تبیان، دستیار زندگی
قاسم هاشمی نژاد نویسنده، روزنامه نگار، مصحح و مترجم ایرانی بود. او در دهه۱۳۴۰ در روزنامه آیندگان نقد ادبی می نوشت و در سال ۱۳۵۸ یکی از بهترین رمان های پلیسی ایران را با نام فیل در تاریکی نوشت که مشهورترین اثر وی به شمار می رود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مروری بر آثار قاسم هاشمی نژاد

قاسم هاشمی نژاد نویسنده، روزنامه نگار، مصحح و مترجم ایرانی بود. او در دهه۱۳۴۰ در روزنامه آیندگان نقد ادبی می نوشت و در سال ۱۳۵۸ یکی از بهترین رمان های پلیسی ایران را با نام فیل در تاریکی نوشت که مشهورترین اثر وی به شمار می رود.

بخش کتاب وکتاب خوانی تبیان
قاسم هاشمی نژاد

از قاسم هاشمی نژاد سه مجموعه شعر تا پیش از مرگش منتشر شده بود: «پری خوانی» (1358)، «تک چهره در دو قاب» (١٣٥٩) و «گواهی عاشق اگر بپذیرند» (1373) منتشر شد. این سه دفتر شعر، چند روزی بعد از مرگ هاشمی نژاد در کتابی با عنوان «بازخرید دیاران گمشده» در نشر بوتیمار منتشر شد. چندی پیش از مرگ هاشمی نژاد، کتابی با عنوان «راه ننوشته» در نشر هرمس منتشر شد که عنوان فرعی اش «با قاسم هاشمی نژاد درباره کتاب هایش» بود. این کتاب، گفت وگویی طولانی با هاشمی نژاد است که توسط علی اکبر شیروانی انجام شده و به سیاق اغلب کارهای هاشمی نژاد عنوان اصلی کتاب برگرفته از آثار قدما است: « پننوشته، حالت نفی از فعل نوشتن، به معنی طرد کردن و درنوردیدن و سپردن. راه ننوشته اشاره دارد به سطری از جلال الدین محمد بلخی در غزلیات شمس: راه شدی گر نبدی اینهمه گفتار مرا. این گفتارها همانا آن راه ننوشته است.» این کتاب بخش های مختلفی دارد و هر بخش به یکی از آثار هاشمی نژاد پرداخته است.

اولین رمان پلیسی

هاشمی نژاد علاقه زیادی به ادبیات پلیسی داشت و آثار زیادی در این ژانر ادبی خوانده بود و خود نیز رمانی از ریموند چندلر را با عنوان «خواب گران» ترجمه کرده بود. او همچنین در دوره جوانی اش رمانی با عنوان «فیل در تاریکی» نوشته بود که بسیاری آن را اولین رمان پلیسی ایران می دانند

«عشق گوش، عشق گوشوار» عنوان کتاب دیگری از هاشمی نژاد است که در سال ١٣٩٤ در نشر هرمس به چاپ رسید. مجموعه ای از مقالات هاشمی نژاد که در سال های مختلف نوشته شده اند و عنوان آن ناظر به مثلی است که در مثنوی مولانا آمده: «پیش مومن کی بود این غصه خوار/ قدر عشق گوش عشق گوشوار». این کتاب هفت مقاله از هاشمی نژاد را دربرگرفته که به موضوعاتی مختلف پرداخته اند. هاشمی نژاد در اغلب مقالات این کتاب به تحقیق در فرهنگ ایرانی پرداخته که «چشم انداز تاریخی روایت»، «جست وجویی در بازیافتن منابع نمایش در ایران» و «فرهنگ پایه تیپ شناسی شخصیت های ایرانی» از آن جمله اند. ویژگی های عارف و نیز هرآن چه در ادبیات فارسی درباره سیمای مرگ آمده موضوعات دو مقاله دیگر این کتاب اند. متن پایانی این کتاب که متفاوت از دیگر مقالات کتاب است، «چهار خاطره بادآورد به روایت شاه پریان» نام دارد که سبکی خاص دارد و چیزی است میان گزارش و داستان. «بوته بر بوته» با عنوان فرعی آثار معاصران در بوته نقد، مجموعه مقالات دیگری از هاشمی نژاد است که در سال ١٣٩٢ در نشر هرمس به چاپ رسید. چهل وچهار مقاله هاشمی نژاد در این کتاب گرد آمده اند که از میان آنها سی وهفت مقاله در فاصله سال های ١٣٤٨ تا ١٣٥١ در روزنامه آیندگان به چاپ رسیده بودند و چهار مقاله نیز در سال ١٣٤٨ در مجله فردوسی منتشر شده بودند. جعفر مدرس صادقی مقالات حاضر در این کتاب را جمع آوری کرده و مقدمه ای برای آن نوشته است. خود هاشمی نژاد نیز مقدمه ای مفصل و خواندنی برای این کتاب نوشته و در بخشی از آن مروری به اولین بارهایی که نقد ادبی در ایران نوشته شد کرده است.
هاشمی نژاد علاقه زیادی به ادبیات پلیسی داشت و آثار زیادی در این ژانر ادبی خوانده بود و خود نیز رمانی از ریموند چندلر را با عنوان «خواب گران» ترجمه کرده بود. او همچنین در دوره جوانی اش رمانی با عنوان «فیل در تاریکی» نوشته بود که بسیاری آن را اولین رمان پلیسی ایران می دانند. بخشی از آثار هاشمی نژاد معطوف به ادبیات کلاسیک و عرفان ایرانی است که «کتاب ایوب»، «سیبی و دو آینه»، «کارنامه اردشیر بابکان» و «قصه های عرفانی» از آن جمله اند. در کارنامه او کتاب «خیرالنسا» هم وجود دارد که به نوشته مدرس صادقی، «یک تجربه منحصربه فرد در داستان نویسی مستند روزگار ماست که متکی است به یک پیشینه ادبی هزارساله و یک دریافت سنتی از قصه عرفانی».


منبع: شرق