ناگفته هایی از آستان قدس رضوی

در زمینه خدمات رسانی به زائرین امام رضا (علیه السلام) خصوصا در مقایسه با استاندارد های جهانی آن، آستان قدس چه خدماتی انجام داده است؟

مهم ترین وظیفه آستان پذیرایی مناسب از زائران حضرت است. برای این امر، بیش از 20 هزار نفر خادم در داخل مجموعه حرم مطهر به َصورت افتخاری برای خدمات َرسانی به زائرین مأمور شده َاند. علاوه َبر آن، بیش از 2 هزار نفر پرسنل رسمی آستان قدس در حرم مطهر به زائرین خدمات می دهند.

گاهی اوقات در طول سال اتفاق می افتد كه 300 هزار متر مربع فضای حرم را برای نمازها مفروش می كنند و باز دوباره جمع َآوری می كنند. این اتفاق روزی سه مرتبه می افتد. این َها نمونه ای از خدمات آستان قدس رضوی است.

البته باز هم به این َها منحصر نمی شود. پیش از انقلاب اسلامی در نمازهایی كه در حرم مطهر برگزار می شد، تنها از موكت های مندرسی در شبستان های مسجد گوهرشاد استفاده می شد.

درحالی َكه امروز بهترین، تمیزترین و زیبا َترین فرش ها در حرم مطهر امام رضا (علیه السلام) موجود است. و یا در امر روشنایی 28 هزار شعله برق در حرم مطهر روشن است. بحث نظافت و بهداشت و سایر خدمات هم كه اصلا قابل مقایسه با هیچ دوره ای نیست.

 در زمینه فرهنگ زیارت و ارائه سیره زندگی حضرت رضا (علیه السلام) برای برداشت از سبك زندگی دینی صحیح، اقدامی هم صورت گرفته است؟

مهم ترین، وظیفه آستان قدس این است كه زائر با آرامش خاطر زیارت كند و خدمات بگیرد و در كنار آن با  اندیشه و سیره زندگی، حضرت رضا (علیه السلام)  آشنا شود. اصلا هدف اساسی ما همین است. همه این خدماتی كه اشاره كردم، مقدمه ای است برای رسیدن به این هدف.

مقدمه است برای این كه زائر بیاید و در فضای معنوی با فكر، با روش و منش و سیره زندگی حضرت رضا (علیه السلام) كه همان زندگی رسول َا... آشنا شود و زندگی َاش را منطبق بر راه و روش زندگی حضرت رضا (علیه السلام) كند. این هدف اساسی مجموعه آستان قدس رضوی است. این موضوع مهم َترین هدفی است كه ما در چشم انداز 20 ساله آستان قدس نیز گنجانده َایم. بیش از 15 مؤسسه فرهنگی، پژوهشی، آموزشی، دو دانشگاه بزرگ و مراكز بزرگ نشر و انتشار، چاپ خانه های بزرگ، یك روزنامه و ده ها مجله و نشریه برای َترویج معارف اسلامی و سیره زندگی امام رئوف در حال تلاش و فعالیتند.

 یكی از سئوالات متداول درباره تولیت آستان قدس رضوی، میزان این حق َالتولیه ها و چگونگی خرج كردن آن هاست. با توجه به حجم موقوفات عظیم آستان قدس رضوی، محل خرج این حق َالتولیه ها تاكنون چگونه بوده است؟

قبل از انقلاب، بخشی از این حق َالتولیه ها به دربار شاه واگذار می شد. اما از همان ابتدای انقلاب، آیت ا... واعظ طبسی، حسابی مشخص به این منابع مالی اختصاص دادند و همه این حق التولیه ها را به آن واریز می كردند. تاكنون از محل همین حساب حق َالتولیه َها؛ ساختمان جدید كتابخانه آستان قدس رضوی، صحن قدس، صحن جمهوری اسلامی، رواق دارالهدایه و دارالاجابه و اكنون هم رواق امام خمینی (رحمت َالله علیه) و اخیرا احداث چاپخانه قرآن ساخته شده است.

این درحالی است كه استفاده از این حق التولیه ها حق طبیعی ایشان بوده است و بر َاساس اسناد وقفی منعی برای استفاده از آن دیده نشده بود. این وقف َنامه ها برای تولیت آستان قدس یك مسئولیت شرعی نیز درست می كند كه این مسئولیت سنگین شرعی نیز قابل واگذاری نیست.