تبیان، دستیار زندگی
دبلین کر یک سری عناصر موثر ساده برای توصیف دامنه وسیعی از منابع شبکه می باشد و وسیله ای است جهت بازیابی آسان منابع مورد نظر. ..
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

استاندارد Dublin Core 10

استاندارد dublin core 10

دبلین کر یک سری عناصر موثر ساده برای توصیف دامنه وسیعی از منابع شبکه می باشد و وسیله ای است جهت بازیابی آسان منابع مورد نظر. استاندارد دابلین کر شامل پانزده عنصر اصلی می باشد که این پانزده عنصر از طریق یک مجمع تخصصی در دابلین در اوهایو توسط گروهی از متخصصین کتابداری و علوم کامپیوتر به تصویب رسید.

این عناصر عبارتند از:

1. عنوان: نام منبع که معمولاً توسط تهیه کننده منبع یا ناشر به منبع داده می شود.

2. نویسنده یا تهیه کننده: شخص یا سازمان اصلی برای تهیه فهرست مندرجات منبع. به عنوان مثال نویسندگان در مورد نوشتن منابع، اسناد، و هنرمندان، عکاسان و مصوران در مورد منابع بصری.

3. موضوع یا کلید واژه: موضوع منبع توسط کلید واژه های موضوعی یا عبارات توصیف می شود. در این راستا استفاده از واژگان کنترل شده، طرح ها و طبقه بندی های رسمی ماننند سر عنوان های معمول می باشد.

4. توصیف: یک توصیف لفظی متنی از فهرست مندرجات و محتوای منبع موجود

5. ناشر: شرکت یا کمپانی یا سازمانی که اقدام به انتشار منبع اطاعاتی نموده است.

6. هم بخشگرها: شخص، اشخاص، و یا سازمانی که در تهیه منبع یا واحد اطلاعاتی داشته است تحت عنوان ویرایشگر، آوا نویس یا مصور و ...

7. تاریخ: تاریخ مربوط به خلق منبع یا تاریخ دسترسی به آن. پیشنهادی که در این خصوص در پروفایلی از ایزو 8601 ارانه می شود بدین صورت است که تاریخ ها در قالب yyyy و یا YYYY-MM-DD می آید.

8. نوع منبع: مربوط به چگونگی نوع منبع مانند کتاب های داستان، شعر، مجموعه مقالات و گزارشات. که به منظور قابلیت همکاری ب پایگاه های دیگر تعیین نوع منبع ضروری می باشد.

9. فرمت یا قالب: تعیین قالب منبع یکی دیگر از عناصر اصلی پانزده گانه دابلین می باشد. قالب معمولاً جهت شناسایی نرم افزار و گاهاً سخت افزارهای مورد نیاز جهت مدیریت منبع استفاده می وشد.

10. مشخصه منبع: شامل یک رشته اعداد نوشته شده جهت استفاده، تشخیص و شناسایی منابع مختلف مانند شماره استاندارد بین المللی کتاب یا شابک.

11. منبع: این عنصر در ارتباط با منابع ردیف دوم است که اطلاعات موجود در آن ها از منبعی دیگر مشتق می شود. در زمان ایجاد متادیتا هنگامی که عناصر محتوای اطلاعاتی در مورد منبع فعلی پیشنهاد می شود، می توان متادیتایی در منبع جهت ارجاع به منبع اصلی جهت پایش اطلاعات معرفی کرد.

12. زبان: مربوط به زبان اصلی منبع می باشد.

13. وابستگی (ارتباط): به منظور ایجاد توانایی دو منبع برای رد و بدل کردن اطلاعات می توان متادیتای ارتباط را بر اساس لیست های مشخص ارائه داد.

14. پوشش: این گزینه در خصوص پوشش منبع از جهات مختلف می باشد. به عنوان مثال تعیین پوشش زمانی یا پوشش جغرافیایی، که پوشش زمانی گاهاً تعیین کننده دوره های زمانی (مانند عصر حجر) نیز می تواند باشد.

15. مدیریت حقوق منبع: در خصوص استفاده از منابع می توان متادیتایی جهت حفظ حقوق معنوی منبع از جمله کپی رایت تعیین کرد. این مشخصه می تواند تعیین کننده تعداد دفعات استفاده از منبع یا حتی تعداد دفعات تکثیر آن باشد که در سرچ اطلاعات از منابع دیگر بیشتر کاربرد دارد. امروزه در اینترنت به دلیل حجم زیاد اطلاعات حفظ حقوق منبع یکی از مشکلات اصلی به حساب می آید.

بخش آموزش الکترونیکی سایت تبیان

نویسنده: دکتر عاصفه عاصمی

تنظیم: فهیمه امرالله