تبیان، دستیار زندگی
هنوز هم یارانه و حذف آن موضوعی است که افکار عمومی آن را با دقت دنبال می کنند و صاحبنظران نیز دلایل مختلفی را در رد یا تایید این مساله مورد توجه قرار کی دهند و این در حالی است که پرداخت یارانه بر بسیاری از مناسبات اقتصادی تاثیر خود را گذاشته و حذف یارانه
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

یارانه مصیبت عظما برای چه کسی بود؟

هنوز هم یارانه  و حذف آن موضوعی است که افکار عمومی آن را با دقت دنبال می کنند و صاحبنظران نیز دلایل مختلفی را در رد یا تایید این مساله مورد توجه قرار می دهند و این در حالی است که پرداخت یارانه بر بسیاری از مناسبات اقتصادی تاثیر خود را گذاشته و حذف یارانه بخشی یا همه یارانه بگیران ،دیگر اقتصاد را به قبل از اجرای این قانون باز نمی گرداند.

فرآوری: طاها رها -بخش اقتصاد تبیان
یارانه

هنوز هم یارانه  و حذف آن موضوعی است که افکار عمومی آن را با دقت دنبال می کنند و صاحبنظران نیز دلایل مختلفی را در رد یا تایید این مساله مورد توجه قرار می دهند و این در حالی است که پرداخت یارانه بر بسیاری از مناسبات اقتصادی تاثیر خود را گذاشته و حذف یارانه بخشی یا همه یارانه بگیران دیگر اقتصاد را به قبل از اجرای این قانون باز نمی گرداند.
نزدیک به 6 سال از اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها که در نهایت منجر به توزیع هزاران میلیارد تومان پول بین همه مردم ایران شد،می گذرد. هنگامی که محمود احمدی نژاد رییس جمهور وقت تصمیم گرفت تا طرح تحول اقتصادی که بعدها تبدیل به توزیع پول تبدیل شد، در اقتصاد ایران اجرایی کند،موجی از انتقاد علیه او برخاست.اقتصاددانان می گفتند،این کار موجب افزایش پایه پولی و تورم خواهد شد.چرا که منابعی برای این کار وجود ندارد و آنچه از آزادسازی قیمت حامل های انرژی بدست می آمد،کفاف رقم پیش بینی شده برای توزیع بین مردم را نمی کرد.اما محمود احمدی نژاد طرح را اجرا کرد.طرحی که پوپولیستی ترین طرح اقتصادی در تاریخ اقتصاد ایران  شد.

فردی که از راه حلال ثروتمند شده باشد،  گناهی انجام نداده و اگر کارخانه داری نباشد قشری از جامعه نمی توانند زندگی خود را تامین کنند و افراد ثروتمند با احداث کارخانه به اقتصاد کمک می کنند، اما اینکه دولت یارانه  افراد ثروتمند و پُردرآمد را قطع نکند و این افراد 45هزار تومان یارانه بگیرد و یک فردی که درآمدی هم ندارد 45هزار تومان یارانه دریافت کند، این حمایت از افراد پُردرآمد است

فراخوان دادند که همه مردم هر آنچه دارند،به دولت اعلام کنند تا دولت به آنها ماهانه 45 هزار و 500 تومان یارانه بپردازد. مرکز آماربعد از ثبت اطلاعات مردم و براساس  درآمد خانوارها آنها را به 7 دهک تقسیم کرد.تقسیم بندی که ابتدا قرار بود،مبنای پرداخت یارانه به بخش های آسیب پذیر و کم درآمد شود، اما احمدی نژاد گفته بود این یارانه پول  امام زمان است و باید بین همه مردم یکسان تقسیم شود.
وقتی حسن روحانی دولت را تحویل گرفت، متعهد به اجرای این قانون و پرداخت سالانه 48 هزار میلیارد تومان یارانه به مردم بود. دولت قبل، بدهکار به بانکها،بانک مرکزی و صندوق های بازنشستگی در مقابل کاهش بهای نفت و تحریم های بین المللی  حالا دیگر نایی برای نفس کشیدن هم نداشت.به تدریج وزرای اقتصادی شروع به گلایه و سپس اعتراض کردند.کار به جایی رسید که بیژن زنگنه، وزیر نفت تأمین منابع مالی هدفمندی یارانه ها را عذاب الیم عنوان کرد و گفته بود که تأمین این مبلغ خواب را از چشمانش ربوده است. فقط زنگنه نبود که اعتراض می کرد، علی طیب نیا، وزیر اموراقتصادی ودارایی نیز آن را مصیبت عظما خواند.
به تدریج که اعتراض ها بالا گرفت،سخنگوی دولت خطاب به مردم گفت که آنها که نیاز به دریافت یارانه ندارند، داوطلبانه انصراف دهند.به دنبال آن کمپینی هم به ابتکار اقتصاددانان طرفدار اقتصاد آزاد شکل گرفت، اما بی نتیجه ماند.
وقتی اعتراض ها، صرفه جویی در هزینه ها و کمپین بی نتیجه ماند،نوبت اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهوری بود که هشدار بدهد.او که به صراحت لهجه در بیان مسایل اقتصادی معروف است، هشدار داده بود که دولت در منابع هدفمندی یارانه ها دچار مشکل است و اگر دولت بخواهد متناسب با ردیف های هزینه برای هدفمندی پرداخت کند، کسری بودجه دولت افزایش خواهد یافت.
این سرآغازی برای حذف یارانه ها به صورت چراغ خاموش بود. سید ابوالحسن فیروز آبادی قائم مقام وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی این رقم را تا پایان سال 94 سه میلیون و 300 هزار نفر اعلام کرد.
به دنبال حذف های چراغ خاموش،اعتراض ها بالا گرفت. محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت در واکنش به اعتراض هایی که برای حذف یارانه صورت گرفته بود،گفته بود که دولت تنها برخی از افراد را که از اطلاعات آنها مطمئن بودیم از دریافت یارانه حذف کرده است.
برخی روایت ها حکایت از آن دارد که دولت  تا پایان سال 94 مجموعا 235 هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت کرده است که سهم هر ایرانی از این رقم 2 میلیون و 454 هزار تومان است. اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور گفته است که آخرین آمار یارانه بگیران قبل از حذف 3 میلیون و 300 نفر رقمی در حدود 174 هزار  نفر بیش از جمعیت ایران بوده است.
 
زمانی که دولت احمدی نژاد تصمیم به پرداخت یارانه نقدی گرفت،بهای نفت در روزهای خوش اقبالی بشکه ای 120 دلار بود.اما برای دولت اعتدال گرای حسن روحانی کاهش بهای نفت مشکلات را دو چندان کرد.با این حال دولت تصمیمی هم برای قطع یکباره به شیوه ضربتی مجلس شورای اسلامی نداشت.
مجلس نهم دولت را مکلف کرده تا یارانه خانوارهایی که سالانه بیش از 35 میلیون تومان درآمد دارند،حذف کند. با حذف این سه دهک رقمی در حدود 10 هزار میلیارد تومان از تعهدات دولت کم خواهد شد. اگرچه این حذف تعهد مالی دولت را کم خواهد کرد،اما سئوال این است که آیا منتقدان دولت یازدهم باز هم از یارانه برای رسیدن به اهداف خود استفاده خواهند کرد؟
البته در این زمینه عضو کمیسیون اقتصادی مجلس دلایل دولت را برای عدم حذف و قطع یارانه  افراد پُردرآمد سیاسی و انتخاباتی دانست، گفت: اگر دولت یارانه افراد ثروتمند را قطع نکند، این حمایت از افراد پُردرآمد است.
سیدناصر موسوی لارگانی با اشاره به هدفمندسازی یارانه ها اظهار داشت: از زمانی که قانون در مجلس تصویب شد، قرار نبود به همه اقشار جامعه یارانه نقدی پرداخت شود و مقرر بود افراد پردرآمد شناسایی شوند.

برخی روایت ها حکایت از آن دارد که دولت  تا پایان سال 94 مجموعا 235 هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت کرده است که سهم هر ایرانی از این رقم 2 میلیون و 454 هزار تومان است. اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور گفته است که آخرین آمار یارانه بگیران قبل از حذف 3 میلیون و 300 نفر رقمی در حدود 174 هزار  نفر بیش از جمعیت ایران بوده است

وی افزود: با اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها، دولت قبل به همه مردم به صورت یکسان یارانه نقدی پرداخت کرد و حتی افرادی که خارج از کشور بودند نیز یارانه دریافت می کردند و مجلس همواره در این خصوص تذکر می داد و دولت قبل حاضر نشد یارانه افراد پردآمد را حذف کند.
 منتخب مردم در مجلس دهم با بیان اینکه دولت یازدهم در روزهای نخست کاری خود در مورد حذف یارانه ثروتمندان پیش قدم شد، گفت: براساس طرح دولت تدبیر و امید ابتدا با خوداظهاری، از خود مردم خواست که از دریافت نقدی یارانه انصراف دهند که تعداد افرادی که انصراف دادند، خیلی کم بود.
 موسوی لارگانی ادامه داد: دولت بارها اعلام کرد نمی توانیم به همه مردم یارانه نقدی پرداخت کنیم و باید یارانه افراد پُردرآمد قطع شود؛ همچنین طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی در مجلس اعلام کرد که 10میلیون نفر از افراد پُردرآمد شناسایی شدند که استحقاق دریافت یارانه  را ندارند.
 وی تصریح کرد: متاسفانه با وجود شناسایی 10میلیون نفر افراد پُردآمد، نظر دولت این بود که افرادی که بیش از دو میلیون و 500هزار تومان در ماه درآمد دارند، یارانه نقدی آنها قطع شود و این موضوع را وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در توضیح قطع یارانه ثروتمندان و شاخص شناسایی و حذف پُردآمدها اعلام می کرد.
 عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به مصوبه مجلس در قانون بودجه95، گفت: اکنون مجلس تصویب کرده است افرادی که سه میلیون و 500هزار تومان درآمد دارند، یارانه نقدی آنها قطع شود؛ اما به واسطه اینکه دولت در اوایل سال آینده باید انتخابات ریاست جمهوری برگزار کند و بحث انتخابات و رای مردم در پیش است، متاسفانه توپ را در زمین مجلس انداختند.
 موسوی لارگانی اضافه کرد: دولت قبلا دلایلی را برای قطع یارانه نقدی عنوان می کرد و اکنون دلایلی برای عدم قطع یارانه مطرح می کند و به نظرم بحث سیاسی و انتخابات مطرح است و دولت نمی خواهد رای افراد پُردرآمد را از دست بدهد.
 به گفته وی، فردی که از راه حلال ثروتمند شده باشد،  گناهی انجام نداده و اگر کارخانه داری نباشد قشری از جامعه نمی توانند زندگی خود را تامین کنند و افراد ثروتمند با احداث کارخانه به اقتصاد کمک می کنند، اما اینکه دولت یارانه  افراد ثروتمند و پُردرآمد را قطع نکند و این افراد 45هزار تومان یارانه بگیرد و یک فردی که درآمدی هم ندارد 45هزار تومان یارانه دریافت کند، این حمایت از افراد پُردرآمد است.
نماینده مردم در مجلس با بیان اینکه اگر دولت مصوبه قانون بودجه سال95 مبنی بر قطع یارانه 24میلیون نفر افراد پُردرآمد را انجام ندهد، تخلف کرده است، گفت: از دولت یازدهم انتظار داریم به قانون که در مجلس تصویب شده، پایبند باشد و آن را اجرا کند و لازم الاجرا است و اگر به قانون عمل نکند، تخلف است.



منبع: تسنیم/مهر.