تبیان، دستیار زندگی
گلسنگ ها گیاهانی هستند که ریشه، برگ یا گل ندارند. اگر چه برگ یا گل ندارند ولی با رنگ خاکستری روشن یا سفیدی که دارند ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

گلسنگ چیست؟

گلسنگ چیست ؟

گلسنگ ها گیاهانی هستند که ریشه، برگ یا گل ندارند. اگر چه برگ یا گل ندارند ولی با رنگ خاکستری روشن یا سفیدی که دارند می توانند هنگامی که خیس و مرطوب هستند به سبز روشن تغییر رنگ داده و ظاهر کاملاً جالبی پیدا کنند.

در حدود 16000 نوع گلسنگ یافت می شود. این گیاه در هر جا و مکانی از بیابان های سوزان گرفته تا روی صخره های یخبندان و بسیار سرد منطقه ( قطب جنوب)، می روید.

گیاه مذکور در نقاط متروکه بر روی سنگ ها و صخره های عریان، خاک ها، چوب های مرده و پوست درختان نیز روییده و می تواند در گرما، سرما، رطوبت یا خشکی به زندگی ادامه دهد.

تقریباً در تنها نقطه ای که این گیاه وجود ندارد در نزدیکی شهرها می باشد زیرا در این نقاط در اثر دود، گرد و خاک و گاز زغال سنگ تلف می شوند.

در حقیقت گلسنگ از دو نبات به وجود می آید که با هم رشد و نمو می کنند و شامل جلبک و نوعی قارچ می باشند. قسمت بیشتری از گلسنگ را ماده قارچی خاکستری رنگ که به صورت رشته ریسمان است، تشکیل می دهد.

در بین قارچ های فیبری، یا سلول های سبز روشن جلبک قرار دارند. چون جلبک نباتی سبز می باشد، می تواند غذای خود را تهیه کند ولی قارچ که گیاهی فاقد سبزی است. از تامین غذای خود عاجز است. بنابر این گلسنگ قارچی از مواد غذایی که به وسیله جلبک درست می شود مصرف می کند.

جلبک هم از آبی که به وسیله قارچ ها جذب شده استفاده می کند و این آب نیز خود محافظ و پناهگاهی برای جلبک محسوب می شود. گلسنگ ها خیلی به کند نمود می کنند ولی زندگی طولانی دارند.

برخی از اجتماعات این گیاه به نظر می رسد که تا مدت 2000 سال عمر کرده باشند! در بعضی از گلسنگ ها، قارچ ها تولید هاگ می کنند لیکن بیشتر گلسنگ ها یا در اثر شکسته شدن تکه های بسیار ریز آن به وسیله باد به نقاط تازه ای حمل شده و یا به وسیله قسمت هایی از آن که به آسانی قطع شده و گلسنگ جدیدی را بوجود می آورد، تکثیر پیدا می کنند.

گلسنگ ها اولین گیاهانی هستند که برروی صخره های عریان نمو می  کنند. این گیاه ذرات سنگ را سست کرده و با گلسنگ های فاسد شده لایه نازکی از خاکی را تشکیل می دهد که روی آن نباتات دیگری می توانند نمود و رشد کنند.

کپک چیست ؟

چرا وقتی یک تکه نان مرطوب را چند روز در آشپزخانه منزلتان به حال خود می گذارید، از قشری سبز و خزه مانند پوشیده می شود؟ در این حالت ما می گوییم که نان کپک زده است، یعنی که کپک روی آن در حال رشد و نمو می باشد .

این کپک از کجا آمده است ؟

پاسخ این پرسش آن است که هاگ های کپک سبز و سیاه تقربیاً در همه جا در هوا پراکنده است و این هاگ ها باعث پیدایش کپک می گردند، به محض اینکه جای مناسبی از نظر تحصیل مواد غذایی برای آن ها تامین شود، در آنجا مستقر شده و تولید مثل خواهند نمود.

اگر با میکروسکوپ به رشته های تار مانند کپک نگاه کنید، خواهید دید که از رشته های بیرنگ و دراز متعددی که داری دو نوع شاخک می باشند درست شده اند.

در انتهای یکی از دو شاخک اجسام کروی بسیار ریزی قرار گرفته که محتوی هاگ می باشند. شاخک دیگر که از شاخک اولی کوتاهتر است و در داخل نان نفوذ می کند. عاملی برای جذب غذا بوده و عمل ریشه را انجام می دهد.

کلیه کپک ها و زنگ گیاهان دارای این شاخک ها می باشند که به آن ها قارچ گفته می شود و طفیلی نباتات هستند.

مشهورترین کپک ها، کپک های سیاه و سبز می باشند که از روی رنگ هاگ های آن ها نامگذاری شده اند و چون این هاگ ها در همه جای هوای اطراف ما شناورند، بنابراین وقتی که مواد غذایی و میوه یا حتی تکه چرمی در مکانی گرم و مرطوب قرار داده شوند، هاگ ها فوراً آن ها را مورد حمله قرار داده و بر روی آن ها شروع به رشد و نمو می کنند.

کپک سبز که روی نان نمو می کند پنی سیلیوم گلوکوم نامیده می شود نوعی کپک هم وجود دارد که خیلی شبیه کپک سبز بوده و در خاک نشو و نما می کند و پنی سیلیوم نوتاتوم خوانده می شود که از آن پنی سیلین به دست می آید.

koodak@tebyan.com

تهیه: علیرضا نوابی _تنظیم: فهیمه امرالله

شبکه کودک و نوجوان تبیان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.