تبیان، دستیار زندگی
روزهای پایانی فروردین ماه یادآور و سالروز پیوستن ننه بانو به فرزندان شهیدش است که سالهای پایانی عمر خود را در خلوتی الهی با آنان گذراند و تنها مونسانش بودند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

میراث ننه بانو

روزهای پایانی فروردین ماه یادآور و سالروز پیوستن ننه بانو به فرزندان شهیدش است که سالهای پایانی عمر خود را در خلوتی الهی با آنان گذراند و تنها مونسانش بودند.

صالح اکبری - بخش فرهنگ پایداری تبیان
ننه علی

آشنای تاریخ مقاومت

ننه علی یا همان «ننه بانو فتح اللهی» نامی آشنا در تاریخ مقاومت ایران  از روزهای انقلاب و دفاع مقدس که بر پیکره ایثار ثبت شده است. اگر حدود ده سال قبل گذرتان به گلزار شهدای بهشت زهرا افتاده باشد، ممکن است نام «ننه علی» را برای یکبار هم که شده شنیده باشید. مادری که 33 سال قبل میان قطعه 24 نزدیک مزار شهید 13 ساله حسین فهمیده، اتاقکی کوچک با دیوارهای فلزی ساخت تا باقی عمرش را مهمان مزار شهیدش باشد.
 ننه علی تنها مادر شهیدی است که در مزار شهدای بهشت زهرا(س) و کنار فرزندش آرمیده است ننه علی اسوه ایثار، شکیبایی و مهر مادری بود که اراده پولادین و لطافت قلب سرشار از ایمانش او را به نمادی از مادران غیور ایرانی تبدیل کرد.«ننه علی » همچو الماسی درخشان در دل شب های تار بهشت زهرا(س)  است .او اسوه ایمان، صبر، انتظار و اهل دل بود و سال ها بدون خستگی در کلبه نورانی اش، وفاداری اش را به انقلاب اسلامی و فرزند شهیدش نشان داد.
فوت ننه علی و آلونکی که برای بودن کنار فرزندش بر سر مزار «شهید قربانعلی رخشانی مهماندوست » ساخته بود، حکایت از جنجال رسانه ای دارد که مانند تمامی موضوعات جنجال ساز رسانه ای پس از گذشت سالی دیگر نه تنها کسی به تخریب آلونک که به خود ننه علی هم یا نپرداخت یا بسیار نا محسوس از او و فرزند شهیدش یاد شد.

ننه علی در روزهای آخر زندگی به بیماری آلزایمر مبتلا شده بود و در سن 100 سالگی در فروردین ماه سال 1391 به فرزندش پیوست. بعد از فوت ننه علی ماجراهایی پیش آمد که دستمایه اخباری توسط برخی رسانه ها شد

به بهانه یادکردی از این بانوی ایثارگر و مادر شهیدان در این ایام که مصادف با وفات و کفن و دفن وی شده است پای گفتگو با «قاسم ملک زاده» تنها نوه ننه علی نشستیم.
ملک زاده در این گفتگو ضمن بیان روایتی از زندگی این مادر و فرزند شهیدش گذری به اتفاقات تدفین و تخریب اتاقک مادربزرگ می زند.

روایت زندگی مادر شهیدان

ننه علی حدود هفتاد سال پیش پس از جدایی از همسر ناخلفش همراه دو فرزند خردسالش به تهران آمد تا با کار در غربت تهران فرزندان خلفی برای اسلام تربیت کند و با کارگری و زحمت فراوان، لقمه نان حلالی بر سر سفره کودکانش بگذارد. گویا این سر آغازی بود برای ثبت رشادت ها و از خودگذشتگی های ننه علی؛ قربانعلی در آن زمان بچه شیرخوار کوچکی بود و عالیه هم  7 ساله بود.

شهادت قربانعلی ننه

روزها و شب ها بر سن قربانعلی می افزایید تا در بحبوه انقلاب  قربانعلی که کارمند بخش کترینگ شرکت هواپیمایی ملی ایران شده بود، با آتش سوزی سینما رکس آبادان، کارکنان هواپیمایی هم اعتصاب کردند.
آن روز قربانعلی سراسیمه به خانه می رود و با برداشتن ساک دستی اش می گوید: «کارکنان هواپیمایی اعتصاب 3 روزه کرده اند و من هم باید به اهواز بروم.»...
من و ننه با شنیدن این خبر پریشان می شود. قربانعلی با آنکه عجله داشت به اتاقی که ننه در آن کز کرده بود رفت و دستان او را بوسید و گفت: «ننه منو ببخش. باید برم. کار مهمی واسم پیش آمده.»
ننه با آنکه هنوز از دست پسرش دلخور بود ولی طاقت نیاورد و دستی به سرش کشید و گفت: «برو اما خیلی زود بیا. تو خودت می دونی که من بدون تو نمی تونم زنده بمونم. تو رو به خدا قسم می دم مواظب خودت باش و زود بیا.»
قربانعلی عضو اصلی شاخه های مبارزه با ساواک و رژیم شاهنشاهی بوده و آن روز، ماموریت انتقال بخشی از اعلامیه های حضرت امام (ره) به اهواز را داشته است. او همراه با اعلامیه ها توسط ساواک دستگیر شده و به دلیل شکنجه زیاد به شهادت رسیده بود.

ننه علی

مزار نشینی ننه بانو

ننه وقتی خبر شهادت قربانعلی را شنید باورش نشد. ساک کوچکی جمع کرد و راهی اهواز شد. پیکر قربانعلی را در گورستان اموات غریبه اهواز (محلی که اموات ناآشنا و غیربومی را دفن می کنند) دفن کرده بودند. مادرم وقتی قبر بی نام و نشان قربانعلی را به آغوش کشید از همان لحظه پا گیر قبر قربانعلی شد تا اینکه خبر مادری که روزها زیر آفتاب داغ خوزستان بر سر قبر فرزندش شب می کند و شب های تاریک را صبح می کند به دفتر امام خمینی (ره) می رسد و ایشان دستور نبش قبر و انتقال پیکر شهید را به تهران که محل زندگی این مادر شهید است را می دهد.
اینگونه از سال 58 تا 78 ننه علی تک و تنها در این اتاقک فلزی زندگی کرد، به گفته دوستان خانه شهید بهشت زهرا (س) تا مدتها این اتاقک، برق نداشت وسیله گرمایشی و سرمایشی نداشت . بعد از سال 78 به دلیل کهولت سن و بیماری جسمی، تنها دخترش او را به خانه خود می برد و از آن به بعد هرچند ماه یک بار به زیارت مزار فرزندش می آید.

ننه علی

فوت ننه علی و جنجال های نوروز 91

ننه علی در روزهای آخر زندگی به بیماری آلزایمر مبتلا شده بود و در سن 100 سالگی در فروردین ماه سال 1391 به فرزندش پیوست. بعد از فوت ننه علی ماجراهایی پیش آمد که دستمایه اخباری توسط برخی رسانه ها شد . برخی شهرداری را برای تخریب خانه ننه علی متهم کردند و برخی دیگر خود را مدافع حقوق این پیرزن که چیزی جز عشق فرزند به دل نداشت ، دانستند. اظهارات غیر واقع و نادرست برخی رسانه ها سبب شد که خانواده ننه علی بارها از رضایت خود برای برچیده شدن آلونکی که این پیرزن در آن زندگی می کرده ، برای ایجاد مزاری در شان وی سخن بگویند اما گویا ننه علی تبدیل به بهانه ای برای تسویه حساب های سیاسی و جناحی شده بود و برخی گاه گاه این مادر شهید را وسیله رسیدن به اهداف خود قرار می دادند .
در این خصوص «قاسم ملک زاده» نوه ننه علی با دیدن عکس های شعله ور اتاقک ننه علی در روز تخریب متعجبانه می گوید: تمام اتاقک از آهن بوده، به وسیله هوابرش بریده شده و قابلیت اشتعال ندارد. این آتش ها کی و چگونه عکس برداری شده من مطلع نیستم.
ملک زاده تاکید می کند: باید بگویم از شروع تخریب تا پایان آن بارها بالای سر کارگران حاضر شدیم تا به محض آماده شدن قبر، طبق خواست و وصیت هر روزه ننه، پیکر وی را از غسال خانه به مزار انتقال دهیم.
وی در پایان می گوید: ننه با دست خود اتاقک را خیلی محکم ساخته بود. می گفتند که قرآن و چادر ننه نیز در این آتش سوزی نیز سوخته است در حالی که هر دوی آن  را خود به موزه بهشت زهرا (سلام الله علیها) اهدا کردم و هرکس طالب است می تواند در آنجا رویت کند.

مادر شهیدان

گفتنی است که با شروع جنگ تحمیلی، جوانان زیادی در راه دفاع از میهن به شهادت رسیده بودند. پیکر پاک آنها در قطعه شهدا و قطعه 24 دفن می شد و اینگونه بود که ننه علی هم از تنهایی در آمد. ننه علی سر مزار آنها می رفت و شروع به خواندن قرآن می کرد. تعداد میهمان های ننه علی در روزهای پنج شنبه زیاد بود، اما در روزهای دیگر، ننه علی بود و هزاران شهید که برای آنها فاتحه می خواند و مزارشان را شست وشو می داد. او نه تنها مادر قربانعلی بلکه مادر تمامی شهیدان شده بود.