آموزش برای یادگیری در حد تسلط

در نوشتار پیش درباره آموزش معلم محور و آموزش مستقیم خواندید. همان طور که می دانید روش آموزش مستقیم چندین روش را شامل می شود که یکی از آن ها آموزش برای یادگیری در حد تسلط است. در این روش اعتقاد بر این است که یادگیری آموزشگاهی پدیده ای مبتنی بر زمان است. یعنی هرچه زمان یادگیری بیشتر باشد، مقدار یادگیری نیز بیشتر خواهد بود.

در واقع روش آموزش برای یادگیری در حد تسلط را می توان این گونه تعریف کرد: روشی برای سازمان دادن به آموزش، متکی به این فرض که دانش آموزان می توانند بیاموزند، به شرط آن که زمان و کمک مورد نیاز آنان در اختیارشان گذاشته شود. در این روش این باور وجود دارد که عملا همه ی دانش آموزان می توانند همه چیزی که در آموزشگاه و مدرسه به آنان آموزش داده می شود را یاد بگیرند، مشروط بر آن که به آنان وقت لازم برای یادگیری داده شود، هر زمان که نیاز به کمک داشته باشند به آنان کمک شود و برای حد تسلط یک ملاک مشخص وجود داشته باشد. معلم برای اطمینان از این که دانش آموزانش به سطح مورد نظر در یادگیری رسیده اند، از پیش یک معیار یا ملاک برای آنان تعیین می کند که آن را ملاک حد تسلط می نامند.

مراحل آموزش برای یادگیری در حد تسلط
1- تعیین هدف های یادگیری: هدف های یادگیری را به صورت هدف های دقیق یادگیری بنویسید.

2- تعیین رفتارهای ورودی و سنجش آغازین: دانش و مهارت های پیش نیاز یادگیری دانش آموزان را مشخص کنید و از آموخته های قبلی آن  اطمینان حاصل کنید. در صورت ناکافی بودن اطلاعات پیش نیاز، به آموزش دادن آن ها اقدام کنید و اطمینان حاصل کنید که همه ی دانش آموزان برای یادگیری هدف های درس جدید آماده شده اند.

3- تعیین حد تسلط: معمولا حد تسلط به صورت درست جواب دادن به درصد معینی از سوالات آزمون های مختلفی که در جریان آموزش و در پایان آموزش اجرا می شوند مشخص می شود.

4- تعیین واحدهای آموزش-یادگیری: در روش آموزش برای یادگیری در حد تسلط، موضوع درسی به واحدهای نسبتا مستقلی تقسیم می شود. تسلط یافتن دانش آموزان به این رشته واحدها موجب تسلط یابی آن ها بر کل درس می شود.

5- اجرای آموزش گروهی: هر واحد آموزش-یادگیری را به کل کلاس به صورت گروهی آموش دهید و فعالیت ها و تکالیف آن ها را در رابطه با آن واحد تعیین کنید.

6- اجرای ارزشیابی تکوینی و آموزش اصلاحی: آن چه بیش از هرچیز روش آموزش برای یادگیری در حد تسلط را از روش های دیگر آموزش معلم محور متمایز می کند، کاربرد این نوع سنجش و استفاده از نتایج آن برای بهبود فرآیند های آموزش-یادگیری است.

سنجش تکوینی شامل تعدادی سوال دقیق مبتنی بر هدف های آموزشی است. هدف از این سنجش فراهم آوردن بازخورد از نتایج آموزش معلم و یادگیری دانش آموزان است. با استفاده از این سنجش هرکدام از دانش آموزان از میزان پیشرفت خود در رسیدن به تک تک هدف های آموزشی آگاه می شوند. آزمون اصلاحی نیز آزمونی است که معلم به منظور تشخیص مشکلات یادگیری دانش آموزان در آموزش گروهی برگزار می کند.

بعد از کشف مشکلات یادگیری دانش آموزان، معلم باید به طرح و اجرای آموزش اصلاحی برای کسانی که در یادگیری موفقیت کامل به دست نیاورده اند، یعنی به حد تسلط نرسیده اند، اقدام کند. در آموزش اصلاحی نوع فعالیت های یادگیری باید با فعالیت های به کار رفته در آموزش گروهی متفاوت باشد.

7- اجرای ارزشیابی تراکمی و نمره گذاری: پس از آن که آموزش خود را به پایان رساندید و طرح آموزشی خود را به طور کامل پیاده کردید، لازم است از ارزشیابی تراکمی برای تعیین مجموعه یادگیری های دانش آموزان استفاده کنید. نتایج حاصل از این ارزشیابی، هم برای نمره دادن به دانش آموزان و هم برای قضاوت درباره میزان اثربخشی طرح آموزشی شما مورد استفاده قرار می گیرد.

در این سنجش از یک آزمون تراکمی استفاده می شود. این آزمون همه هدف های آموزشی متوالی را یک جا اندازه گیری می کند و از طریق این آزمون می توان یادگیری های متراکم دانش آموزان را در طول دوره آموزشی تعیین کرد.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: نسیم گوهری

تنظیم: مرجان سلیمانیان