آموزش با روش بحث گروهی
آموزش به کمک بحث گروهی یکی از روش های آموزش غیرمستقیم یا آموزش یادگیرنده محور است که به دو شکل بحث تمام کلاسی و بحث در گروه های کوچک انجام می شود.
آموزش با روش بحث گروهی در تمامی کلاس دارای مراحلی به شرح زیر است:
1- انتخاب موضوع بحث: موضوعاتی که افراد را مشتاق و بحث گروهی را فعال و پرتحرک می سازند، انتخاب های مناسبی هستند. موضوعات بحث برانگیز باعث افزایش سطح علاقه و در نتیجه میزان مشارکت دانش آموزان در فعالیت های گروهی می شوند و نیاز دانش آموزان به مقابله با نظرات مخالف و گوناگون را برآورده می سازند و هم چنین سطح درک و فهم دانش آموزان از منظق، اطلاعات و موقعیت خود را بالا می برند.
2- یافتن زمینه مشترک برای بحث: قبل از شروع بحث گروهی، خوب است که دانش آموزان برای بحث آماده شوند. برای این منظور معلم می توند از دانش آموزان بخواهد تا درباره موضوعی مطالعه کنند، یا فصلی از کتاب را بخوانند.
3- بیان هدف های آموزشی و محدوده زمانی: معلم باید قبل از آغاز بحث، هدف های آموزشی را در اختیار دانش آموزان قرار دهد. بیان هدف ها باعث می شود تا از هدر رفتن نیروی افراد و بی نتیجه ماندن بحث جلوگیری شود، و افراد را به نتیجه گیری از بحث سوق می دهد.
4- ترتیب دادن چگونگی نشستن افراد در جلسه بحث گروهی: بر خلاف روش سخنرانی که در آن معلم مقابل افراد کلاس قرار می گیرد، در بحث گروهی معمولا اعضای گروه به صورت دایره ای در کنار هم می نشینند و معلم نیز مانند اعضا جایی از این دایره قرار می گیرد و با اعضاء تماس چشمی دارد.
5- هدایت جریان بحث: نقش معلم در بحث گروهی باید به حدقل برسد تا دانش آموزان فرصت بیشتر برای شرکت در بحث داشته باشند. بهترین روش این است که معلم بعد از معرفی موضوع به صورت شنونده ای در آید و سکوت کند و به عنوان رییس جلسه نظم جلسه و نوبت افراد را حفظ کند.
زمانی که بحث به بن بست می رسد یا از مسیر خود خارج می شود نیز معلم باید بحث را هدایت کند. برخی از معلمان ریاست جلسه را نیز خود به عهده نمی گیرند و این کار را به یکی از اعضای کلاس واگذار می کنند. زیرا معتقدند که اداره ی جلسه ی بحث، فرصت گوش دادن کامل را از آن ها می گیرد و سبب می شود که دانش آموزان به جای خطاب به یکدیگر، مرتبا معلم را مورد خطاب قرار دهند.
بحث در گروه های کوچک
گفتیم که بحث به دو صورت است. بحث گروهی که در بالا به توضیح آن پرداختیم و بحث در گروه های کوچک.
در این روش دانش آموزان به گروه های 4 تا 6 نفری تقسیم می شوند و جداگانه به بحث می پردازند. نقش معلم در این گونه بحث ها، سر زدن جداگانه به هریک از این گروه ها و هدایت بحث آن هاست. این روش به دلیل این که لازم است تا دانش آموزان مستقل از معلم کار کنند، برای دانش آموزان خردسال مناسب نیست و بیشتر برای دانش آموزان پایه چهارم و بالاتر استفاده می شود.
همه گروه ها می توانند موضوع واحدی برای بحث داشته باشند و یا این که هریک از آن ها می تواند بخشی از یک موضوع کلی را که بقیه کلاس درباره آن مطالعه می کنند، مورد بحث قرار دهد. در این نوع بحث نیز، هر گروه نیازمند به یک رهبر است که به وسیله معلم برگزیده می شود. رهبران معمولا از بین دانش آموزان با احساس مسئولیت انتخاب می شوند. نقش رهبر گروه این است که مواظبت کند تا بحث از مسیر اصلی اش خارج نشود و همه اعضای گروه در بحث شرکت کنند.
برخی از صاحب نظران بر این باورند که بحث در گروه های کوچک از بحث تمام کلاسی مفیدتر است، زیرا امکان مشارکت بیشتر همه اعضای گروه فراهم می شود.
