پاسداری نسل امروز از میراث دیروز
تبیان به نقل ازخبرگزاری شبستان، مسعود سلطانی فر، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در پیامی به مناسبت هفته جوان گفت: 29 اردیبهشت در تقویم ملی مزین به دو مناسبت ارزنده است. سالروز ولادت حضرت علی اکبر(علیه السلام) که روز جوان نامگذاری شده است و روزجهانی موزه و میراث فرهنگی. این تقارن مبارک انگیزه خوبی برای تامل در تعامل جوانان و میراث فرهنگی است.
بر اساس پژوهش های میدانی انجام شده در کشور تمایل شخصی و علاقه جوانان به تعامل با مقوله میراث فرهنگی و نقش آفرینی در این عرصه بسیار بالاتر از سایر اقشار جامعه است اما در عمل فرصت های مناسبی در این زمینه در اختیار آنان گذاشته نشده است. این مجال و امکان کمتر به آنان داده شده است که بتوانند در جایگاه حافظان میراث فرهنگی به ایفای نقش بپردازند و فعالیت ها و امور مربوط به این حوزه کمتر به آنها سپرده شده است.
نظام آموزشی کشور، کمتر به ارایه محتواهای آموزشی در حوزه میراث فرهنگی پرداخته و در مجموع نظام تعلیم و تربیت جامعه چه در خانواده و چه در مراکز آموزشی اقدامی در خور و شایسته برای درونی کردن ارزش های حوزه میراث فرهنگی در جوانان انجام نداده است. این در حالی است که جوانان می توانند توانمند ترین قشر برای پاسداری و صیانت از میراث فرهنگی باشند و در صورت بهادادن به آنان و در اختیار قرار دادن برخی امکانات و موقعیت ها، می توان از ظرفیت شگرف جوانان در عرصه حفاظت و معرفی مواریث فرهنگی استفاده و نسل جوان و عموم جامعه را از مواهب این امر بهره مند کرد. در این زمینه توجه به نکات زیر می تواند راهگشا باشد:
1-میراث فرهنگی عرصه ای است که می تواند در ابعاد متعدد جوانان را در فرایندی مثبت و سازنده درگیر خود کند. از جمله این ابعاد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نسل جوان علاقه شدیدی به سفر و گشت و گذار دارد ولی به دلیل مشکلات اقتصادی و محدودیت های دیگر این نیاز و اشتیاق جوانان ارضاء نمی شود.وجود هزاران اثر تاریخی جذاب در سرزمین مان ظرفیتی شگرف است تا با فراهم سازی امکان سفرهای همگانی ، گروه های جوانان شیفته سفر را با میراث کشورمان آشنا کنیم و در این فرایند علقه ای پایدار و زیبا میان جوانان و مواریث فرهنگی برقرار نماییم.
- میراث فرهنگی دارای ظرفیتی شگرف جهت ایجاد اشتغال برای جوانان است . احیاء و بهره برداری از اماکن تاریخی از جمله طرح هایی است که در این زمینه در سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری دنبال می شود و استفاده از جوانان در این زمینه و هم چنین در طرح هایی هم چون حفاظت و نگهداری از آثار و بناهای تاریخی می تواند بسیار مفید و موثر باشد.
-2 بی شک سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری متولی رسمی برنامه ریزی و نظارت کلان در حوزه های سه گانه فعالیت خویش است ، اما این به معنای رفع مسوولیت از دیگران و به ویژه جوانان نیست ، چرا که مردم ایران در اقصی نقاط این سرزمین تاریخی و زیبا همواره درکنارمیراث فرهنگی زندگی می کنند و نفس می کشند و جدا شدن زندگی مردم از میراث و هویت تاریخی آنان غیر ممکن است . هم چنین نکته دیگری که در این زمینه اهمیت دارد و باید روی آن کار کرد فرهنگسازی برای چگونگی حفظ و احیاء و بهره برداری از میراث فرهنگی است . بدون شک نسل جوان ما می تواند در این عرصه نقشی بسیار مهم ایفا کند و این برعهده خانواده ها ، نظام آموزشی و به ویژه سیاستگذاران و دولتمردان است که پل های اتصال حوزه میراث فرهنگی به جوانان را بسازند و آنان را دراین مسیر ارزشمند قرار دهند.
3- یکی ازظرفیت های عظیم برای ورود جوانان به حوزه میراث فرهنگی و ایفای نقش آنان در صیانت از مواریث فرهنگی و نیز فرهنگسازی در این زمینه ، گسترش فعالیت تشکل ها و سازمان های مردم نهاد است که خوشبختانه با وجود بخش تشکل ها در بدنه سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری ، این امر به صورت جدی دنبال می شود و هم اکنون تشکل های متعددی در سراسر کشور در تعامل با سازمان در این حوزه فعالیت می کنند و اکثراعضای آنان نیزجوانان هستند.
4- تعامل با آموزش و پرورش و دانشگاه ها از جمله راهکارهای موثر برای ورود جدی نسل جوان به حوزه میراث فرهنگی است. خوشبختانه فرهنگ بازدید از موزه ها و کاخ موزه ها در بدنه نظام آموزشی ما در حال توسعه است و تعامل نزدیکی میان سازمان میراث فرهنگی و نهادهای آموزشی وجود دارد تا نسل جوان هر چه بیشتر با میراث فرهنگی انس بگیرد.
5- برگزاری مسابقات و جشنواره های مختلف جهت تولید محصولات فرهنگی هم چون فیلم – کتاب – عکس و نقاشی – روایت و داستان در قالب های دانشجویی و دانش آموزی از دیگر راهکارهای موثر برای عمق بخشیدن به تعامل جوانان با میراث فرهنگی است که طبیعتا باید با مشارکت نهادهای مختلف انجام گیرد.
6- نقش جوانان درحفظ آیین های مربوط به میراث معنوی بسیار مهم است و نسل جوان در آیین هایی هم چون نوروز، جشن ها ، مسابقات و بازی های سنتی نقشی اصلی را داشته اند و لذا احیای آیین های اصیل فرهنگی با مشارکت جوانان ، می تواند شرایط ورود سازنده جوانان در عرصه میراث فرهنگی را فراهم سازد.
در خاتمه تاکید می شود نسل جوان جامعه وظیفه مهمی در انتقال مواریث و دستاورد های نسل دیروز به نسل های فردا و نیز صیانت و نگهداری و معرفی مواریث فرهنگی کشورمان به جهانیان بر عهده دارد. نسل جوان ما در تمامی برهه ها نشان داده است که ظرفیت و استعداد سرشاری برای انجام کارهای ظاهرا ناشدنی دارد، و بدون شک عرصه میراث فرهنگی نیز از این قاعده مثتثنی نیست. رویکرد مثبت دولت یازدهم به نقش بی بدیل جوانان در آبادانی و سازندگی کشور، مجال ارزنده ای را فراروی این نسل پویا قرار داده است و در چنین فضایی با تدبیر و برنامه ریزی می توان به تحقق سهم جوانان در صیانت از میراث فرهنگی و حفظ و احیای ظرفیت های این عرصه امید بست.
سالروز میلاد با سعادت حضرت علی اکبر(علیه السلام) و روز جوان را به جوانان برومند ایران اسلامی تبریک و تهنیت می گویم و امیدوارم نسل جوان در سایه پیروی از منش و رشادت آن حضرت، هم چون همیشه منشاء حرکت، جوشش و پویش در تمامی عرصه های کار و تولید و نوآوری باشند.
