35 نکته طلائی در افزودن عزت نفس
عزت نفس و روشهای افزایش آن در دانش آموزان(2)
یكی از دلایل عمده بسیاری از اختلالات رفتاری و شخصیتّی در كودكان و نوجوانان، ضعف در اعتماد به نفس و احساس خودارزشمندی (عزت نفس) است، بنابر این امروزه در اصلاح و درمان بسیاری از این اختلالات، پرورش و تقویّت احساس عزت نفس و اعتماد به نفس و مهارتهای فردی و اجتماعی آنان، نقش بسزایی ایفا می كند. از این رو با توجه به اهمیّت عزت نفس در رشد شخصیت و سلامت روانی كودكان و نوجوانان، در جهت تقویت و افزایش آن، موارد زیر به والدین و دست اندركاران تعلیم و تربیّت توصیه می شود:
1-روحیه دینی و ایمان مذهبی را در كودكان و نوجوانان تقویت كنید.
2- سعی كنید در برخورد با كودكان و نوجوانان، توانمندی های آنها را مورد نظر قرار دهید، نه ناتوانی ها را.
3- زمینه كسب تجربه های خوشایند از فعالیت های مستقل و آزاد را برای آنها فراهم كنید.
4-تجربه های موفقیت آمیز آنان را افزایش دهید.
5-قدرت تحمّل كودكان و نوجوانان را برای مواجه شدن با ناكامی های احتمالی افزایش دهید.
6- رفتار مصمّم و مطمئن و در عین حال مطلوب كودكان و نوجوانان را تقویت كنید.
7- كودكان و نوجوانان را در كنترل احساسات و عواطف خود یاری دهید.
8-مهارتهای اجتماعی كودكان و نوجوانان كمرو و فاقد اعتماد به نفس را افزایش دهید.
9- آنان را با الگوهای رفتاری مطلوب آشنا كنید.
10-از انجام هر گونه رفتار تنبیهی و تحقیرآمیز درباره ی دانش آموزان خودداری كنید.
11- از مقایسه كردن دانش آموزان بپرهیزید و تفاوتهای فردی را مورد نظر قرار دهید.
12-در برخورد با كودكان و نوجوانان، ملایم و منطقی باشید.
13- اجازه ابراز وجود را به دانش آموزان خویش بدهید و به نظریات آنها احترام بگذارید.
14- نظریات خویش را به دانش آموزان تحمیل نكنید و آنها را به صورت ساده و عینی، قابل لمس و درك برای آنان توضیح دهید.
15- به دانش آموزان درحد توانایی هایش مسئولیت بدهید.
16- در انجام كارهای روزانه، آنها را هدایت، ارشاد و تشویق كنید.
17- به آنها در حد لزوم اجازه فعالیّت و بازی دهید.
18-در برخورد با آنان حالت پذیرندگی، و نه طردكنندگی داشته باشید.
19- از وابسته كردن بیش از حد دانش آموزان به خودتان بپرهیزید.
20- آنها را هیچ گاه با موضوعات خرافی نترسانید.
21- بین دانش آموزان تبعیض قائل نشوید و با آنان یكسان رفتار كنید.
23-نسبت به احساسات و عواطف كودكان یا نوجوانان خود، بی تفاوت نباشید، آنها را به گرمی بپذیرید و تا حد امكان آنها را یاری كنید.
24-با آنها همانند دوستان صمیمی رفتار كنید.
25-توجه داشته باشید كه مشاجرات لفظی در خانه (میان پدر و مادر) در روحیه یا رفتار كودك یا نوجوان منعكس می شود.
26-به سرگرمی ها و تفریحات مناسب در زندگی كودكان اهمیت دهید و نسبت به آنها بی تفاوت نباشید.
27-محبّت شما نسبت به فرزندتان به صورت تظاهرات سطحی ابراز نشود. خالص ترین و سالم ترین محبت در تلاشی كه به طور روزمره برای اعطای اعتماد به نفس و استقلال به فرزندتان به عمل می آورید، جلوه گر می شود.
28-در محبّت كردن به كودكان، راه افراط یاتفریط را در پیش نگیرید، محبت متوسط توأم با صمیمیّت، اثر فراوانتری دارد.
29- به فرزندتان احساسی بدهید كه بداند دوست داشتنی و قابل احترام است، اما هرگز با او نوزادوار رفتار نكنید.
30-توقعات كودكان را در حدّ معقول و درست برآورده سازید.
32- در پرورش استعدادهای بالقوه دانش آموزان جدیّت به خرج دهید.
33-در شرایط آموزشی، بر فعالیت دانش آموزان در یادگیری تأكید شود نه بر پیشرفت آنان، زیرا تأكید بر فعالیت یادگیری، به جای تأكید بر درستی و نادرستی پاسخ، برانگیزنده ی كوششهای دانش آموزان است.
35- برای آن كه كودكی با عزّت نفس بالا پرورش دهیم، باید خود دارای عزّت نفس شایان توجّهی باشیم.
نویسنده:زهرا واشقانی فراهانی- كارشناس دفتر بهداشت و تغذیه
مقالات مرتبط:
- روشهای عملی برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان