بعد از زایمان و یائسگی به دلیل تغییرات هورمونی زیاد دچار ریزش مو میشوند. تاثیر قرص ها در خانم های مختلف متفاوت است و همه چیز به قرص مصرفی بستگی دارد. قرص های خوراکی پروژسترون و استروژن مانند یاسمین روی موها تاثیر مثبتی دارند. اما ممکن است یک ترکیب پروژسترونی دیگر با تاثیر آندروژنی (هورمون مردانه) ریزش مو ایجاد کند. در صورت مشاهده تغییراتی در وضعیت موها، بهتر است خانم ها با پزشک معالج مشورت کنند.