فرماندهان ارشد داعش کشته شده اند

آمریکا کشته شدن ابو عمر الشیشی را در ۱۴ مارس اعلام کرد، هر چند این خبر هنوز تایید نشده است. ابوعمر معروف ترین فرمانده خارجی در داعش بود که رهبری بسیاری از مبارزات در شرق سوریه را پس از عضویت در این گروه در ۲۰۱۴ برعهده داشت.

بخش سیاست تبیان

در هفته های گذشته اخبار زیادی از کشته شدن فرماندهان ارشد گروه های تروریستی در سوریه منتشر شد و از همین رو بسیاری آن را نشانه ای از نابودی قریب الوقوع گروه هایی چون داعش دانستند.

در ماه گذشته، آمریکا ۱۲ تروریست بدنام فعال در سازمان های مختلف در سوریه را به هلاکت رسانده است. این مبارزین، کهنه سربازان جنگ های بسیاری از دهه ۸۰ در افغانستان، مصر، سوریه، چچن و عراق بوده اند. هدف قرار دادن این تعداد مامور بلند مرتبه در نقاط مختلف کشور و در مدت زمان کوتاه نشان می دهد که سوریه چگونه تبدیل به یک بوته محک برای حرکت های به اصطلاح جهادی در پنج سال گذشته شده است.

اخیرا دو مبارز مشهور مصری با حملات هوایی آمریکا در ادلب در خودروی خود کشته شدند. یکی از آن ها رفاعی طه المصر، یکی از پایه گذاران یک گروه بنیادگرا به نام جماعت اسلامی بود که متهم به کشتار الاقصر در ۱۹۹۷ هستند که ۶۰ گردشگر خارجی قتل عام شدند.

دومین نفر، ابو عمر المصری، کهنه سرباز جنگ چچن و از نزدیکان ثامر صالح عبدالله ملقب به عمر خطاب است. او با هم رزم قدیمی خود در چچن، مسلم ابو الولید، سیف الله و صلاح الدین به سوریه سفر کرده بود.

به گفته خالد القیاسی، یک متخصص عراقی درباره گروه های منطقه، رفاعی چند روز قبل از کشته شدن خود به سوریه آمده بود تا اختلافات بین فرماندهان جبهه النصره را سامان دهد و بین گروه های تروریستی سوریه، اتحاد ایجاد کند.

اختلافات بین خط های ملیتی، یکی از سرمنشاءهای اختلافات گروه های بنیادگرای کشور بوده است. یکی از اختلافات بین فرماندهان اردنی در مورد جبهه النصره بوده که بسیاری معتقدند این گروه ها به ویژه در جنوب سوریه، کنترل می کنند.

سخنگوی جبهه النصره، ابو فارس السوری نیز در ۴ مارس در حملات هوایی کشته شد

ابو فارس، اهل مضایا نزدیک دمشق بعد از چندین بیانیه علیه برخی در احرار الشام و جبهه النصره که خواهان جدایی از القاعده بودند نزاع بین گروه ها را تشدید کرد. ابو فارس این حرکت را از طرف کشورهای منطقه برای تفرقه انداختن در گروه می دانست و بیانیه های او را چیزی غیر از نگاه های داعش نسبت به گروه های منطقه که سعی در تمایل به نظم ژئوپولتیک منطقه دارند، نمی دانند.

همچنین آمریکا کشته شدن ابو عمر الشیشی را در ۱۴ مارس اعلام کرد، هر چند این خبر هنوز تایید نشده است. ابوعمر معروف ترین فرمانده خارجی در داعش بود که رهبری بسیاری از مبارزات در شرق سوریه را پس از عضویت در این گروه در ۲۰۱۴ برعهده داشت.

ابو عثیر العبسی، مردی که به خاطر نگاه های سخت گیرانه حتی در بین زندانیان صیدنایا قبل از درگیری های سوریه شناخته می شد؛ او در ۲۰۱۱ در بین صدها نفر مانند خود آزاد شد و در ۲۰۱۳ گروهی مستقل را تشکیل داد که بعدها به داعش پیوست. او یکی از فرماندهان اصلی در یاری رسانی به فرمانده داعش، ابوبکر البغدادی در اواخر ۲۰۱۲ در کنار زدن رهبر جبهه النصره، ابو محمد الجولانی بوده تا بتواند حکومت خود را در سوریه گسترش دهد.

مهم ترین فرد در بین کشته های گزارش شده، عبد الرحمان مصطفی القادولی است که بیشتر با نام جنگی خود، ابو علاء العفری، ابو علی الانباری یا حاج ایمان شناخته می شود. مقامات عراقی چهار بار و مقامات آمریکایی دو بار مرگ او را اعلام کرده اند اما احتمالا این بار موثق است چون برخی حامیان داعش نیز در شبکه های اجتماعی برای او عزا گرفته اند. پنتاگون در ۲۵ مارس کشته شدن او را گزارش داد.

اطلاعات کمی از العفری در دست بود و بسیاری از اطلاعات درباره وی نادرست از آب درآمد. متخصصین امنیتی او را با یک افسر سابق رژیم صدام حسین اشتباه گرفته بودند اما او یک مبارز تروریستی از دهه ۸۰ در عراق بوده است. در ۱۹۹۸ او از شهر ةلعفر در نزدیکی موصل به افغانستان رفته بود و در ۲۰۰۴ به القاعده در عراق پیوست.

او از سال ۲۰۰۴ به عنوان مسوول عالی شریعت در این سازمان به شکل های مختلف فعالیت داشته است.

در چند سال گذشته، او امیر ولایت، یا ایالت شده و از ۲۰۱۴ فرماندهی دستگاه امنیتی را بر عهده داشته است. شایعات زیادی بوده که او سال قبل به لیبی رفته است. ابو علی الانباری، یکی از نام های جنگی اوست که به اشتباه به عنوان فرد دیگری تلقی می شده است.

از آن زمان، او یک فرد کلیدی در شکل دهی تفکر داعش به شکلی که امروز آن را می شناسیم بوده است. او در قریب به ۴۰ سخنرانی برای مفتی های این گروه که نگاه های سخت گیرانه داعش را دارند، کرده است و از رد دموکراسی های مردن تا تخریب مکان های مقدس برای صوفی و شیعه تا منع نماز خواندن پشت سر امامی در هر کجای دنیا گفته است. سخنان او پنجره ای به چگونگی منطق قبولاندن این دیدگاه ها به اعضای گروه نشان می دهد که حتی برخی مبارزین نیز این دیدگاه ها را قبول ندارند.

سازمان هایی مانند القاعده و داعش از حیث سازمانی توانسته اند بعد از هدف قرار گرفتن فرماندهان به حیات خود ادامه دهند. بیشتر اعضا و رهبران نیز قابل تعمیم بوده و گروه می تواند بدون آن ها ادامه دهد.کشتن رهبران بلند پایه در ماه های قبل تاثیر قابل توجهی در میدان مبارزه نداشته است. هر چند ممکن است تاثیری بر تغییر تفکر گروه داشته باشد، به ویژه که اهداف عمدتا از چهره های ایدئولوژیک گروه بوده اند.