روی(1)

روی یکی از عناصر شیمیایی جدول تناوبی است که نماد آن ZN و عدد اتمی آن 30 می باشد.

ویژگی های قابل توجه

روی فلزی است که در Vielle Montagne و Zinkgruvan استخراج می شود و برای آبکاری فولاد مورد استفاده قرار می گیرد. مانند فلزات دیگر به آرامی واکنش نشان می دهد. با اکسیژن و دیگر غیر فلزات ترکیب شده و با اسید رقیق واکنش نشان داده و گاز هیدروژن آزاد می کند. چهارمین فلز متداول و مورد استفاده بوده و بعد از آهن آلومینیوم و مس بیشترین فلزی تولیدی می باشد. حالت اکسیداسیون متداول این عنصر +2 می باشد.

کاربردها

روی برای آبکاری فلزات استفاده می شود تا از زنگ زدگی آن ها جلوگیری کند.

روی در آلیاژهایی نظیر برنج Nickel Silver فلز ماشین تحریر فرمول های مختلف لحیم نقره آلمانی و .... به کار می رود.

برنج به خاطر استقامت و مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی کاربردهای وسیعی دارد.

روی به طور گسترده در صنعت خودرو سازی در Die Castingها استفاده می شود.

روی لوله ای به عنوان قسمتی از محتوی باطری ها مورد استفاده قرار می گیرد.

اکسید روی به عنوان رنگ دانه های سفید در رنگ های آبی و همچنین به عنوان فعال کننده در صنعت Rubber استفاده می شود. به عنوان Over the counter ointment به صورت لایه نازکی بر روی پوست بی حفاظ صورت و بینی استفاده می شود تا از کم شدن آب پوست جلو گیری کرده و در برابر آفتاب سوختگی در تابستان و باد زدگی در زمستان از پوست محافظت کند. استفاده از آن برای کودکان در هر مرحله از عوض کردن کهنه کودک توصیه شده زیرا از تحریکات پوستی جلوگیری می کند.

کرلید روی به عنوان بوگیر و همچنین محافظ چوب نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

سولفید روی در رنگدانه های درخشان، برای تولید عقربه های ساعت و موارد دیگری که در تاریکی می درخشد استفاده می شود.

محلول های ضد عفونی کننده ای که از Calamine ساخته شده و ترکیبی از Zn-Hydroxy-Carbonate و سیلیکات است برای درمان جوش های پوستی استفاده می شود.

فلز روی شامل ویتامین های مورد مصرف روزانه و مواد معدنی نیز می باشد و با توجه به فلزات دیگر این فلز دارای خاصیت ضد اکسیداسیون است که از پیری زودرس پوست و مفصل های بدن محافظت می کند.

با بررسی خواص روی به این نتیجه رسیده اند که این عنصر می تواند به بهبودی بعد از عمل جراحی سرعت بخشد.

Zinc Gluconate Glycine از قرص های مکیدنی برای درمان سرما خوردگی و التهاب دهان و لوزه ها می باشد.

تاریخچه

آلیاژهای روی از قرن ها پیش استفاده می شده است. کالاهای برنجی که به 1000-1400 سال پیش باز می گردند در فلسطین پیدا شده اند و اشیاء رویی با 87% روی در Transylvania ما قبل تاریخ یافت شده اند. به خاطر نقطه جوش پایین و واکنش شیمیایی این فلز (روی جدا شده دود شده و قابل دست یابی نبود) خصوصیات واقعی این فلز در زمان باستان مشخص نشده بود.

ساخت برنج به رومی ها نسبت داده شده و مربوط به 30 سال پیش از میلاد می باشد. آن ها Calamine و مس را با یکدیگر در بوته آهنگری حرارت می دادند که در این عمل اکسید روی در Calamine کاهش می یافت و فلز روی آزاد توسط مس به دام انداخته می شد و به شکل آلیاژ در می آمد. برنج به دست آمده یا در قالب ریخته می شد یا با چکش به شکل های مختلف در می آمد.

استخراج و تصفیه روی نا خالص در 1000 سال پیش از میلاد مسیح در هند و چین صورت می گرفته است. در غرب نیز کشف فلز روی به Andreas Marggraf آلمانی در سال 1746 بر می گردد. شرح تولید برنج در اروپای غربی در کتاب های Albertus Magnus در سال 1284 به چشم می خورد. این فلز در قرن 16 به میزان قابل توجه شناخته شد.

Agricola در سال 1546 اعلام کرد که وقتی که سنگ معدن روی گداخته می شود فلز سفید می تواند منقبض شود و دیواره کوره را بتراشد. او در نوشته های خود به این مسئله نیز اشاره کرد که فلزی شبیه آن به نام Zincum در Silesia تولید می شده است.

پاراسلیوس (متوفی به سال 1541) اولین کسی در غرب بود که گفت Zircum فلزی جدید است که در مقایسه با فلزات دیگر خواص شیمیایی جداگانه ای دارد. نتیجه آن است که فلز روی زمانی شناخته شده که Margaraf کشفیاتش را شروع کرد و در حقیقت فلز روی دو سال زودتر توسط شیمیدان دیگری به نام Anton Von Swab تجزیه شده و به دست آمده بود. اما تحقیقاتMargraaf جامع تر بود و بخاطر تحقیقاتش به عنوان کاشف روی شناخته شد. قبل از کشف تکنیک غوطه وری سولفید روی Calamine تنها منبع معدنی فلز روی بوده است.