تبیان، دستیار زندگی
از مهمترین ابعاد این الگوپذیری، مبارزات ایشان در دفاع از ولایت و تبعیت از ولی مسلمین است. مبارزاتی که شاید در کوتاه مدت ثمر چندانی نداشت، ولی در بلند مدت دشمنان و غاصبین ولایت را رسوا کرد.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مهدی بخشی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

الگوی تمام عیار مقاومت برای یک زن مسلمان

از مهمترین ابعاد این الگوپذیری، مبارزات ایشان در دفاع از ولایت و تبعیت از ولی مسلمین است. مبارزاتی که شاید در کوتاه مدت ثمر چندانی نداشت، ولی در بلند مدت دشمنان و غاصبین ولایت را رسوا کرد.

مهدی بخشی- بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان
فاطمه الزهرا

زندگی کوتاه فاطمه زهرا علیهاالسلام چیزی نیست که انسان عادی بتواند نگاهی همه جانبه به آن داشته باشد. اما با این حال این بانو -که بانویی است برای همه بانوان جهان- الگویی برای همه اعصار است؛ الگویی برای همه مردان و زنان با ایمان.
یکی از جنبه های زندگی این بانوی اسلام، عدم سازش با مخالفان ولایت است. ایشان در دوران مظلومیت امیرمومنان -به عنوان ولی و سرپرست جامعه بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله- به تنهایی قیام به دفاع از آن امام نمود و تا آخرین لحظه با غاصبین ولایت سازش نکرد و جان خویش را در این راه از دست داد. هر چند در این سازش ناپذیری نیز تابع امیرمومنان علیه السلام بوده است. شاید این درس، مهمترین درسی است که از زندگی آن بزرگوار بتوان گرفت.

حقیقت ناشناخته

مهمترین بُعد زندگی این بانو، مسئله دفاع ایشان از ولایت بود. دفاعی که فاطمه زهرا علیهاالسلام جان خویش را نیز در راه آن فدا کرد، اما لحظه ای حاضر به مسامحه با غاصبین حق خلافت -که امری الهی بوده و پیامبر صلی الله علیه و آله فقط آن را اعلام کردند- نشد

بنا بر نظر مشهور علما، فاطمه زهرا علیهاالسلام تنها 18 سال زندگی کرد. (1) با توجه به اختلافی که نقل تاریخ شهادت آن حضرت است، ایشان حدود 3 ماه بعد از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله به شهادت رسید. اما همین عمر کوتاه، به قدری عمیق و رفیع است که عقل انسانهای عادی از رسیدن به آن عاجز است. فاطمه زهرا علیهاالسلام دارای قدر و منزلتی است که بشر باید سالها تلاش کند تا شمه ای از آن را درک نماید.

مقام معظم رهبری در رابطه با این شخصیت چنین می فرماید: «ما در تعریف مقامات معنوی آن بزرگوار وارد نمی شویم و قادر هم نیستیم که مقامات معنوی فاطمه اطهر علیهاالسلام را بفهمیم و درک کنیم. ...فقط خداوند است که چنین بندگانی را -و کسانی که هم طراز آنها باشند- می شناسد و مقام آن را می بیند. لذا فاطمه زهرا را امیرالمومنین و پدر بزرگوارش و اولاد معصومینش علیهم السلام می شناختند» .(2)
این عبارت و عباراتی مشابه از سایر علما می فهماند که توقع فهم همه جانبه آن شخصیت عظیم، توقعی نابجاست و برای بشر عادی امکان پذیر نیست.

دختر، همسر، مادر و بنده ای بی نظیر

فاطمه زهرا علیهاالسلام در همین عمر کوتاه خود، الگویی از انسان و زن نمونه مسلمان را ارائه می دهد که همه بشریت می توانند از آن بهره بگیرند. زندگی آن بانو در ابعاد مختلف نمونه ای متعالی از یک انسان است. او به عنوان دختری کم سن و سال، به گونه ای برای پدر دلسوزی می کند به سرانجام، پیامبر صلی الله علیه و آله او را «ام ابیها» می خواند. (3)
در خانه طوری همسری کرده است که وقتی امیرمومنان علیه السلام پیکر مجروح او را به خاک می سپارد، این کلمات را خطاب به پیکر بی جان بانوی عالم می فرماید: «أَمَّا حُزْنِی فَسَرْمَدٌ وَ أَمَّا لَیْلِی فَمُسَهَّد ؛(4) اندوه من دائمی و شبهایم به بیداری خواهد بود.»
از جهت علمی مقامی دارد که زنان سوالات خویش را از او می پرسند. همچنین عبادت ایشان به قدری متعالی است که نام او را «زهرا» می گذارند چرا که هنگام عبادت چهره اش برای اهل آسمان می درخشد. (5)

پروانه شیدای شمع ولایت

مهمترین بُعد زندگی این بانو، مسئله دفاع ایشان از ولایت بود. دفاعی که فاطمه زهرا علیهاالسلام جان خویش را نیز در راه آن فدا کرد، اما لحظه ای حاضر به مسامحه با غاصبین حق خلافت -که امری الهی بوده و پیامبر صلی الله علیه و آله فقط آن را اعلام کردند- نشد.

1. خطبه روشنگر آتشین

یکی از مهمترین صحنه های این مبارزه، ماجرای خطبه فدکیه است. خطبه ای طولانی که در آن علاوه بر بیان معارفی عمیق، اوضاع سیاسی را تحلیل کرده و جامعه مسلمانان -اعم از مهاجرین و انصار- را به مبارزه با این بنای کج و بیراهه دعوت می کند. این خطبه را فاطمه زهرا علیهاالسلام در حالی ایراد می کند که یک خطیب باید تمرین نماید. اما دختر رسول خدا - که مصیبت پدر از طرفی او را تحت فشار گذاشته و داغ انحراف جامعه از مسیر اساسی خود مصبتی دیگر برای او گشته، و در کنار این دو، مصائبی چون مظلومیت امام علی علیه السلام و کشته شدن فرزندش بر او وارد گشته - این خطبه را فی البداهه ایراد می نماید. بخشی از این خطبه حملاتی سخت به غاصبان ولایت است که با صریح ترین کلمات بیان گردیده است. و در بخش دیگر دعوت مردم به شورش علیه این غاصبین است. غاصبینی که اکنون قدرت مطلقه را در دست گرفته اند و حتی امیرمومنان علیه السلام را مجبور به سکوت کرده اند.

2. رسواسازی متظاهران دروغین

ما در تعریف مقامات معنوی آن بزرگوار وارد نمی شویم و قادر هم نیستیم که مقامات معنوی فاطمه اطهر علیهاالسلام را بفهمیم و درک کنیم. ...فقط خداوند است که چنین بندگانی را -و کسانی که هم طراز آنها باشند- می شناسد و مقام آن را می بیند. لذا فاطمه زهرا را امیرالمومنین و پدر بزرگوارش و اولاد معصومینش علیهم السلام می شناختند

موارد دیگری از درگیری بین سران فتنه و حضرت زهرا علیهاالسلام ایجاد شد تا آنجا که همه فهمیدند حضرت زهرا علیهاالسلام از آنان به شدت ناراضی است. بعد از ماجرا بود که - با توجه به سخنان پیامبر صلی الله علیه و آله در شان فاطمه زهرا علیهاالسلام- دشمنان، برای ظاهرسازی تصمیم گرفتند به عیادت آن بانوی مکرمه رفته و رضایت او را جلب نمایند. اما آن حضرت علیهاالسلام هیچ اجازه ملاقاتی به آنان نمی داد.

سرانجام آنان که به دشمنی با امام علی علیه السلام پرداخته بودند مجبور شدند از خود امیرالمومنین علیه السلام درخواست کنند تا اجازه ملاقات بگیرد. هنگامی که امام علی علیه السلام برای اذن گرفتن با فاطمه زهرا علیهاالسلام صحبت می کند، ایشان در جواب امام چنین می فرماید: «الْبَیْتُ بَیْتُكَ وَ الْحُرَّةُ زَوْجَتُكَ فَافْعَلْ مَا تَشَاء؛ (6) خانه، خانه تو؛ و این زن آزاد، همسر توست.» این پاسخ اطاعت پذیری آن حضرت از امام جامعه را نشان می دهد. ولی باز هم مخالفین نفعی بردند. چرا که حضرت زهرا علیهاالسلام در این دیدار نیز آنان را نفرین کرده با عصبانیت با آن دو سخن می گوید.

3. تهاجم خانمان سوز به دشمن

در مورد دیگری که حضرت زهرا علیهاالسلام شاهد است که غاصبین امام مسملین را به زور برای بیعت می برند برای نفرین به سمت مقبره پیامبر صلی الله علیه و آله حرکت می کند. تنها چیزی که او را از تصمیم خود منصرف می کند این است که سلمان پیامی را از امیرمومنان علیه السلام برای او می آورد. پیامی که در آن امام علی علیه السلام از دختر پیامبر خواسته از نفرین مردم منصرف شود. تنها این کلام است که فاطمه علیهاالسلام را منصرف کرده به خانه خود باز می گرداند. در این جا نیز اطاعت پذیری آن بانوی مکرمه به خوبی مشاهده می گردد.

الگوی تمام عیار برای بشر

در نهایت باید گفت که شخصیت همه جانبه صدیقه کبری علیهاالسلام الگویی برای بشر در همه زمینه هاست، زمینه های گوناگون زندگی فردی و اجتماعی. از مهمترین ابعاد این الگوپذیری، مبارزات ایشان در دفاع از ولایت و تبعیت از ولی مسلمین است. مبارزاتی که شاید در کوتاه مدت ثمر چندانی نداشت، ولی در بلند مدت دشمنان و غاصبین ولایت را رسوا کرد.
همچنین بر عهده همه کسانی که خود را پیرو راه آن حضرت می دانند است که با روشنگری های خود در دفاع از حریم ولایت تلاش کنند و مردم را از دام فتنه هایی که دشمنان دنیاپرست حاکمان راستین جامعه اسلام ایجاد می کنند نجات دهند.

پی نوشت:

1-بحار الانوار/ج43/ص180
2-انسان 250 ساله/ص107
3-بحار الانوار/ج43/ص16
4-نهج البلاغه(صبحی)/ص320
5-بحار الانوار/ج43/ص173
6-کتاب سلیم بن قیس هلالی/ج2/ص869


مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.