تبیان، دستیار زندگی
باید برنامه بریزیم كه آن را اول وقت انجامش بدهیم، اما باید در نظر بگیریم كه یكی از زمان های مهم برای این مهم صبح است كه خیلی هم اول وقت بودنش مهم است. بنابراین برای آن هم باید نقشه داشته باشیم تا حتماً در طرحمان آن را هم به اول وقت برسانیم. اما قبول دارم
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

چه کنیم هنگام مرگ شهادتین بگوییم؟

باید برنامه بریزیم كه نمازمان را اول وقت بخوانیم، اما باید در نظر بگیریم كه یكی از نمازهایمان نماز صبح است كه خیلی هم اول وقت خواندنش مهم است. بنابراین برای آن هم باید برنامه ای داشته باشیم تا حتماً آن را هم به اول وقت برسانیم. اما مشكلش خیلی بیشتر از ظهر و عصر و مغرب و عشاء است.

فرآوری: زهرا اجلال - بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
نماز خواندن

آیات و روایات سفارش مى كنند كه نماز را در وقت فضیلتش بخوانید. قرآن مجید، نماز اول وقت را یكى از صفات مؤمنان مى داند و مى فرماید: مؤمنان كسانى هستند كه نمازهایشان را حفظ مى كنند. حفظ نماز به این است كه نمازگزاران آن را از اول وقت به تأخیر نیندازند. (بخشی از کتاب سجاده عشق اثر نعمت الله صالحی حاجی آبادی)
وقت فضیلت هر نماز، اول وقت آن است . روایات فراوانى در مورد فضیلت نماز اول وقت، از پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله و سلم و امامان معصوم علیهم السلام رسیده است، از جمله :
رسول گرامى اسلام صلى الله علیه و آله و سلم فرمود: هنگامى كه اول وقت نماز فرا مى رسد، ملكى از زیر عرش الهى ندا مى كند و مى گوید: ایها الناس آماده نماز شوید و به وسیله آن، آتش هایى را كه براى خودتان روشن كرده اید خاموش نمایید. در این جا، آن حضرت مى خواهد بفرماید، كسى كه اول وقت مشغول نماز شود، اولین كسى است كه به سرعت جواب نداى آن ملك را داده و مبادرت به عمل صالح كرده است و این سرعت و مبادرت نمودن در اعمال صالح از روش پیامبران است .

فضیلت نماز اوّل وقت و علت ثواب زیاد آن

امام صادق علیه السلام فرموده است: هرکس که نمازهایش را در اول وقت بگذارد، ملک الموت وعده داده است که خودش شهادتین را به او تلقین کرده و شیطان را از او دور می کند.

در احادیث و روایات، نماز به ستون خیمه شبیه شده است. و در توضیح مطلب آمده است که اگر دین را به خیمه تشبیه کنیم، خیمه از چادر، میخ و طناب و ستون تشکیل می شود. زکات و صوم و سایر واجبات مانند میخ و طناب خیمه است و نماز مثل ستون است که اگر ستون خیمه نباشد بقیه به درد نمی خورند.
از جمله دلایل ثواب و فضائل نماز اول وقت، می توان به تصریح و تأکید قرآن بر محافظت از نماز (حافظوا علی الصلوات والصلوة الوسطی، بقره، آیه 238) اشاره نمود که توصیه ای، علاوه بر دستور، به برپا داشتن آن است. (وَ أَقِیمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِینَ، بقره، آیه 43)
روشن است که محافظت از نماز تنها از یک بُعد و جهت مقصود نبوده بلکه از جمیع جهات، مورد نظر آن است و یکی از آن جهات، رعایت وقت و اهتمام به اول وقت است که نشان از ارزش و اهمیت دادن به امر الهی می باشد و این امر، جدای از این حقیقت است که در خود وقت و زمان، حکمت ها و اسراری نهفته که قرار گرفتن در آن زمان و دقت در رعایت آن، می تواند مبدأ و تحقق بخشِ آثار فراوان و وصف ناپذیری در زندگی آدمی باشد.
به علاوه اگر عمل به وظایف و تکالیف دینی، خصوصاً تکالیفی (همچون نماز و روزه و ...) که مقید به زمان خاصی هستند، دلیل بر ترجیح و برتری عاملِ آن نداشت و مکلف می توانست، در هر زمان و به میل خود آنها را بجای آورد، خداوند در قرآن از تعابیری نظیر؛ سابقوا الی مغفرة من ربکم ...، والسابقون السابقون اولئک المقربون و ... استفاده نمی کرد. پس سبقت گرفتن و قرار دادن درج مقربون، برای سبقت گیرندگان در قرآن، در عوضِ انجام تکالیف و وظایف الهی در اول وقت آن و پیشی گرفتن از دیگران، گواهی دیگر بر ارزش و فضیلت نماز اول وقت است.
همچنین در کلام معصومان (علیه السلام) نیز به فضیلت اول وقت تأکید و تصریح بسیاری شده است نظیر:
قال على (علیه السلام): نماز را در وقت مقرر آن به جاى آور، و به خاطر فراغت عجله مكن و به علت اشتغال آن را به تاخیر میفكن، و بدان كه همه اعمال تو بسته به نماز تو است.(نهج البلاغه، نامه 27)   قال الباقر (علیه السلام): هرگاه نماز در اول وقت بالا برود، سفید و درخشان به سوى صاحبش باز مى گردد و به او خطاب مى كند: از من مواظبت نمودى خدا تو را حفظ كند، و هرگاه در غیر وقت خود و بدون شرایط بالا برود، سیاه و تاریك به سوى صاحبش باز مى گردد و به او مى گوید مرا تباه ساختى، خدا تو را نابود كند. (وسائل الشیعه، ج 3، ص 78)
امام باقر علیه السلام: هر مؤمنى كه به نمازهاى واجب اهمیت دهد و آنها را به وقتش بخواند، از غافلان نیست. (الكافی : 3 / 270 / 14 منتخب میزان الحكمة : 430)
امام صادق علیه السلام فرموده است: هرکس که نمازهایش را در اول وقت بگذارد، ملک الموت وعده داده است که خودش شهادتین را به او تلقین کرده و شیطان را از او دور می کند.
که البته در فضیلت و ارزش نماز اول وقت روایات بسیاری است که در این مجال به همین اندازه بسنده می شود و با این کلام ختم می کنیم که "اگر در خانه کَسَ است/ای خردمند، یک حرف بس است.

آثار نماز اول وقت:

هرگاه نماز در اول وقت بالا برود، سفید و درخشان به سوى صاحبش باز مى گردد و به او خطاب مى كند: از من مواظبت نمودى خدا تو را حفظ كند، و هرگاه در غیر وقت خود و بدون شرایط بالا برود، سیاه و تاریك به سوى صاحبش باز مى گردد و به او مى گوید مرا تباه ساختى ، خدا تو را نابود كند

نماز اول وقت در نصوص دینی، مورد تأكید بسیار قرار گرفته و فضایل فراوانی برای آن نقل شده است. از نظر تأثیرات روحی، روانی و اجتماعی، می توان امور زیر را نام برد:
الف) عادت دادن شخص به نظم.
ب) وجود نشاط و آمادگی و حضور قلب بیشتر جهت انس و ارتباط با خدا و تقویت كمالات نفسانی.
ج) زمینه سازی جهت برگزاری جماعت های بزرگ و انس و الفت و اتحاد بیشتر مسلمانان. توضیح آنكه: وقتی جامعه اسلامی مقید به خواندن نماز در اول وقت باشند، در هر منطقه غالب مردم هم زمان به نماز خواهند ایستاد. این مسأله آمادگی آنان را برای جماعت و ایجاد صفوف گسترده و پرجمعیت بیشتر می كند. در حالی كه نماز در غیر اول وقت، در بین زمانه های مختلف پركنده می شود و از اجتماع و شكوه عبادی و انس و الفت مؤمنان در مراكز دینی می كاهد.
در مورد ارزش نماز اول وقت آیة الله مصباح می گوید: آیة الله بهجت از مرحوم آقای قاضی (ره) نقل می کردند که ایشان می فرمود: «اگر کسی نماز واجبش را اول وقت بخواند و به مقامات عالیه نرسد مرا لعن کند!
اول وقت سرّعظیمی است «حافظوا علی الصلوات: در انجام نمازها کوشا باشید.» خود یک نکته ای است غیر از « أقیموا الصلوة: و نماز را بپا دارید.» و همچنین که نماز گزار اهتمام داشته باشد و مقید باشد که نماز را اول وقت بخواند فی حدّ نفسه آثار زیادی دارد، هر چند حضور قلب هم نباشد.»

شیطان از چه كسی هراس دارد؟

نماز را در وقت مقرر آن به جاى آور، و به خاطر فراغت عجله مكن و به علت اشتغال آن را به تاءخیر میفكن، و بدان كه همه اعمال تو بسته به نماز تو است

اگر روایت این باب را دیده باشیم، می فرماید كه شیطان از كسی كه نمازش را اول وقت می خواند و بر آن مراقبت می كند، همیشه ترسان است. «لایَزالُ الشّیطانُ زائِلاً مِن بَنی آدم». این نكته را هم به نماز اول وقت اضافه كنیم كه نماز صحیح بخوانید. بنابراین برای این كه نماز صحیح باشد، من ناگزیرم كه ركوع صحیح بیاموزم، غسل صحیح بیاموزم، یك حمد و سوره ی صحیح بیاموزم و مسائل دیگر نماز را بیاموزم كه اگر كلش را جمع كنی، ممكن است در سه چهار ساعت بشود به همه اش پرداخت.

کلام آخر:

اگر می خواهید همیشه سالم و محفوظ بمانید، نماز اول وقت بخوانید. نماز اول وقت ایجادكننده ی ترس از خداست. بعضی جوان ها دو دقیقه نماز می خوانند؛ نه دو دقیقه و نه نیم ساعت.
«سبحان ربی العظیم و بحمده» را صحیح بگو؛ یك بار بگو، اما صحیح و با آرامش بدن. صحیح خواندن نماز مثل این است كه انسان به دیوار مستحكمی تكیه كرده باشد. این امر را اگر شما به دست بیاورید، حتی با نیروی خیلی زیاد هم این زمین نمی خورد. شاید تكان بخورد، اما زمین نمی خورد. ممكن است حوادث مهمی هم برایش پیش بیاید، اما آن حوادث با نماز اول وقت و صحیح، او را به زمین نمی زند.



مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.