وقتی قوانین جشنوارهها دست تذهیبکاران را میبندد
زهرا صلواتی، هنرمند تذهیبکار گفت: مسئله مهمی که در این باره وجود دارد این است که به جهت واردات بیرویه سبکها و روشهای مدرن طراحی و صفحهآرایی که بیشتر منبعث و متأثر از هنر غربی هستند، گونههای هنری ما در امر طراحی و صفحهآرایی همچون تذهیب و تشعیر رو به فراموشی رفته و دیگر کمتر کسی را میتوان یافت که به این هنر علاقهمند بوده و پیگیر رویدادها و تحولات آن باشد.
وی با اشاره به اینکه بیشترین مورد استعمال هنر تذهیب در زمینه کتابت و صفحهآرایی قرآن و ادعیه است، گفت: کیفیت کار یک تذهیبکار را جدای از دانش و تسلط او بر نوع طراحی و شیوهها و اسلوب فنی آن، مواد و متریالی تضمین میکند که تهیه آنها هزینهبر است و مثلاً اگر قرار باشد به اصالت این هنر رجوع کنیم باید در طراحی و اجرای آن از ورقههای طلا استفاده شود و یا رنگهای طبیعی در زمینه کار اجرا شود که به غیر از هزینه بالای تمام شده، تأمین آنها نیز با مرارتهای زیادی همراه است.
صلواتی تصریح کرد: این در حالی است که هنرمندان تذهیبکار که با علاقه وافری به این هنر مشغول هستند نمیتوانند از پس هزینههای گزاف خلق آثار خود و فعالیت مستمر در این حوزه برآیند، لذا به مواد و ملزوماتی با کیفیت پایین روی میآورند که هر چند برای آموزش مناسب است، اما در سطح حرفهای زحمات یک تذهیبکار را که در روند خلق اثر خود متحمل زحمات فراوانی میشود را به هدر میدهد؛ چرا که تولید اثر با مواد بی کیفیت، ماندگاری آن را تا حد زیادی کاهش خواهد داد.
این هنرمند تذهیبکار در ادامه گفت: هنرمندان تذهیبکار در فعالیت حرفهای خود نیازمند امنیت شغلی و حرفهای هستند، قطعاً اگر ساز و کاری قانونمند تعریف شود که علاوه بر تأمین مایحتاج فعالیت تذهیبکاران با توجه به میزان تخصص آنها و سابقهای که در امر تذهیب دارند، سفارش کار به میزان قابل قبولی به آنها داده شود، این جامعه هنری بیشتر به فعالیت در این رشته هنری ترغیب خواهند شد.
وی افزود: آنچه که ما در زمینه تولید آثار تذهیب انجام میدهیم به شکل کاملاً شخصی صورت میگیرد و عموماً به دلیل آنکه فضای میانی صفحهای که تذهیبکاری روی آن انجام شده است به غیر از آنکه هر از چند گاهی در قالب برپایی یک نمایشگاه در معرض دید علاقهمندان قرار میگیرد، هیچ کاربرد دیگری ندارد؛ لذا نیازمند ایجاد یک تشکیلات نظاممند واسط هستیم که میان خطاطان و خوشنویسان و همچنین جامعه تذهیبکاران و نگارگران ارتباطی ایجاد کند که آثار نگارش شده به ویژه در حوزه کتابت قرآن برای تذهیب در اختیار هنرمندان تذهیبکار قرار گیرد که البته این فرایند اصولیتر است؛ چرا که هنرمند تذهیبکار با در اختیار داشتن متن نگارش یافته، خلاقیت بیشتری در زمینه هنر خود متأثر از متن کتابت شده به خرج خواهد داد.
صلواتی تأکید کرد: در طول سال شاهد برگزاری رویدادهای متعددی در زمینه هنرهای تجسمی هستیم. از دوسالانهها(بیینال) گرفته تا جشنوارههای خرد و کلانی که البته به هنر تذهیب و تشعیر و نگارگری نیز توجه نشان میدهند؛ با این وجود تأثیر برگزاری این رویدادها در امر جذب و تشویق هنرمندان برای پرداختن به هنر تذهیب ناچیز است.
وی در پایان گفت: دلیل این امر نیز آن است که معمولاً قوانین و مقرراتی که آنها در زمینه برگزاری این رویدادها وضع میکنند دست و پاگیر است و بیشتر از آنکه سازوکار تشویقی داشته باشند، سلبی هستند؛ به طور مثال مقرراتی که در زمینه شرکت در جشنواره هنرهای تجسمی وجود دارد به هنرمند تذهیبکار اجازه کار با هر مواد و متریالی را نمیدهد و مثلاً باید در اجرای یک اثر تذهیب از مواد گرانقیمت همچون طلا استفاده کنند؛ این در حالی است که در این شرایط ما نیازمند ورود افراد بیشتری در حوزه هنر تذهیب هستیم و بعدها میتوان این سختگیریها را در سطوح حرفهای و برای انجام کارهای فاخر اتخاذ کرد.