ارتباط قلب و رگ های خونی
قلب اساساً یک پُمپ عضلانی تو خالی است که بدون توقف، خون را به سراسر بدن پُمپ می کند. اگر چه قلب چندان بزرگ تر از مُشت دست نیست، ولی در طول مدت عمر در حدود 300 میلیون لیتر خون را پمپ می کند.
(با کلیک کردن بر روی تصاویر می توانید آنها را بزرگ تر و واضح تر مشاهده کنید)
رگ‌های خونی بزرگی که به قلب متصل‌اند، خون را به ریه‌ها و بدن می برند و باز می گردانند. رگ های خونی کوچک تری که روی سطح قلب قرار دارند، غذا و اکسیژن را به آن رسانده و محصولات دفعی، از قبیل دی اکسید کربن را از آن خارج می کنند.
در داخل قلب، چهار بخش یا محفظه ی جداگانه وجود دارد. سمت راست قلب که از دهلیز راست و بطن راست تشکیل می شود، خون کم اکسیژن را دریافت می کند. در سمت چپ قلب، دهلیز چپ و بطن چپ خون تازه و پُر اکسیژن را دریافت می کند.
قلب بین دو ریه، بر روی دیافراگم (ورقه ی عضلانی گنبدی شکلی که سینه و شکم را از هم جدا می کند) قرار دارد.
حدود دو سوم قلب در سمت چپ بدن قرار دارد. ماهیچه ی قدرتمند قلب به طور مداوم منقبض می شود و خون را از قلب به دیگر قسمت‌های بدن می راند. این نوع خاص ماهیچه هیچ گاه خسته نمی شود و فقط در قلب وجود دارد.
تپش قلب و سرعت آن:
قلب در تمام مدت عمر با سرعت بیش از یک بار در ثانیه می تپد. خون از رگ های خونی که «سیاهرگ» نامیده می شوند به درون قلب می ریزد. ماهیچه ی قلبی خون را به سختی فشرده و خون تحت فشار به درون رگ های دیگری که به «سرخرگ» موسومند رانده می شود. همان گونه که ذکر گردید قلب از نوع خاصی ماهیچه ساخته شده است که هیچگاه خسته نمی شود.این ماهیچه 80-60 بار در دقیقه فشرده و رها می شود. وقتی که ورزش می کنیم، این تعداد می تواند تا 100 بار در دقیقه افزایش یابد.
رگ‌های خونی:
خون وقتی که از قلب خارج می شود، به همه جا نمی ریزد. بلکه به آرامی وارد لوله‌هایی به نام رگ های خونی می شود. نخست خون به داخل لوله‌هایی به نام سرخرگ ها جریان می یابد. سرخرگ هایی که قلب را ترک می کنند، لوله‌های ضخیمی هستند. بزرگ ترین آن ها "آئورت" نام دارد که قطر آن 5/2 سانتی‌متر است. سرخرگ ها بلافاصله به لوله‌های کوچک تر زیادی تقسیم و شاخه شاخه می شوند.
این رگ های خونی، خون را به همه ی قسمت‌های بدن حمل می کنند. هر چه از قلب دورتر می شوند، رگ های خونی بیشتری و با اندازه‌های کوچک تری وجود دارد.
باریک ترین رگ های خونی، «مویرگ» نام دارند که برای دیدن آن ها نیاز به میکروسکوپ است. مویرگ‌ها به یکدیگر ملحق می شوند و رگ های بزرگ تری را بوجود می آورند. این رگ ها، خون را به سمت قلب بر می گردانند. این رگ ها سیاهرگ نامیده می شوند که هر چه به سمت قلب نزدیک تر می شوند، تعدادشان کمتر و اندازه‌شان بزرگ تر می شود. بزرگ ترین سیاهرگ ها، خون را به داخل قلب تخلیه می کنند.
در واقع رگ ها، خون بدن را در یک چرخه حمل می کنند. سرخرگ ها خون را از قلب دور می کنند، مویرگ ها به قسمت‌های مختلف بدن خون رسانی می کنند، سیاهرگ ها خون را به قلب برمی گردانند. قلب و رگ های خونی را سیستم گردش خون می نامند که موجب گردش خون در تمام بدن می شوند. در واقع قلب بهترین پمپی است که در این امر دخالت دارد.
*مطالب مرتبط در این سایت:
